Category: Heritage

ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ကျောင်းဆောင်ကြီး အန်ကောဝပ် (Angkor Wat)

Posted in Asia, Heritage, TravelTagged , Leave a comment

အန်ကောဝပ်ဆိုတာ
⁃ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဘာသာရေးကျောင်းဆောင်ကြီး
⁃ ကမ္ဘာ့ရှေးဟောင်းအံ့ဖွယ်ထဲကတစ်ခု
⁃ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံရဲ့ Landmark
⁃ ခမာတို့ရဲ့အကောင်းဆုံး ဗိသုကာလက်ရာပါ
ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံရဲ့ အထွတ်အမြတ်ထားရာဖြစ်လို့ ကမ္ဘောဒီယား အလံမှာတောင် အန်ကောဝပ်ကျောင်းတော်ကြီးပုံကို ထည့်သွင်းပုံဖော်ထားပါတယ်

ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ကျောင်းဆောင်ကြီး

ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ ဆီယန်ရိ(ပ်) (Siem Reap) မြို့ရဲ့ လေးမိုင်အကွာမှာတည်ရှိတဲ့.. အန်ကောဝပ် (Angkor Wat) ဘုရားကျောင်းကြီးဟာ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဘာသာရေးဆိုင်ရာအဆောက်အအုံကြီးပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
အန်ကောဝပ် ဘုရားကျောင်းဝင်းက စတုရန်းမိုင်ပေါင်း ၂၄၈ မိုင်ထိကျယ်ဝန်းပါတယ်။ ကျောင်းတော်ကြီးဟာ ဘယ်လောက်တောင်ကြီးမားသလဲဆိုရင် တည်ဆောက်ခဲ့စဉ်က သဲကျောက်တုံး တန်ချိန် ၅ သန်းတောင် အသုံးပြုခဲ့ရပါတယ်။ ဒီပမာဏဟာ အီဂျစ်နိုင်ငံ ဂီဇာပိရမစ်ကြီး ဆောက်လုပ်တုန်းက အသုံးပြုခဲ့တဲ့ ပမာဏနဲ့အတူတူပဲတဲ့လေ။
ကျောင်းတော်ကြီးကို ခမာဘုရင် ဆာယာဗာမန် ၂ လက်ထက်မှာ အလုပ်သမားပေါင်း ၃ သိန်းကျော်၊ ဆင်စီးရေပေါင်း ၆၀၀၀ ကျော်နဲ့ စက်ပစ္စည်း အကူအညီတွေမပါဘဲ ၁၁၁၃ ခုနှစ်ကနေ ၁၁၅၀ ခုနှစ်အထိ ၃၅ နှစ်ကြာဆောက်လုပ်ခဲ့ရတာပါ။

edf

ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာ

အန်ကောဝပ်က အစက ဟိန္ဒူဘုရားကျောင်းကြီးဖြစ်ပေမဲ့ ၁၂ ရာစုနှောင်းပိုင်းမှာ ဗုဒ္ဓဘာသာ ဘုရားကျောင်းကြီးအဖြစ် ပြောင်းလဲကိုးကွယ်ခဲ့ကြပါတယ်။ နဂိုကတည်းက လက်ရာမြောက်ခဲ့တဲ့ ကျောင်းတော်ကြီးမှာ ဗုဒ္ဓဆင်းတုတော်တွေ ထပ်မံထည့်သွင်းကာ အခုအချိန်အထိ ကိုးကွယ်နေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ ဟိန္ဒူဘာသာရော ဗုဒ္ဓဘာသာအရပါ အရေးပါတဲ့ အဆောက်အအုံဖြစ်တာကြောင့် ၁၉၉၂ ခုနှစ်မှာ UNESCO က ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ပါတယ်။

sdr

ခမာတို့ရဲ့အကောင်းဆုံး ဗိသုကာလက်ရာ

ဘုရားကျောင်းကြီးရဲ့ အောက်ခြေပင်မအဆောက်အအုံကနေ ကြာဖူးငါးဖူးထိုးထွက်နေသလို တိုင်ငါးတိုင်ထိုးထွက်နေပြီး ခလယ်ရှိအမြင့်ဆုံးတိုင်က အမြင့်ပေ ၂၁၃ပေရှိပါတယ်။ ဘုရားကျောင်းကြီးက လက်ရာမြောက်လွန်းတာကြောင့် ခမာဗိသုကာလက်ရာကို အကောင်းဆုံးကိုယ်စားပြုတဲ့ ကျောင်းတော်ကြီးလို့လည်း ပြောလို့ရပါတယ်။ ဘုရားကျောင်းနံရံတွေမှာ ဟိန္ဒူဘာသာရဲ့ ဇာတ်နိပါတ်တော်တွေကို ပုံဖော်ထုဆစ်ထားတာလည်းတွေ့ရပါတယ်။

DCIM104GOPROGOPR5809.JPG

အနောက်ဘက်ကို မျက်နှာလှည့်

ဒါ့အပြင် ကျောင်းတော်ကြီးဟာ ကမ္ဘောဒီးယားမှာရှိတဲ့ တခြားဘုရားကျောင်းတွေ၊ တခြား ဟိန္ဒူဘုရားကျောင်းတွေနဲ့ မတူဘဲ အနောက်ဘက်ကို မျက်နှာလှည့်ထားတာ တွေ့ရပါတယ်။ အနောက်အရပ် နတ်ဘုရားဖြစ်တဲ့ ဟိန္ဒူနတ်ဘုရား ဗစ်(ရှ)နူးကို ရည်ရွယ်ပြီး ဆောက်ထားတာကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အနောက်ဘက်အရပ်ကို မျက်နှာမူနေတာကြောင့်လည်း ညနေစောင်း နေရောင်နဲ့ ပိုလှပခမ်းနားလို့ နေဝင်ချိန်မှာ ဧည့်သည်တွေနဲ့ အထူးစည်ကားလျှက်ရှိပါတယ်။

edf

အန်ကောဝပ်အမည် အဓိပ္ပါယ်

အန်ကောဝပ် (Angkor Wat) ဆိုတဲ့နာမည်ကို ခမာဘာသာကနေ ပြန်ဆိုရမယ်ဆိုရင်
⁃ Angkor ဆိုတာ City
⁃ Wat ဆိုတာ Temple ဆိုတော့
“City of Temple (ဘုရားကျောင်းမြို့တော်)” လို့ အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်။ မြို့တော်ဆိုတဲ့အတိုင်း အန်ကောဝပ်ကျောင်းဝင်းကြီးကို ကျုံးတွေ မြို့ရိုးတွေ ပတ်လည်ဝိုင်းထားတာတွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

နိုင်ငံတော်အလံမှာ ထည့်သွင်းထား

အန်ကောဝပ်က ကမ္ဘာလှည့်ခရီးတွေ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံဆီလာရောက်လည်ပတ်ကြတဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်းဖြစ်ပြီး နိုင်ငံသားတွေ အလွန်ဂုဏ်ယူလွန်းတာကြောင့် နိုင်ငံတော်အလံမှာ အန်ကောဝပ်အဆောက်အအုံပုံကို ထည်းထည်းကြီး ထည့်သွင်းထားပါတယ်။
အထင်ကရ အဆောက်အအုံပုံကို အလံမှာ ဒီလို ထင်ထင်ရှားရှား ထည့်ထားတာဆိုလို့ ကမ္ဘောဒီးယားနဲ့ အာဖဂန်နစ္စတန် နှစ်နိုင်ငံသာရှိပါတယ်။ San Marino၊ စပိန်နဲ့ ပေါ်တူဂီအလံတို့မှာတော့ ရဲတိုက်ပုံတွေ၊ မျှော်စင်ပုံတွေ ပါနေပါတယ်။

Dr. Nu Myat Theingi Oo

Nu Myat around the World

မြို့ထဲမှာ ကမ္ဘာ့အသေးဆုံးနိုင်ငံရှိနေတဲ့ ရောမမြို့

Posted in Europe, Heritage, Italy, TravelTagged , , , Leave a comment

မြို့ထဲမှာ ကမ္ဘာ့အသေးဆုံးနိုင်ငံရှိနေတဲ့ #ရောမမြို့

ရောမ အင်ပါယာကြီးထွန်းကားရာ အီတလီနိုင်ငံ ရောမမြို့ကြီးက ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံတွေနဲ့ ထူးခြားနေပါတယ်။ ရောမမြို့ထဲမှာ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံပါရှိနေတယ်ဆို ပိုပြီးထူးဆန်းမနေဘူးလား 😮

