ရှေးဟောင်းရဲတိုက်ကြီးများရှိရာ စကော့တလန်
စကော့တလန်ဆိုသည်နှင့် အကွက်စကတ်တိုများ ဝတ်ထားသည့် ထောင်ထောင်မောင်းမောင်း စကော့တလန်နိုင်ငံသားများ၊ ရှေးဟောင်း ရဲတိုက်ကြီးများ၊ ဒဏာရီထဲမှ Loch Ness အကောင်ကြီး၊ စကော့တစ်(ရှ်)ဝီစကီစသည်တို့နှင့် တွဲမြင်ကြမှပါ။ စကော့တလန်မှာ ထိုအရာများအပြင် ရင်သပ်ရှုမောဖွယ်ကောင်းသောရှုခင်းများနှင့် ရေအိုင်ကြီးများက ကြွယ်ဝသောသမိုင်းကြောင်းနှင့်အတူ တွဲလျှက်ရှိနေပါသေးသည်။

စကော့တလန်တွင် ထောင်စုနှစ်များစွာကတည်းက လူနေထိုင်ခဲ့ကြသော်လည်း ဘုရင့်နိုင်ငံအနေဖြင့် အလယ်ခေတ်မှ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ စကော့တလန်သည် အင်္ဂလန်၊ ဝေလ၊ အိုင်ယာလန်နှင့် စကော့တလန်တို့ဖြင့်ဖွဲ့စည်းထားသည့် ဂရိတ်ဗြိတိန်နှင့် ယူကေနိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ပြည်မကြီးက ဂရိတ်ဗြိတိန်ကျွန်း၏ မြောက်ဘက်သုံးပုံတစ်ပုံတွင်တည်ရှိနေပြီး အင်္ဂလန်နိုင်ငံနှင့် အရှေ့တောင်ဘက်တွင် နယ်နိမိတ်ထိစပ်နေကာ အနောက်ဘက်နှင့်မြောက်ဘက်တွင် အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာ၊ အရှေ့မြောက်ဘက်တွင် မြောက်ပင်လယ်၊ တောင်ဘက်တွင် အိုင်းရစ်(ရှ်)ပင်လယ်တို့က ဝန်းရံထားပါသည်။
စကော့တလန်သည် ဂရိတ်ဗြိတိန်ကျွန်း၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သော်လည်း ကျွန်းပေါင်း ၉၀၀ခန့် ပိုင်ဆိုင်ထားပါသည်။ ၎င်းတို့အနက် ကျွန်းပေါင်း ၁၀၀ ခန့်တွင်သာ လူနေထိုင်ကြပြီး ကျွန်းကူးခရီးစဉ်မှာ စကော့တလန်တွင် ရေပန်းစားပါသည်။ ကျွန်းငယ်လေးများစွာ ပြန့်ကျဲနေသဖြင့် ကျွန်းတစ်ကျွန်း နှင့်တစ်ကျွန်းကြား လေယာဉ်များပြေးဆွဲလေ့ရှိသောကြောင့် ကမ္ဘာ့အတိုဆုံး ခရီးသည်တင်ယာဉ်မှာ စကော့တလန်တွင် ပြေးဆွဲနေပါသည်။ ၁.၇မိုင်သာခြားသည့် ကျွန်းနှစ်ကျွန်းကြား ပြေးဆွဲနေသဖြင့် လေယာဉ်ပျံသန်းချိန်မှာ ၂မိနစ်သာကြာပါသည်။
စကော့တလန်တွင် ကျွန်းပေါင်းများစွာရှိနေသလို တောင်တန်းများစွာလည်း ရှိလို့နေပါသည်။ အမြင့်ဆုံးတောင်မှာ ယူကေရှိအမြင့်ဆုံးတောင် Ben Nevis ဖြစ်ပြီး Eas a’Chual Aluinn အမည်ရှိ ဗြိတိန်နိုင်ငံရှိ အမြင့်ဆုံးရေတံခွန်လည်း ရှိပါသည်။ နှစ်ပေါင်း ၃၀၀၀ ခန့်သက်တမ်းရှိ ဥရာပရှိရှေးအကျဆုံးသစ်ပင်ကိုလည်း ပိုင်ဆိုင်ထားပါသည်။ စကော့တလန်၌ စတုရန်းမိုင် ၆၀၀ ကျော် ရှိသည့် ရေချိုကန်များရှိသဖြင့် နိုင်ငံသားအားလုံးအတွက် ရေ အခမဲ့ အသုံးပြုခွင့်ပေးထားပါသည်။

