ရေပူစမ်းမြို့တော် Budapest

ဒေါက်တာနုမြတ်သိင်္ဂ ီဦး

ဒန်ညု(Danube)မြစ်ကမ်းဘေးက တောင်ကုန်းလေးပေါ်မှာ ရဲတိုက်ကြီးတွေနဲ့ သိပ်လှတဲ့ ဘူဒါပက်စ် (Budapest) မြို့က ဥရောပအလယ်ပိုင်းရှိ ဟန်ဂေရီ (Hungary) နိုင်ငံရဲ့မြို့တော်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ အကျယ်အဝန်းအားဖြင့် ၂၀၃စတုရန်းမိုင်ရှိကာ လူဦးရေ ၁.၈သန်းနီးပါးရှိပြီး ဟန်ဂေရီရဲ့ လူဦးရေအထူထပ်ဆုံးမြို့လည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဟန်ဂေရီနိုင်ငံလူဦးရေရဲ့ ၅ပုံတစ်ပုံက ဘူဒါပက်စ်မှာနေထိုင်ကြပါတယ်။
တကယ်တမ်းတော့ ဘူဒါပက်စ်ဆိုတာ ဘူဒါနဲ့ ပက်စ်ဆိုတဲ့ နှစ်မြို့ကိုပေါင်းခေါ်ထားတာပါ။ ဒီနှစ်မြို့အပြင် အိုဘူဒါ (Obuda)ဆိုတဲ့မြို့ပါ သုံးမြို့ပေါင်းပြီး ၁၈၇၃ခုနှစ်က ဘူဒါပက်စ်ဆိုတဲ့မြို့အဖြစ်အမည်မှည့်ခေါ်ကာ ဟန်ဂေရီနိုင်ငံရဲ့မြို့တော်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခဲ့ကြတာပါ။ ဘူဒါက ဒန်ညုမြစ်ရဲ့အနောက်ဘက်တောင်ပေါ်မှာရှိပြီး သမိုင်းဝင်အဆောက်အအုံတွေများကာ ပက်စ်ကတော့ မြစ်အရှေ့ဘက် မြေပြန့်ဒေသမှာရှိပြီး ခေတ်မီအဆောက်အအုံတွေများပါတယ်။

ဘူဒါပက်စ် မြို့ရဲ့ ထူးခြားတဲ့အချက်က မြို့အောက်မှာ မြေအောက်လှိုဏ်ဂူပေါင်း ၂၀၀ကျော်တောင်ရှိနေတာပါ။ ဒါဟာ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး မြေအောက်ရေပူစမ်းဂူစနစ်လည်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ မြေအောက်လှိုဏ်ဂူအများစုက အန္တရာယ်မရှိလို့ အများသူငါလေ့လာနိုင်အောင် ဖွင့်ပေးထားပါတယ်။ အဲဒီထဲမှာ စိတ်ဝင်စားစရာအကောင်းဆုံးကတော့ မြို့ဟောင်းဘက်ရှိ ရဲတိုက်တောင်ကုန်းအောက်မှာရှိတဲ့ မြေအောက်လှိုဏ်ခေါင်းဝင်္ကပါပါ။ ၆မိုင်အရှည်ရှိတဲ့ Budavari Labirintus ဝင်္ကပါက သမိုင်းတလျှောက်မှာ အရေးပါခဲ့ပါတယ်။ ကျောက်ခေတ်က ကျောက်ခေတ်လူသားတွေခိုအောင်းရာ၊ အလယ်ပိုင်းခေတ်က အကျဉ်းထောင်၊ ပထမကမ္ဘာစစ်က ဗုံးခိုကျင်းနဲ့ စစ်ဆေးရုံ၊ မျက်မှောက်ခေတ်မှာတော့ ပြတိုက်အဖြစ် အမျိုးမျိုး အသုံးပြုခဲ့ကြတာပါ။ ဥရောပအကြီးဆုံး မြေအောက်ရေအိုင်ကလည်း ဘူဒါပက်စ် ရှိ ဂဲလတ် (Gellert)တောင်ကုန်းအောက်မှာရှိပါတယ်။