ဟုတ်ပါတယ်။ မြို့ထဲမှာ နိုင်ငံကြီးတစ်ခုလုံးတည်ရှိနေတာပါ။

အဲဒီနိုင်ငံကတော့ ဗာတီကန်စီးတီး (Vatican City) လို့ခေါ်ပြီး ကမ္ဘာ့အသေးဆုံးနိုင်ငံပါ။ ဘယ်လောက်သေးလဲဆိုရင် တစ်နိုင်ငံလုံးမှ ဝ.၁၇ စတုရန်းမိုင်သာ ကျယ်ဝန်းတာတဲ့လေ။ ပန်းဥယျာဉ်တစ်ခုစာလောက်ပဲရှိတာပေါ့။ လူဦးရေကလည်း ၁၀၀၀ တောင်မပြည့်ပါဘူး။

နိုင်ငံကသာ သေးတာ အဲဒီနိုင်ငံထဲက Saint Peter’s Basilica ဘုရားကျောင်းကတော့ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဘုရားကျောင်းတဲ့လေ။ Vatican City နိုင်ငံအကြောင်းကို ပို့စ်သက်သက်တော့ တင်ထားဖူးပါတယ်။

ရောမမြို့မှာ ဒီအချက်အပြင် အခြားထူးခြားတဲ့အချက်တွေ၊ သမိုင်းဝင်အဆောက်အအုံတွေလည်း ရှိပါသေးတယ်။

နိုင်ငံထက် သက်တမ်းပိုရှည်တဲ့ ရောမမြို့

ရောမမြို့က ကမ္ဘာ့ရှေးအကျဆုံးမြို့တစ်မြို့ပါ။ ဘယ်လောက်တောင်ရှေးကျလဲဆိုရင် အခုလက်ရှိ အီတလီနိုင်ငံ (Republic of Italy) ထက်တောင် သက်တမ်း ၂၆၀၀ ကျော်ပိုရှည်တာပါ။ အီတလီနိုင်ငံကို ၁၈၆၁ ခုနှစ်မှ စတင်တည်ထောင်ခဲ့ပေမဲ့ ရောမမြို့ကိုတော့ ၇၅၃ ဘီစီက စတည်ထောင်ခဲ့တာတဲ့လေ။

တောင် ၇ လုံးပေါ်တည်ထားတဲ့ ရောမမြို့

ရောမတစ်မြို့လုံးက တောင်ကုန်း ၇ လုံးပေါ် တည်ထောင်ထားတာတာပါ။ Palatine တောင်ကုန်းပေါ်မှာ အရင်ဆုံးမြို့တည်ခဲ့တာလို့ သိရပါတယ်။

လမ်းများဦးတည်ရာ ရောမမြို့

ရှေးခေတ်ရောမလူမျိုးတွေက ရောမအင်ပါယာကို ချဲ့ထွင်ဖို့ အလွန်ကျယ်ပြန့်တဲ့ လမ်းကွန်ရက်ကို တည်ဆောက်ခဲ့ကြပါတယ်။ လမ်းကွန်ရက်ရဲ့အစက ရောမမြို့ဖြစ်လို့ “လမ်းအားလုံးသည် ရောမမြို့သို့ ဦးတည်သည်” ဆိုတဲ့ ဆိုရိုးစကားရှိခဲ့ပါတယ်။ ရောမအင်ပါယာအထွတ်အထိပ်ရောက်ချိန်က လမ်းကွန်ရက်ဟာ ၅၂,၅၈၇ မိုင် ရှည်လျားပြီး လန်ဒန်ကနေ အီဂျစ်အထိ ဖြန့်ကြက်ထားခဲ့တာတဲ့လေ။

လူနေထူထပ်တဲ့ ရောမမြို့

ရောမအင်ပါယာကြီးမားလာတာနဲ့အမျှ ရောမမြို့ထဲနေထိုင်တဲ့ လူဦးရေက တဖြည်းဖြည်းများလာပါတယ်။ ရောမမြို့က မြို့နေလူဦးရေ တစ်သန်းထိ ရှိလာတဲ့ ကမ္ဘာ့ပထမဆုံးမြို့ကြီးတဲ့လေ။ ရောမအင်ပါယာ လျှမ်းလျှမ်းတောက်ခဲ့တုန်းကဆို လူဦးရေ သန်း ၉၀ အထိတောင် နေထိုင်ခဲ့ကြတာပါ။ လက်ရှိမှာတော့ လူဦးရေ ၂.၈ သန်း နေထိုင်ကြပြီး အီတလီနိုင်ငံမှာ လူနေအထူထပ်ဆုံးမြို့ပါ။

ဧည့်လာများတဲ့ ရောမမြို့

ရောမမြို့ဟာ အီတလီနိုင်ငံမှာ ဧည့်သည်အလာဆုံးမြို့လည်းဖြစ်ပါတယ်။ ပုံမှန်အားဖြင့် တစ်နှစ်ကို ဧည့်သည် ၉ သန်းကျော် လာလည်လေ့ရှိကြပါတယ်။ ဥရောပမှာဆို လန်ဒန်နဲ့ပဲရစ်အပြီး တတိယဧည့်သည်အလာဆုံးမြို့ဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာနဲ့ချီရင်တော့ နံပါတ် ၁၆ ချိတ်ပါတယ်။

မြေအောက်ရောက်နေတဲ့ ရောမမြို့

ရောမမြို့က အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ မြေအောက်ရောက်သွားပြီဖြစ်ကာ ယခုလက်ရှိ ထင်ရှားတဲ့ ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံတွေက ရောမအင်ပါယာရဲ့ အကြွင်းအကျန် အနည်းငယ်ပါ။ ရှေးဟောင်းရောမမြို့ရဲ့ ၁၀% ကိုသာ တူးဖော်တွေ့ရှိခဲ့တာဖြစ်ပြီး မြို့အများစုက မြေကြီးအောက်မှာ ကျန်ရစ်နေပါသေးတယ်။

ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းအများဆုံးရှိရာ ရောမမြို့

ရောမမြို့က ကမ္ဘာပေါ်မှာ ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းအများဆုံးရှိရာ မြို့ဖြစ်ပါတယ်။ ဘုရားကျောင်းပေါင်း ၉၀၀ ကျော်ရှိကာ အများစုက ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းတွေပါ။

ရေပန်းပေါင်း ၂၀၀၀ ကျော်ရှိတဲ့ ရောမမြို့

ရောမမှာ ရေပန်းပေါင်း ၂၀၀၀ ကျော် ရှိြပီး အများစုက သောက်ရေ အခမဲ့ပေးဝေနေတဲ့ ရေပန်းအသေးလေးတွေပါ။ လှပတဲ့ ရေပန်းကြီးတွေလည်းရှိပြီး နာမည်အကြီးဆုံးက Trevi Fountain နဲ့ Fontana della Barcaccia ရေပန်းတွေပါ။

ရောမမြို့ရဲ့ အထင်ကရနေရာများ

ရောမမြို့ထဲမှာ Vatican City နိုင်ငံနဲ့ ဘုရားကျောင်းအပြင် အခြား အထင်ကရနေရာတွေလည်း အများကြီး ရှိပါသေးတယ်။ အဲဒါတွေကတော့…

⚔ The Colosseum သားသတ်ကွင်း

The Colosseum သားသတ်ကွင်းက ရောမမြို့မှာ နာမည်အကြီးဆုံး အထင်ကရအဆောက်အအုံပါ။ ရှေးခေတ်အမိုးပွင့် ကဇာတ်ရုံကြီးဖြစ်ကာ ပွဲကြည့်ပရိသတ်ပေါင်း ၈၀၀၀၀ အထိ ဝင်ဆန့်ပါတယ်။ အဲဒီမှာ ငွေဝယ်ကျွန်တွေ အချင်းချင်းသော်လည်းကောင်း သားရဲတိရစ္ဆာန်တွေနဲ့သော်လည်းကောင်း တိုက်ခိုက်ခိုင်းတဲ့ Gladiator တိုက်ပွဲတွေ ကျင်းပလေ့ရှိပါတယ်။ Colosseum အကြောင်း ပို့စ်သက်သက်တင်ပေးပါဦးမယ်။

🏛Pantheon ရိုမာန်ဘုရားကျောင်း

ရောမမြို့ရဲ့ အခြားထင်ရှားတဲ့ အဆောက်အအုံကတော့ Pantheon အမည်ရှိ ဧရာမရိုမာန်ဘုရားကျောင်းပါ။ နှစ်ပေါင်း ၂၀၀၀ ကျော်သက်တမ်းရှိကာ ယခုအခါ ကက်သိုလစ်ဘုရားကျောင်းအဖြစ် အသုံးပြုနေဆဲပါ။