သမိုင်းတလျှောက်တွင် စကော့တလန်နိုင်ငံသားများသည် တီထွင်မှုများစွာ ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါသည်။ တယ်လီဖုန်းတီထွင်သူ အလက်ဇန်းဒါးဂရေဟမ်ဘဲလ်သည် စကော့လူမျိုးဖြစ်ပြီး အခြားထင်ရှားသော စကော့တလန်တီထွင်မှုများမှာ ပန်နီစလင်ဆေး၊ အင်ဆူလင်ဆီးချိုဆေး၊ ရုပ်မြင်သံကြား၊ စက်ဘီးနှင့် ရေနွေးငွေ့အင်ဂျင်စက်တို့ ဖြစ်ပါသည်။ ကမ္ဘာ့ပထမဦးဆုံး အရောင်ဓာတ်ပုံကို စကော့တလန်တွင် ရိုက်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ပြီး စကော့တလန်ရိုးရာအဆင်ရှိဖဲကြိုးပုံဖြစ်ပါသည်။ မြို့တော် အီဒင်ဘာသည်လည်း ကိုယ်ပိုင်မီးသတ်တပ်ဖွဲ့ရှိသည့် ကမ္ဘာ့ပထမဆုံးမြို့ဖြစ်ခဲ့ပါသည်။ စကော့တလန်သည် အားကစားတွင်လည်း ခေတ်ရှေ့ပြေးခဲ့ကြပါသည်။ ဂေါက်သီးရိုက်အားကစား မွေးဖွားရာမြေဖြစ်ပြီး ၁၅ ရာစုကတည်းက ကစားခဲ့ကြပါသည်။ ကမ္ဘာ့ပထမဆုံးဘောလုံးပွဲကိုလည်း ၁၈၇၂ခုနှစ်တွင် စကော့တလန်၌ကစားခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

သမိုင်းကြောင်းကြီးခဲ့သော စကော့တလန်တွင် ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံများရှိပြီး ရဲတိုက်ပေါင်း ၃၀၀၀ ခန့်ရှိကာ ယူနက်စကိုက ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုထားသည့်နေရာပေါင်း ၆ခုရှိနေပါသည်။ မြို့တော်အီဒင်ဘာမြို့တွင် နာမည်ကြီးနေရာများမှာ အီဒင်ဘာရဲတိုက်၊ Royal Mile လမ်းမကြီး၊ ဘုရင်မအဲလစ်ဇဘက် (၂)နေထိုင်နေသည့် Holyrood နန်းတော်၊ Arthur’s Seat မီးတောင်ဟောင်း၊ အမျိုးသားပြတိုက်၊ Calton တောင်ကုန်း၊ Scott အထိမ်းအမှတ်ကျောက်တိုင်တို့ပဲ ဖြစ်ပါသည်။
အကြီးဆုံးမြို့ ဂလက်စ်ဂို(Glasgow)တွင် မြစ်ကမ်းဘေးပြတိုက်၊ Kelvingrove အနုပညာပြခန်းနှင့်ပြတိုက်၊ လိုမွန်ရေကန်၊ Trossachs အမျိုးသားပန်းခြံတို့မှာ ထင်ရှားပါသည်။ စကော့တလန်၏ မြို့သေးလေးတစ်မြို့ဖြစ်သည့် Bonnybridge သည် ပန်းကန်ပြားပျံများမကြာမကြာတွေ့လေ့ရှိတဲ့မြို့အဖြစ် နာမည်ကျော်ပါတယ်။ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ပန်းကန်ပြားပျံ အခု၃၀၀ကျော်လောက်တွေ့မြင်ရကြောင်း သတင်းပေးခံထိလေ့ရှိပါသည်။
အခြားထင်ရှားသော နေရာများမှာ Skye ကျွန်း၊ Callanish ကျောက်တုံးကြီးများ၊ Loch Ness Monster အကောင်ကြီးနေထိုင်သည့်ရေကန်အဖြစ် နာမည်ကြီးသည့် နက်စ်ရေကန်နှင့် အနီးရှိ Urquhart ရဲတိုက်ဟောင်းကြီး၊ စကော့တလန်ရှိ သမိုင်းဝင်နှင့်ဗိသုကာအရ အရေးကြီးဆုံးရဲတိုက်ဖြစ်သည့် စတာလင်ရဲတိုက်နှင့် Dunnottar ရဲတိုက်တို့ပဲ ဖြစ်ပါသည်။
Dr. Nu Myat Theingi Oo
Nu Myat around the World