ဟန်ဂေရီနိုင်ငံမှာ သဘာဝရေပူစမ်းထွက်ရာနေရာတွေ အများကြီးရှိပြီး ဘူဒါပက်စ် မှာ ရေပူစမ်းစိမ်တဲ့နေရာတွေ အများကြီးရှိလို့ ရေပူစမ်းမြို့တော်(City of Baths) လို့ခေါ်ကြပါတယ်။ ရေပူစမ်းစိမ်တဲ့ ရေချိုးအိမ်တွေကို အဆောက်အအုံတွေနဲ့ ခမ်းခမ်းနားနားကြီး တည်ဆောက်ထားပြီး နွေရာသီဆို DJ တွေဖိတ်ခေါ်ကာ ပါတီတွေတောင် ကျင်းပကြတာပါ။ ရေပူစမ်းတွေမှာ ပါဝင်တဲ့ သတ္တုဓာတ်အချိုးအစားတွေကလည်း တစ်ခုနဲ့တစ်ခု ကွဲပြားနေပါတယ်။ ဘူဒါပက်စ် ရောက်ရင် ဥရောပရဲ့အကြီးဆုံး ရေချိုးကန် Szechenyi Medicinal Bath ကို သွားပြီး ရေပူစမ်း စိမ်ဖြစ်အောင်စိမ်သင့်ပါတယ်။

ဘူဒါပက်စ် က ဥရောပမှာ ယဉ်ကျေးမှုနဲ့ သမိုင်းအမွေအနှစ်အရ အရေးပါသလို ယူနက်စကိုက အသိအမှတ်ပြုထားတဲ့ ကမ္ဘာ့အမွေအနစ်နေရာတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ ဒါညုမြစ်၊ သူရဲကောင်းများရင်ပြင်၊ ဘူဒါရဲတိုက်နဲ့ အခြားအဆောက်အအုံတွေအပြင် အခြားလည်ပတ်လေ့လာစရာနေရာတွေ များစွာပြည့်နှက်နေလို့ ကမ္ဘာ့အလှဆုံးမြို့တွေထဲ တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်နေပါတယ်။ အရှေ့ပိုင်းရဲ့ ပဲရစ်မြို့လို့တောင် တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြပါတယ်။

မြို့ထဲမှာ ရှေးဟောင်းနဲ့ခေတ်မီအဆောက်အအုံတွေရောနေပေမဲ့ မိုးမျှော်တိုက်တွေမတွေ့ရနိုင်ပါဘူး။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ဟန်ဂေရီနိုင်ငံစတည်ထောင်တဲ့ ၈၉၆ ခုနှစ်ကို အစွဲပြုပြီး ဘယ်အဆောက်အအုံမှ ၉၆မီတာထက်အမြင့်မဆောက်ရတာကြောင့်ပါ။ အမြင့်ဆုံးအဆောက်အအုံတွေက Szent Istvan ဘုရားကျောင်းနဲ့ဟန်ဂေရီလွှတ်တော်အဆောက်အအုံတို့ဖြစ်ပြီး နှစ်ခုလုံးရဲ့ အမြင်က ၉၆မီတာပဲဖြစ်ပါတယ်။

ဘူဒါပက်စ် မှာ ကမ္ဘာ့တတိယအကြီးဆုံး လွှတ်တော်အဆောက်အအုံနဲ့ ကမ္ဘာ့ဒုတိယအကြီးဆုံးရဟူဒီဘုရားရှိခိုးကျောင်းကြီး ရှိပါတယ်။ မြို့ထဲက တိရစ္ဆာန်ရုံက ကမ္ဘာ့ရှေးအကျဆုံး တိရစ္ဆာန်ရုံတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်ပြီး ၁၈၆၅ခုနှစ်ကစဖွင့်ခဲ့တာပါ။ ကမ္ဘာ့ရှေးအကျဆုံး မြေအောက်ရထားလိုင်းတွေထဲက တစ်ခုလည်း ဘူဒါပက်စ် မှာရှိနေပါတယ်။ ၁၈၉၆ခုနှစ် ဘူဒါပက်စ်မြို့သက်တမ်း နှစ် ၁၀၀၀ ပြည့် အထိမ်းအမှတ်အနေနဲ့ စတင်ပြေးဆွဲခဲ့တာပါ။