🏛The Roman Forum

The Roman Forum ကတော့ ရှေးခေတ်ရောမမြို့လည်ရှိ အဓိက ရင်ပြင်ပါ။ မူလက ဈေးအဖြစ်အသုံးပြုခဲ့ကာ အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ ရင်ပြင်တဖြည်းဖြည်းကြီးလာပြီး အထက်လွှတ်တော်နဲ့ စေတန်ကျောင်းဆောင်လို အဆောက်အအုံတွေတောင် တည်ဆောက်လာခဲ့ကြပါတယ်။ ယခုအခါ Roman Forum က အဆောက်အအုံတွေက ပြိုကျပျက်စီးနေပေမဲ့ ပြပွဲတွေ၊ ဟောပြောပွဲတွေ ကျင်းပနေဆဲပါ။

⛲Trevi Fountain ရေပန်း

မြို့ထဲမှာရှိတဲ့ Trevi ရေပန်းထဲကို အနောက်ပြန်လှည့်ပြီး ရေပန်းထဲ အကြွေစေ့ပစ်ထည့်ကြပါတယ်။ ရေပန်းထဲ အကြွေတစ်စေ့ပစ်ရင် ရောမသို့ ပြန်လာရပြီး နှစ်စေ့နဲ့အထက်ပစ်ပါက ချစ်သူတွေ့မယ်ဆိုတဲ့ အယူရှိလို့ အကြွေစေ့တွေပစ်နေကြတာပါ။ ဘယ်လောက်တောင်လဲဆို ရေပန်းထဲ ပစ်ထည့်တဲ့အကြွေစေ့တွေပေါင်းရင် တစ်နှစ်ကို ယူရိုငွေ ၁.၃ သန်း တန်ဖိုးရှိတယ်တဲ့လေ။ အဲဒီငွေတွေကို လိုအပ်တဲ့နေရာတွေမှာ လှူဒါန်းပေးတယ်လို့ သိရပါတယ်။

🏪ကမ္ဘာ့ပထမဆုံး ဈေးဝယ်စင်တာ

ရောမမြို့မှာ ကမ္ဘာ့ပထမဆုံး ဈေးဝယ်စင်တာလည်း ရှိပါတယ်။ ၁၁၀ အေဒီက တည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ Trajan’s Market မှာ အထပ် ၂ ထပ်၊ ဆိုင်ခန်းပေါင်း ၁၅၀ ခန်းရှိခဲ့တာတဲ့လေ။

အားလုံးပဲ ကျန်းမာရွှင်လန်းပြီး ဘဝအမောတွေ ပြေပါစေ..

ချစ်ခင်လျှက်

Nu Myat

ကျွန်းတွေပေါ်က ဆွီဒင်မြို့တော် စတော့ဟုမ်း

Posted in Europe, Heritage1 Comment

ကျွန်းတွေပေါ်က ဆွီဒင်မြို့တော် စတော့ဟုမ်း

ဆွီဒင်နိုင်ငံရဲ့မြို့တော် စတော့ဟုမ်း (Stockholm) က ဆွီဒင်နိုင်ငံအရှေ့တောင်ပိုင်း ဘော်လ်တစ်ပင်လယ်နဲ့ မာလာရန်ရေအိုင် ဆုံတဲ့နေရာမှာရှိပါတယ်။ စတော့ဟုမ်းက ကျွန်းကြီး (၁၄)ကျွန်းပေါ်တည်ဆောက်ထားတဲ့မြို့ကြီးဖြစ်ပြီး တစ်ကျွန်းနဲ့တစ်ကျွန်းကို တံတားပေါင်း ၅၇ စင်းက ဆက်သွယ်ထားပါတယ်။ ဘယ်နေရာကမဆိုရေတွေ လှမ်းမြင်နိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း စတော့ဟုမ်းကို ရေပေါ်အလှတရား (Beauty on Water) လို့ တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြတာပါ။ မြို့ထဲမှာ ကမ်းခြေပေါင်း ၉၆ခုရှိပါတယ်။


စတော့ဟုမ်းမြို့တည်ရှိရာနေရာမှာ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၆သန်းကျော် ကျောက်ခေတ်ထဲက လူတွေအခြေချနေထိုင်ခဲ့ပြီး ၁၂၅၂ခုနှစ်ရောက် မြို့စတည်ခဲ့ပါတယ်။ စတော့ဟုမ်းဆိုတဲ့အမည်က စတော့ဆိုတာ သစ်လုံး၊ ဟုမ်းဆိုတာ ကျွန်းလေးဆိုတော့ “သစ်လုံးကျွန်းလေး”လို့ အဓိပာယ်ရပါတယ်။ တစ်ချိန်က သစ်လုံးကျွန်းလေးဟာ အခုအခါမှာတော့ ဆွီဒင်နိုင်ငံရဲ့ အဖက်ဖက်က အချက်အချာကြတဲ့ မြို့တော်ကြီးဖြစ်လို့နေပါပြီ။

စတော့ဟုမ်းက ၇၃ စတုရန်းမိုင်ကျယ်ပြီး လူဦးရေ တစ်သန်းခန့်ရှိကာ ဆွီဒင်နိုင်ငံမှာရော ဥရောပမြောက်ပိုင်း နိုင်ငံတွေမှာပါ လူဦးရေ အထူထပ်ဆုံးမြို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဥရောပမြောက်ပိုင်းနိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်တော့ ဆောင်းရာသီမှာ နေ့တာတိုပြီး နွေမှာနေ့တာရှည်ပါတယ်။ ဆောင်းမှာတစ်နေ့မှ နေရောင်ကို ၆နာရီလောက်သာမြင်ရပေမဲ့ နွေရာသီမှာတော့ နေရောင်က ၁၈နာရီလောက်ရလေ့ရှိပါတယ်။


စတော့ဟုမ်းမှာ ယူနက်စကိုက အသိအမှတ်ပြုထားတဲ့ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ် နေရာ ၃နေရာတောင်ရှိပါတယ်။ Drottningholm က တော်ဝင်နန်းတော်၊ Woodland သင်္ချိုင်းနဲ့ Birka ရှေးဟောင်းသုတေသနနေရာတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ မြို့ထဲမှာ ဂမ်မလာစတန်း(Gamla Stan) လို့ခေါ်တဲ့ မြို့ဟောင်းနေရာရှိပြီး ဥရောပမှာ ထိန်းသိမ်းမှုအကောင်းဆုံး သမိုင်းဝင်ရပ်ကွက်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ခရီးသွားတွေ အလာများပြီး မြို့ထဲကကျောက်ခင်းလမ်းတွေပေါ်ကို ကားတွေပေးမဝင်ပါဘူး။ မြို့ဟောင်းထဲမှာ ကျောက်တုံးလေးတွေခင်းထားတဲ့ လမ်းကြားလေးတွေ အများကြီး ရှိပေမဲ့ အကျဉ်းဆုံးလမ်းလေးဆို ၉၀စင်တီမီတာလောက်သာ အကျယ်ရှိပါတယ်။ လမ်းလေးကတိုပြီးမတ်လို့တောင်စောင်းလေးလိုဖြစ်နေပါတယ်။


မြို့ထဲမှာတည်ရှိနေတဲ့ စတော့ဟုမ်း တော်ဝင်အမျိုးသားမြို့တော်ပန်းခြံဟာ ကမ္ဘာ့ပထမဆုံး တော်ဝင်အမျိုးသားပန်းခြံဖြစ်ပြီး ပန်းခြံထဲ နန်းတော်လေးခု၊ ပြတိုက်တွေနဲ့ စတော့ဟုမ်းတက္ကသိုလ်ရှိပါတယ်။ မြို့ဟောင်းထဲက တော်ဝင်နန်းတော်ကလည်း အထပ်(၇)ထပ်မှာ ခန်းပေါင်း ၆၀၀ ကျော်ရှိလို့ အခုလက်ရှိ နန်းတော်အဖြစ်အသုံးပြုနေဆဲ နန်းတော်တွေထဲမှာ အကြီးဆုံးပါ။

ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး စက်လုံးခြမ်းအဆောက်အအုံလည်းရှိပါတယ်။ Ericsson Globe လို့အမည်ရကာ အချင်း ၃၆၀ပေ အတွင်းအမြင့် ၂၇၈ပေမြင့်ကာ စတော့ဟုမ်းမြို့ရဲ့ ဘယ်နေရာကမဆို လှမ်းမြင်နိုင်ပါတယ်။

စတော့ဟုမ်းမှာ ၁၉၀၁ခုနှစ်ကတည်းက နိုဘယ်ဆုချီးမြှင့်ပွဲကို စတော့ဟုမ်းမြို့တော်ခန်းမနဲ့ ဖျော်ဖြေရေးခန်းမတို့မှာ နှစ်စဉ်ကျင်းပလေ့ရှိပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ နိုဘယ်လ်ဆုကို စတင်ပေးခဲ့တဲ့ လူက ဆွီဒင်လူမျိုး အဲဖရက်နိုဘယ်လ် ဖြစ်တာကြောင့်ပါ။ ရူပ၊ ဓာတု၊ ဆေးဝါးနဲ့ စာပေဆိုင်ရာနိုဘယ်လ်ဆုပေးအပ်ချီးမြှင့်ပွဲကို စတော့ဟုမ်းမှာကျင်းပပြီး နိုဘယ်လ်ငြိမ်းချမ်းရေးဆုကိုတော့ နော်ဝေနိုင်ငံမြို့တော် အိုစလိုမှာ ကျင်းပလေ့ရှိပါတယ်။


မြို့ထဲမှာ ပြတိုက် ၁၀၀ နီးပါးရှိပြီး နာမည်အကြီးဆုံးကတော့ ဗာဆာပြတိုက်ကြီးပဲဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာကျော်အဆိုတော်အဖွဲ့ Abba ရဲ့ ပြတိုက်လည်းရှိပြီး ၁၈၉၁ခုနှစ်က တည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ Skansen အမည်ရှိ ကမ္ဘာ့ပထမဆုံး လဟာပြင်ပြတိုက်ကြီးလည်း ရှိပါတယ်။ ဆွီဒင်သမိုင်းမှာ နှစ်ပေါင်း ၅၀၀ ကျော် တည်ရှိခဲ့တဲ့ အဆောက်အအုံပေါင်း ၁၅၀ကျော်ရှိနေတဲ့နေရာပါ။

၁၉၅၀ခုနှစ်က တည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ စတော့ဟုမ်းမြေအောက်ဘူတာရုံတွေကလည်း ဘူတာရုံအပြင်အဆင်တွေကြောင့်နာမည်ကျော်ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့အရှည်ဆုံး အနုပညာပြခန်းလို့တောင် တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြပါတယ်။


ဒီလို ထင်ရှားတဲ့ သမိုင်းဝင်နေရာတွေကြောင့် စတော့ဟုမ်းကို သွားရောက်လည်ပတ်သူတွေ များပြားလျက်ရှိပြီး တစ်နှစ်ကို ပျမ်းမျှခရီးသည်ပေါင်း ၂၆.၅သန်းကျော် ဝင်ရောက်လေ့ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။

ခရစ်ယာန်ဘာသာကို ပထမဆုံးကျင့်သုံးခဲ့သည့် အာမေးနီးယား Armenia

Posted in armenia, Asia, Heritage, Travel, UncategorizedTagged , , , Leave a comment

ခရစ်ယာန်ဘာသာကို ပထမဆုံးကျင့်သုံးခဲ့သည့် အာမေးနီးယား

Written and Photo by Dr. Nu Myat Theingi Oo


အာမေးနီးယားနိုင်ငံသည် ရှည်လျားသော သမိုင်းကြောင်း၊ လှပသောရှုခင်းများနှင့်ပြည့်စုံသည့် အာရှတိုက်အနောက်မြောက်ပိုင်းရှိ ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံငယ်လေး ဖြစ်သည်။ အနောက်ဘက်တွင် တူရကီ၊ မြောက်ဘက်တွင် ဂျော်ဂျီယာ၊ တောင်ဘက်တွင် အီရန်၊ အရှေ့ဘက်တွင် အဇာဘိုင်ဂျန်၊ အနောက်တောင်ဘက်တွင် အဇာဘိုင်ဂျန်၏ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ Nakhchivan တို့နှင့် နယ်နိမိတ်ထိစပ်နေပါသည်။

အာမေးနီးယားသည် ကော့ကေးဆပ်တောင်တန်းကြီး၏ တောင်ဘက်တွင်တည်ရှိကာ တောင်ထူထပ်သောနိုင်ငံဖြစ်သည်။ ပျမ်းမျှအမြင့်သည် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အထက် ပေ ၅၉၀၀ ဖြစ်ကာ မြေနိမ့်နိမ့်မရှိပါ။ တောင်ထူထပ်သောနိုင်ငံဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ ရှုခင်းအမျိုးမျိုးနှင့် အသေးစား ရာသီဥတုအမျိုးမျိုးကို ဖန်တီးပေးနေသည်။ နိုင်ငံ၏အကျယ်အဝန်းမှာမူ ၁၁၄၈၄ စတုရန်းမိုင်သာ ကျယ်ဝန်းပါသည်။
အာမေးနီးယားသည် လူမျိုးစုတစ်စုတည်းဖြင့်သာ ဖွဲ့စည်းထားသည့် နိုင်ငံအနည်းငယ်အနက် တစ်ခုဖြစ်သည်။ လူဦးရေ၏ ၃% မှလွဲ၍ ကျန်လူဦးရေသည် အာမေးနီးယန်းလူမျိုးများဖြစ်သည်။ အာမေးနီးယားတွင် လူဦးရေပေါင်း ၃ သန်းရှိပြီး လက်ရှိတွင် နိုင်ငံတွင်းနေထိုင်သော အာမေးနီးယန်း လူမျိုးများထက် ပြင်ပသို့သွားရောက်နေထိုင်သူများ ပိုများပါသည်။ ၁၉၁၅ ခုနှစ် အာမေးနီးယား လူမျိုးတုံး သတ်ဖြတ်မှုတွင် အားမေးနီးယားလူမျိုး တစ်သန်းကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီးနောက် ပထမကမ္ဘာစစ်အပြီးတွင် လူအများအပြားသည် နိုင်ငံတွင်းမှ ထွက်ပြေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အာမေးနီးယားလူမျိုးများသည် ချောမောလှပကာ ဆွဲဆောင်မှုရှိကြပြီး ကမ္ဘာကျော် ကာဒစ်ရှန်ညီအစ်မများသည် အာမေနီးယန်းသွေးနှောများဖြစ်ကြသည်။


အာမေးနီးယားသည် နှစ်ထောင်ပေါင်းများစွာ တည်ရှိခဲ့သည့် သက်တမ်းအရင့်ဆုံး ရှေးဟောင်းနိုင်ငံများအနက် တစ်ခုဖြစ်သည်။ အာမေးနီးယားတွင် တွေ့ရှိခဲ့သည့် ကမ္ဘာ့သက်တမ်းအရင့်ဆုံး သားရေဖိနပ်သည် ဘီစီ ၃၅၀၀ ကတည်းက ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ အာမေးနီးယားသည် ခရစ်ယာန်ဘာသာကို ပထမဆုံးကျင့်သုံးခဲ့သောနိုင်ငံဖြစ်ပြီး ယနေ့ထိတိုင် ခရစ်ယာန်နိုင်ငံဖြစ်ဆဲဖြစ်သည်။ အေဒီ ၃၀၁ တွင် အာမေးနီးယား၌ ခရစ်ယာန်ဘာသာကို နိုင်ငံဘာသာအဖြစ် ပထမဆုံးသတ်မှတ်ခဲ့သည်။


ထောင်စုနှစ်များစွာသက်တမ်းရှိ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းများမှသည် ပြိုလဲနေသော ဘုရားရှိခိုးကျောင်းများအထိ အာမေးနီးယားတွင် ခရစ်ယာန်ဘာသာ ဝတ်ပြုပူဇော်ရာ ကျောင်းပေါင်းများစွာ ရှိပါသည်။ ထို့ကြောင့်လည်း “ဘုရားကျောင်းများရှိရာမြေ” ဟုခေါ်ဆိုခြင်းဖြစ်ပေလိမ့်မည်။ ဘုရားကျောင်းများ အားလုံးသည် ခမ်းနားလှပလှပြီး ထိုဘုရားကျောင်းများအနက် ၉ ရာစုက ဆောက်ထားသည့် Tatev ဘုန်းကြီးကျောင်းမှာ လှပသည့်ရှုမျှော်ခင်းများ ဝန်းရံထားသည့် ရှေးဟောင်းအဆောက်အဦး တစ်ခုဖြစ်သည်။ ထိုဘုန်းကြီးကျောင်းနှင့် Halizor ရွာကို ဆက်သွယ်ထားသည့် ကောင်းကင်ရထားလမ်းသည် ကမ္ဘာ့အရှည်ဆုံး တစ်ဆက်တည်းသွားသော ကောင်းကင်ရထားလုံး အဖြစ် ဂင်းနစ်စံချိန်ချိုးထားပါသည်။


အာမေးနီးယားတွင် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာသုံးခုရှိပြီး ယင်းတို့မှာ Geghard ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း၊ Sanahin နှင့် Haghpat ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းများနှင့် ကမ္ဘာ့သက်တမ်းအရှည်ဆုံး ဘုရားကျောင်း တစ်ခုဖြစ်သည့် Echmiadzin ဘုရားကျောင်း တို့ဖြစ်သည်။ အာမေးနီးယား၏ အမျိုးသားသင်္ကေတတစ်ခုဖြစ်ပြီး မြင့်မြတ်သည်ဟု ယူမှတ်ကြသည့် တူရကီနိုင်ငံရှိ အာရာရက်တောင်ရှုခင်းကိုကောင်းစွာ လှမ်းမြင်နိုင်သည့် Khor Virap ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းနှင့် Zvartnots ဘုရားကျောင်း၊ Garni ဘုရားကျောင်းနှင့် Noravnak ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတို့မှာလည်း ထင်ရှားသည်။ အာမေးနီးယားတွင် ယူနက်စကို ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်အဖြစ် စာရင်းသွင်းခံခဲ့ရသည့် အစားအစာလည်းရှိကာ အာမေးနီးယား ရိုးရာအစားအစာဖြစ်သည့် Lavash ပေါင်မုန့်အပြားဖြစ်ပါသည်။


အာမေးနီးယားတွင် ဆာဗန်အမည်ရှိ ရေကန်ကြီးက နိုင်ငံ၏ ၆ ပုံတစ်ပုံခန့်ကိုနေရာယူထားပါသည်။ စိမ်းပြာကြည်လင်နေသော ရေပြင်၊ ကမ်းခြေကဲ့သို့ဖြစ်နေသော မြစ်ကမ်းတို့ကြောင့် အာမေးနီးယားလို ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံအတွက် ပင်လယ်သဖွယ်ဖြစ်နေကာ အပန်းဖြေသူများနှင့် စည်ကားလျှက်ရှိပါသည်။ တောင်များသည့် အာမေးနီးယားတွင် နှင်းလျှောစီးစခန်းများရှိပြီး နာမည်အကျော်ဆုံးမှာ Tsakhkadzor နှင်းလျှောစီးအပန်းဖြေစခန်းဖြစ်သည်။ Dilijin အမျိုးသားဥယျာဉ်၊ Aragats တောင်၊ Arpi ရေကန်၊ Shaki ရေတံခွန်တို့မှာ အာမေးနီးယားရှိ ထင်ရှားသည့် သဘာဝအလှတရားတချို့ဖြစ်သည်။


အာမေးနီးယား၏မြို့တော်မှာ ယာရာဗန် (Yeravan) မြို့ဖြစ်ကာ ကမ္ဘာ့သက်တမ်းအရှည်ဆုံး မြို့ကြီးများအနက် တစ်မြို့ဖြစ်သည်။ မြို့ထဲ အဆောက်အအုံအတော်များများက ပန်းရောင်သန်းသဖြင့် “ပန်းရောင်မြို့တော်”ဟုလည်း ရည်ညွှန်းကြပါသည်။ ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံများစွာရှိသည့် ဒုတိယအကြီးဆုံးမြို့ Gyumri၊ ရေပူစမ်းများစွာရှိသည့် Spa မြို့ Jermuk၊ အရသာရှိသည့်ဝိုင်များစွာ ထုတ်လုပ်ရာ Areni ရွာ၊ သက်တမ်းနှစ်ပေါင်း ၁၆၀၀ ရှိ အာမေးနီးယားအက္ခရာ အမှတ်တရအဖြစ် ဖန်တီးထားသော အာမေးနီးယားအက္ခရာပုံသဏ္ဏာန်ရုပ်တုများ၊ Amberd ခံတပ်ကြီး၊ ဗြိတိန်နိုင်ငံရှိ Stonehenge ကဲ့သို့ ကျောက်တုံးပေါင်း ၂၂၃ ခုကို စက်ဝိုင်းသဏ္ဏာန်ထောင်ထားသည့် Karahunj Observatory တို့မှာ အာမေးနီးယားရောက် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များ သွားရောက်လည်ပတ်လေ့ရှိသည့်နေရာများဖြစ်ကြသည်။

ဒေါက်တာနုမြတ်သိင်္ဂီဦး

ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံး ရဲတိုက်နိုင်ငံငယ်လေး လူဇင်ဘတ် (Luxembourg)

Posted in Europe, Heritage, Travel, UncategorizedTagged Leave a comment

 

ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံး ရဲတိုက်နိုင်ငံငယ်လေး လူဇင်ဘတ်

Dr.Nu Myat Theingi Oo 

လူဇင်ဘတ်(Luxembourg) နိုင်ငံက ဥရောပက နိုင်ငံငယ်လေးဖြစ်ပေမဲ့ အထင်သေးလို့မရပါဘူး။ နိုင်ငံလေးသေးပေမဲ့ ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံးနိုင်ငံထဲမှာပါနေပါတယ်။ ဒီနိုင်ငံငယ်လေးကို 2019 နှစ်က ဥရောပနိုင်ငံတွေ သွားလည်ရင်း ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံမြို့တော် ဘရက်ဆဲလ်(စ်) (Brussels)ကနေ နေ့ချင်းပြန်ခရီး သွားဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီ Day Trip က အသွားအပြန် ၁၁ နာရီလောက်ကြာပြီး Brussels ကနေ လူဇင်ဘတ်မြို့တော် အပြင် လမ်းမှာလည်း ဘယ်လ်ဂျီယမ် နယ်မြို့လေးတစ်မြို့ဖြစ်တဲ့ ဒီးနန့်(Dinant) မြို့လေးကိုပါ ဝင်ပေးပါတယ်။

2019_10_20_20_20_IMG_1505

ဘယ်မှာရှိတာလဲ
ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံလေး လူဇင်ဘတ် (Luxembourg)က ဥရောပအနောက်ပိုင်းမှာရှိပြီးတော့ အနောက်နဲ့မြောက်ဘက်မှာ ဘယ်(လ်)ဂျီယမ်၊ အရှေ့ဘက်မှာ ဂျာမနီ၊ တောင်ဘက်မှာ ပြင်သစ်တို့နဲ့ နယ်နိမိတ်ချင်းထိစပ်နေပါတယ်။
လူဇင်ဘတ်မြို့တော်ကို Belgiumနိုင်ငံ Brussels မြို့ကနေ ၂နာရီကျော်ကျော်၊ ဂျာမနီနိုင်ငံ Frankfurt မြို့ကနေ ၂နာရီခွဲကျော်နဲ့ ပြင်သစ်နိုင်ငံ ပဲရစ်မြို့ကနေဆိုရင် ၃နာရီကျော်မောင်းရုံနဲ့ ရောက်ပါတယ်။

2019_10_20_20_09_IMG_1477

ဘာသာစကား ၄-၅မျိုးပြောတတ်တဲ့နိုင်ငံ
နိုင်ငံရဲ့ ယဉ်ကျေးမှုနဲ့ ဘာသာစကားတွေက အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေနဲ့ ရောယှက်နေကာ အထူးသဖြင့် ပြင်သစ်နဲ့ ဂျာမနီတို့ရဲ့ လွှမ်းမိုးမှုကို ခံရပါတယ်။ ဒါကြောင့် လူဇင်ဘတ်မှာ ရုံးသုံးဘာသာစကား (၃)မျိုးတောင်ရှိပါတယ်။ သူတို့ကိုယ်ပိုင် လူဇင်ဘတ်ဘာသာ၊ ဂျာမာန်ဘာသာ၊ ပြင်သစ်ဘာသာစတဲ့ ဘာသာစကားသုံးမျိုးအပြင် အင်္ဂလိပ်ဘာသာ (သို့) ဒတ်(ချ်) ဘာသာတွေပါပြောတတ်တော့ နိုင်ငံသားတိုင်းလိုလို ဘာသာစကား ၄-၅မျိုးလောက်ပြောတတ်ကြပါတယ်။ ကျောင်းတွေမှာဆိုလည်း မူကြိုကျောင်းတွေမှာ လူဇင်ဘတ်ဘာသာစကားနဲ့သင်ပြီး Primary ကျောင်းမှာ ဂျာမာန်ဘာသာနဲ့သင်ကာ Secondary ကျောင်းမှာ ပြင်သစ်ဘာသာနဲ့သင်ပါတယ်။

လူဇင်ဘတ်နိုင်ငံလေးကတော်တော်သေးပါတယ်။ အကျယ်အဝန်း စတုရန်းမိုင်ပေါင်း ၁၆၀၀ ကျော်ပဲလို့ ကမ္ဘာမှာ ၂၀မြောက် အသေးဆုံးနိုင်ငံပါ။ နိုင်ငံကသေးရတဲ့အထဲ သုံးပုံတစ်ပုံက တောတွေဆိုတော့ လူဦးရေလည်း နည်းပါတယ်။ တစ်နိုင်ငံလုံးရဲ့ လူဦးရေက ၆သိန်းကျော်ပဲရှိတော့ ရန်ကုန်မြို့လူဦးရေရဲ့ ၁၀ ပုံ တစ်ပုံပဲရှိပါတယ်။ အဲ့ဒီထဲကမှ တစ်ဝက်လောက်က တစ်ခြားနိုင်ငံကနေလာအလုပ်လုပ်တဲ့ လူမျိုးခြားတွေပါ။ လူမျိုးပေါင်း ၁၇၀လောက် အလုပ်လာလုပ်ကြပြီး ပေါ်တူဂီလူမျိုးတွေက အများဆုံးဖြစ်ကာ လူဦးရေရဲ့ ၁၅ရာခိုင်နှုန်းကျော်တောင်ရှိပါတယ်။ လစာကောင်းတော့လည်း အလုပ်လာလုပ်သူတွေများတာပေါ့။ ဥရောပမှာ လူမျိုးခြားတွေ အလုပ်လုပ်တဲ့ ရာခိုင်နှုန်း အများဆုံးနိုင်ငံပါတဲ့လေ။

2019_10_20_21_48_IMG_2173

ချမ်းသာတဲ့နိုင်ငံ
လူဇင်ဘတ်နိုင်ငံက နိုင်ငံသေးငယ်ပေမဲ့ ချမ်းသာပါတယ်။ လူတစ်ယောက်ချင်းစီရဲ့ GDP at Normina Values အရဆိုရင် ၂၀၁၉ခုနှစ်မှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၁၃၁၉၆ ဒေါ်လာရှိလို့ ကမ္ဘာမှာထိပ်ဆုံးကနေရာယူထားပြီး လူတစ်ယောက်ချင်းစီရဲ့ ဝယ်လိုအား GDP အရ ဆိုရင်တော့ ကာတာနိုင်ငံနဲ့ မကာအိုပြီးရင် ကမ္ဘာ့တတိယအချမ်းသာဆုံးလို့ပြောကြတယ်။ နိုင်ငံရဲ့ အဓိကစီးပွားရေးက ဘဏ်လုပ်ငန်းနဲ့ စတီးလုပ်ငန်းပါ။

လစာကောင်းတဲ့နိုင်ငံ
ဥရောပမှာ အနိမ့်ဆုံးလစာ အများဆုံးရတဲ့နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာမှာဆိုရင် ဒုတိယအများဆုံးပါ။ နိုင်ငံတွင်းနေထိုင်သူတို့ရဲ့ အနိမ့်ဆုံးလစာက ယူရို ၂၀၀၀ ဝန်းကျင်ရှိလို့ မြန်မာငွေကျပ် သိန်း ၃၀ ဝန်းကျင်လောက်ရပါတယ်။ လစာကောင်းသလို ဥရောပတခွင်မှာ အလုပ်လက်မဲ့ဦးရေ အနည်းဆုံးနိုင်ငံလည်းပဲ ဖြစ်လို့နေပါတယ်။

2019_10_20_19_49_IMG_1494

Safe ဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံ
အကုန်လုံးက ချမ်းသာကြတော့ လုံခြုံမှုအရှိဆုံး နိုင်ငံတစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ရဲပေါင်း ထောင်ကျော်သာရှိပြီး ရဲစခန်းကလည်း နှစ်ခုသာရှိပါတယ်။

ကားအများကြီးပိုင်တဲ့ နိုင်ငံ
ကမ္ဘာပေါ်မှာ ကားအများဆုံးပိုင်နှုန်းရှိတဲ့နိုင်ငံတွေထဲက တစ်နိုင်ငံလည်းပဲဖြစ်ပါတယ်။ လူအယောက်တစ်ထောင်မှာ ကား ၆၇၀စီးလောက်ပိုင်ပါတယ်။

2019_10_20_23_00_IMG_2185

ကမ္ဘာ့ပဉ္စမအကောင်းဆုံး Passport
၂၀၂၀ခုနှစ်မှာ လူဇင်ဘတ်နိုင်ငံသားတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံပေါင်း ၁၈၇နိုင်ငံကို ဗီဇာမလို (သို့) ဆိုက်ရောက်ဗီဇာနဲ့ ဝင်ရောက်နိုင်တာကြောင့် လူဇင်ဘတ်ပတ်(စ်)ပို့က ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံး Passport ထဲပါနေတာပါ။

Grand Duchy နိုင်ငံ
လူဇင်ဘတ်က ကမ္ဘာပေါ်မှာတစ်ခုတည်းသော Grand Duchy နိုင်ငံပါ။ Grand Duchy က ဘာလဲဆိုတော့ ဘုရင်၊ ဘုရင်မတွေအစား သူကောင်းမျိုးနွယ်တွေက အုပ်ချုပ်တဲ့စနစ်ပါ။ အရင်တုန်းက တချို့နိုင်ငံတွေမှာလည်း ဒီလိုအုပ်ချုပ်တဲ့စနစ်ရှိခဲ့ပေမဲ့ လူဇင်ဘတ်နိုင်ငံတစ်ခုထဲမှာသာ အခုချိန်ထိကျင့်သုံးဆဲဖြစ်နေတာပါ။

2019_10_20_22_14_IMG_2182

ရဲတိုက်နိုင်ငံ
ခေတ်အဆက်ဆက်က လူချမ်းသာတွေနေထိုင်ခဲ့တဲ့ လူဇင်ဘတ်မှာ ခမ်းနားတဲ့ ရဲတိုက်တွေလည်း အများကြီးရှိလို့နေပါတယ်။ လူဇင်ဘတ်ဆိုတဲ့နာမည်ကိုက “ရဲတိုက်လေး” လို့ အဓိပါယ်ရနေတာပါ။ လူဇင်ဘတ်တစ်မြို့ထဲမှာတင်ရဲတိုက်ပေါင်း ၁၀၀ ကျော်ရှိခဲ့တာပါ။ အခုခေတ်မှာတော့ ရဲတိုက်(၇၅)ခုက မပျက်စီးပဲ ကျန်ရှိနေပါသေးတယ်။ ရဲတိုက်(၇)ခုကို တစ်စုတစည်းထဲတွေ့နိုင်တဲ့ ရဲတိုက်(၇)တိုက်တောင်ကြားဆိုတဲ့နေရာလည်းရှိပါသေးတယ်။

ကမ္ဘာ့အရှည်ဆုံးဝိုင်စာရင်းရှိတဲ့နိုင်ငံ
ကမ္ဘာ့အရှည်ဆုံးဝိုင်စာရင်းရှိတဲ့ စားသောက်ဆိုင်က လူဇင်ဘတ်မြို့မှာရှိနေပါတယ်။ Chiggeri စားသောက်ဆိုင်မှာ ဝိုင်အမျိုးအစားပေါင်း ၁၇၄၆မျိုးနဲ့ ၂၀၀၉ခုနှစ်မှာ ဂင်းနစ်စံချိန်တင်ခဲ့ပါတယ်။

2019_10_20_20_09_IMG_1477

လူဇင်ဘတ်မြို့တော်
လူဇင်ဘတ်နိုင်ငံမှာ မြို့ပေါင်း (၁၂)မြို့ရှိပြီး နုမြတ်တို့ရောက်ခဲ့တဲ့ မြို့တော် လူဇင်ဘတ်မြို့ (Luxembourg City) က ယူနက်စကိုက ကမ္ဘာ့ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုထားတဲ့မြို့ပါ။ မြို့ထဲမှာရှိတဲ့ ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံတွေ၊ ရဲတိုက်တွေနဲ့အတူ မ္ဘာ့အမွေအနှစ်မြို့တော်အဖြစ်အသိအမှတ်ပြုခံရတာပါ။ ဥရောပရဲ့ အလှဆုံးလသာဆောင်ကလည်း လူဇင်ဘတ်မှာရှိပါတယ်။ Corniche ဆိုတဲ့ လသာဆောင်ကနေ လူဇင်ဘတ်တစ်မြို့လုံးကို အမြင့်ပေ ၁၀၀ကျော်ကနေလှမ်းမြင်ရတာကြောင့်ပါ။

2019_10_20_23_28_IMG_2180
မြို့အောက်မှာ ကျောက်သားထုတစ်ခုထဲကို ထွင်းဖောက်ထားတဲ့ ၁၀မိုင်ခွဲအရှည်ရှိ မြေအောက်ဥမင်လှိုဏ်ခေါင်းရှိပါတယ်။ တချို့အပိုင်းတွေမှာဆို ပေပေါင်း ၁၃၀ကျော်တောင်နက်ပါတယ်။ Casemates လို့ခေါ်ပြီး ၁၇ရာစု-၁၈ရာစုလောက်က မြို့ကို ကာကွယ်ဖို့ခံတပ်အနေနဲ့ ဖောက်ထားတာပါ။ လူအယောက် ၃၅၀၀၀ ဆန့်ပြီး ကမ္ဘာစစ်တုန်းက ဗုံးခိုရာအဖြစ်အသုံးပြုခဲ့ကြပါတယ်။ အခုခေတ်မှာတော့ ဒီဥမင်လှိုဏ်ခေါင်းတွေကို အများပြည်သူလေ့လာခွင့်ပြုထားပြီး ယူနက်စကိုကမ္ဘ့အမွေအနှစ်နေရာအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံထားရပါတယ်။

လူဇင်ဘတ်မြို့ရဲ့ အိမ်တိုင်းလိုလိုကလည်း အရောင်နုနု ဖျော့ဖျော့လေးတွေသာ သုတ်ထားပါတယ်။ ကျောက်စရစ်ခင်းတဲ့ လမ်းကြားလေးတွေ ဘေးတစ်ဖက်စီမှာ အရောင်နုအိမ်လေးတွေနဲ့ဆိုတော့ ဓာတ်ပုံလှလှရိုက်လိုသူတွေအကြိုက်ပေါ့။
လူဇင်ဘတ်မြို့ထဲမှာ ဘယ်နေရာပဲဖြစ်ဖြစ် စက်ဘီးကို မိနစ် (၃၀) အခမဲ့ပေးစီးပါတယ်။

ရေပူစမ်းမြို့တော် Budapest

Posted in Europe, Heritage, UncategorizedTagged , , Leave a comment

ရေပူစမ်းမြို့တော် Budapest


ဒေါက်တာနုမြတ်သိင်္ဂ ီဦး


ဒန်ညု(Danube)မြစ်ကမ်းဘေးက တောင်ကုန်းလေးပေါ်မှာ ရဲတိုက်ကြီးတွေနဲ့ သိပ်လှတဲ့ ဘူဒါပက်စ် (Budapest) မြို့က ဥရောပအလယ်ပိုင်းရှိ ဟန်ဂေရီ (Hungary) နိုင်ငံရဲ့မြို့တော်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ အကျယ်အဝန်းအားဖြင့် ၂၀၃စတုရန်းမိုင်ရှိကာ လူဦးရေ ၁.၈သန်းနီးပါးရှိပြီး ဟန်ဂေရီရဲ့ လူဦးရေအထူထပ်ဆုံးမြို့လည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဟန်ဂေရီနိုင်ငံလူဦးရေရဲ့ ၅ပုံတစ်ပုံက ဘူဒါပက်စ်မှာနေထိုင်ကြပါတယ်။
တကယ်တမ်းတော့ ဘူဒါပက်စ်ဆိုတာ ဘူဒါနဲ့ ပက်စ်ဆိုတဲ့ နှစ်မြို့ကိုပေါင်းခေါ်ထားတာပါ။ ဒီနှစ်မြို့အပြင် အိုဘူဒါ (Obuda)ဆိုတဲ့မြို့ပါ သုံးမြို့ပေါင်းပြီး ၁၈၇၃ခုနှစ်က ဘူဒါပက်စ်ဆိုတဲ့မြို့အဖြစ်အမည်မှည့်ခေါ်ကာ ဟန်ဂေရီနိုင်ငံရဲ့မြို့တော်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခဲ့ကြတာပါ။ ဘူဒါက ဒန်ညုမြစ်ရဲ့အနောက်ဘက်တောင်ပေါ်မှာရှိပြီး သမိုင်းဝင်အဆောက်အအုံတွေများကာ ပက်စ်ကတော့ မြစ်အရှေ့ဘက် မြေပြန့်ဒေသမှာရှိပြီး ခေတ်မီအဆောက်အအုံတွေများပါတယ်။


ဘူဒါပက်စ် မြို့ရဲ့ ထူးခြားတဲ့အချက်က မြို့အောက်မှာ မြေအောက်လှိုဏ်ဂူပေါင်း ၂၀၀ကျော်တောင်ရှိနေတာပါ။ ဒါဟာ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး မြေအောက်ရေပူစမ်းဂူစနစ်လည်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ မြေအောက်လှိုဏ်ဂူအများစုက အန္တရာယ်မရှိလို့ အများသူငါလေ့လာနိုင်အောင် ဖွင့်ပေးထားပါတယ်။ အဲဒီထဲမှာ စိတ်ဝင်စားစရာအကောင်းဆုံးကတော့ မြို့ဟောင်းဘက်ရှိ ရဲတိုက်တောင်ကုန်းအောက်မှာရှိတဲ့ မြေအောက်လှိုဏ်ခေါင်းဝင်္ကပါပါ။ ၆မိုင်အရှည်ရှိတဲ့ Budavari Labirintus ဝင်္ကပါက သမိုင်းတလျှောက်မှာ အရေးပါခဲ့ပါတယ်။ ကျောက်ခေတ်က ကျောက်ခေတ်လူသားတွေခိုအောင်းရာ၊ အလယ်ပိုင်းခေတ်က အကျဉ်းထောင်၊ ပထမကမ္ဘာစစ်က ဗုံးခိုကျင်းနဲ့ စစ်ဆေးရုံ၊ မျက်မှောက်ခေတ်မှာတော့ ပြတိုက်အဖြစ် အမျိုးမျိုး အသုံးပြုခဲ့ကြတာပါ။ ဥရောပအကြီးဆုံး မြေအောက်ရေအိုင်ကလည်း ဘူဒါပက်စ် ရှိ ဂဲလတ် (Gellert)တောင်ကုန်းအောက်မှာရှိပါတယ်။


ဟန်ဂေရီနိုင်ငံမှာ သဘာဝရေပူစမ်းထွက်ရာနေရာတွေ အများကြီးရှိပြီး ဘူဒါပက်စ် မှာ ရေပူစမ်းစိမ်တဲ့နေရာတွေ အများကြီးရှိလို့ ရေပူစမ်းမြို့တော်(City of Baths) လို့ခေါ်ကြပါတယ်။ ရေပူစမ်းစိမ်တဲ့ ရေချိုးအိမ်တွေကို အဆောက်အအုံတွေနဲ့ ခမ်းခမ်းနားနားကြီး တည်ဆောက်ထားပြီး နွေရာသီဆို DJ တွေဖိတ်ခေါ်ကာ ပါတီတွေတောင် ကျင်းပကြတာပါ။ ရေပူစမ်းတွေမှာ ပါဝင်တဲ့ သတ္တုဓာတ်အချိုးအစားတွေကလည်း တစ်ခုနဲ့တစ်ခု ကွဲပြားနေပါတယ်။ ဘူဒါပက်စ် ရောက်ရင် ဥရောပရဲ့အကြီးဆုံး ရေချိုးကန် Szechenyi Medicinal Bath ကို သွားပြီး ရေပူစမ်း စိမ်ဖြစ်အောင်စိမ်သင့်ပါတယ်။


ဘူဒါပက်စ် က ဥရောပမှာ ယဉ်ကျေးမှုနဲ့ သမိုင်းအမွေအနှစ်အရ အရေးပါသလို ယူနက်စကိုက အသိအမှတ်ပြုထားတဲ့ ကမ္ဘာ့အမွေအနစ်နေရာတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ ဒါညုမြစ်၊ သူရဲကောင်းများရင်ပြင်၊ ဘူဒါရဲတိုက်နဲ့ အခြားအဆောက်အအုံတွေအပြင် အခြားလည်ပတ်လေ့လာစရာနေရာတွေ များစွာပြည့်နှက်နေလို့ ကမ္ဘာ့အလှဆုံးမြို့တွေထဲ တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်နေပါတယ်။ အရှေ့ပိုင်းရဲ့ ပဲရစ်မြို့လို့တောင် တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြပါတယ်။


မြို့ထဲမှာ ရှေးဟောင်းနဲ့ခေတ်မီအဆောက်အအုံတွေရောနေပေမဲ့ မိုးမျှော်တိုက်တွေမတွေ့ရနိုင်ပါဘူး။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ဟန်ဂေရီနိုင်ငံစတည်ထောင်တဲ့ ၈၉၆ ခုနှစ်ကို အစွဲပြုပြီး ဘယ်အဆောက်အအုံမှ ၉၆မီတာထက်အမြင့်မဆောက်ရတာကြောင့်ပါ။ အမြင့်ဆုံးအဆောက်အအုံတွေက Szent Istvan ဘုရားကျောင်းနဲ့ဟန်ဂေရီလွှတ်တော်အဆောက်အအုံတို့ဖြစ်ပြီး နှစ်ခုလုံးရဲ့ အမြင်က ၉၆မီတာပဲဖြစ်ပါတယ်။


ဘူဒါပက်စ် မှာ ကမ္ဘာ့တတိယအကြီးဆုံး လွှတ်တော်အဆောက်အအုံနဲ့ ကမ္ဘာ့ဒုတိယအကြီးဆုံးရဟူဒီဘုရားရှိခိုးကျောင်းကြီး ရှိပါတယ်။ မြို့ထဲက တိရစ္ဆာန်ရုံက ကမ္ဘာ့ရှေးအကျဆုံး တိရစ္ဆာန်ရုံတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်ပြီး ၁၈၆၅ခုနှစ်ကစဖွင့်ခဲ့တာပါ။ ကမ္ဘာ့ရှေးအကျဆုံး မြေအောက်ရထားလိုင်းတွေထဲက တစ်ခုလည်း ဘူဒါပက်စ် မှာရှိနေပါတယ်။ ၁၈၉၆ခုနှစ် ဘူဒါပက်စ်မြို့သက်တမ်း နှစ် ၁၀၀၀ ပြည့် အထိမ်းအမှတ်အနေနဲ့ စတင်ပြေးဆွဲခဲ့တာပါ။

ဝိုင်အစပြုရာ ဂျော်ဂျီယာမှ လည်စရာများ (Attractions of Georgia)

Posted in Asia, Europe, Heritage, Natural Wonder, UncategorizedTagged , , Leave a comment

ဝိုင်အစပြုရာ ဂျော်ဂျီယာမှ လည်စရာများ


အာရှတိုက်နဲ့ ဥရောပတိုက်အကြား ကော့ကေးဆပ်တောင်တန်းတွေပေါ်မှာ တည်ရှိတဲ့ ဂျော်ဂျီယာနိုင်ငံလေးက မြို့တော်ဟောင်းတွေ၊ ယူနက်စကို အသိအမှတ်ပြုထားတဲ့ နေရာတွေ၊ နှင်းဖုံးတဲ့တောင်တန်းတွေ၊ လှပတဲ့ရှုမျှော်ခင်းတွေ၊ အရသာရှိလှတဲ့ဝိုင်တွေကြောင့် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားတွေ လာရောက်ရာ နိုင်ငံလေးဖြစ်လို့နေပါတယ်။


ဂျော်ဂျီယာက ကမ္ဘာပေါ်မှာ ရှေးအကျဆုံးဝိုင်ထုတ်လုပ်တဲ့ နိုင်ငံပါ။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၁သောင်းလောက်ကစပြီး ဝိုင်ချက်ခဲ့ကြပါတယ်။ မြေအောက်အိုးထဲ သိမ်းထားတဲ့ စပျစ်သီးတွေ မတော်တဆ အချဉ်ဖောက်သွားရာကနေ ဝိုင်အရသာကို စတင်သိရှိခဲ့ကြတာတဲ့လေ။ ဂျော်ဂျီယာဝိုင်ဖောက်နည်းကလည်း သူများထက်ထူးတဲ့ ရှေးကျတဲ့သဘာဝနည်းပါ။ မြေအိုးထဲ စပျစ်သီးအရည်တွေညှစ်ထည့်ကာ အခွံတွေ၊ အရိုးတွေ၊ အစေ့တွေပါထည့်ပြီး မြေအောက်ထဲ ၅လ ၆လလောက်ထည့်မြှုပ်ပြီး အချဉ်ဖောက်တဲ့နည်းပါ။ ထည့်မြှုပ်တဲ့ မြေအိုးပုံကလည်း ဆန်းပါတယ်။ မြေထဲထည့်မြှုပ်ရ အဆင်ပြေအောင် ဘဲဥပုံကို ဖင်နေရာမှာ ချွန်ထားပါတယ်။ အဲ့ဒီလိုဖင်ချွန်းမြေအိုးဝိုင်းကို သူတို့ဘာသာစကားနဲ့ Kvevri လို့ ခေါ်ပါသတဲ့။ ဒီလို Kvevri လို့ခေါ်တဲ့ ရိုးရာဝိုင်ဖောက်နည်းက ယူနက်စကိုက အသိအမှတ်ပြုရတဲ့အထိ ရှေးကျပါတယ် ။ ဝိုင်ပေါတဲ့နိုင်ငံဖြစ်တဲ့အလျှောက် ဝိုင်ခြံတွေကို သွားလေ့လာလို့ရပြီး ဝိုင်အလကားအမြည်းတိုက်တဲ့ဆိုင်တွေ အများကြီးကိုလည်း စာရေးသူတို့ဂျော်ဂျီယာနိုင်ငံ သွားလည်ခဲ့တုန်းက တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။


ဂျော်ဂျီယာနိုင်ငံရဲ့မြို့တော်ကတော့ တီဘလီဆီ(Tiblisi)ဖြစ်ပြီး ဂျော်ဂျီယာဘာသာစကားနဲ့ဆိုရင် နွေးထွေးတဲ့မြို့လို့ အဓိပါယ်ရပါတယ်။ မြို့သူမြို့သားတွေက ပြုံးရွှင်ပြီး တကယ်လည်း နွေးထွေးကြပါတယ်။ မြစ်ကမ်းဘေးမှာရှိပြီး တောင်တွေဝန်းရံနေတဲ့ တီဘလီဆီမြို့က သိပ်လှပါတယ်။ ဥရောပ၊ အာရှနဲ့ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွေရဲ့ ဟန်ပန်ယဉ်ကျေးမှုတွေ ရောနှောနေတဲ့မြို့လေးပါ။ မြို့ဟောင်းဘက်က လမ်းတွေထဲ လျှောက်ကြည့်ရင် အရောင်အသွေးစုံတဲ့ အိမ်လေးတွေ၊ ရိုးရာအစားအစာတွေရောင်းတဲ့ စားသောက်ဆိုင်တွေအပြင် ရှေးခေတ် ဘုရင်တွေ ရေချိုးတဲ့ ရှေးဟောင်းအမိုးခုံး ရေပူစမ်း ရေချိုးဆောင်တွေပါ တွေ့ရမှာပါ။ မြို့လည်က တောင်ပေါ်ကို ကောင်းကင်ရထား Cable Car နဲ့တက်ကြည့်ရင်တော့ တောင်ပေါ်ကနေ မြို့ဟောင်းရော မြို့သစ်ရောရှုခင်း လှမ်းမြင်ရမှာပါ။


သဘာဝအလှတွေခံစားချင်ရင်တော့ မြို့တော်ရဲ့မြောက်ဘက်ကို သုံးနာရီပိုင်းလောက်မောင်းရတဲ့ Kazbegi တောင်ပေါ်မြို့လေးဆီကို သွားသင့်ပါတယ်။ အနားက Gergiti Trinity ဘုရားကျောင်းလေးက တောင်အထပ်ထပ်ကြားက တောင်ပေါ်မှာတည်ရှိပြီး ရှုခင်းသိပ်လှလို့ ကမ္ဘာကျော်ပါတယ်။ လမ်းမှာ Gudauri နှင်းလျှောစီးစခန်းမြို့လည်းရှိပြီး လမ်းတလျှောက်မြင်ရတဲ့ ရှုခင်းတွေကလည်း သိပ်သာယာပါတယ်။ ဂျော်ဂျီယာမှာ ရေခဲတောင်တွေရှိသလို ကမ်းခြေလည်းရှိပါသေးတယ်။ ကမ်းခြေတွေထဲမှာ ပင်လယ်နက်ကမ်းရိုးတန်းမှာရှိတဲ့ Batumi ကမ်းခြေက သွားလည်ဖို့အကောင်းဆုံးပါ။ သဘာဝအလှတွေပြည့်နေတဲ့ ဂျော်ဂျီယာမှာ ကမ္ဘာ့အနက်ဆုံးဂူလည်းရှိပြီး Veryovkina ဂူလို့ခေါ်ပါတယ်။ အနက်ပေပေါင်း ၇၂၅၇ ပေရှိတာကြောင့် ဂူအောက်ခြေထိရောက်ဖို့ဆိုရင် ၂၇ရက်လောက်ကြာပါတယ်။


ဂျော်ဂျီယာမှာ လှပတဲ့ရှုခင်းတွေ၊ ဂူတွေအပြင် အလယ်ပိုင်းခေတ်က ဘုရားကျောင်းတွေနဲ့ ယူနက်စကိုက အသိအမှတ်ပြုထားတဲ့ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာတွေလည်း ရှိပါတယ်။ Bagrati နဲ့ Gelati ဘုရားကျောင်းတွေရှိတဲ့ ရှေးဟောင်းမြို့တော် Mtskheta က ဘာသာရေးမြို့တော်အဖြစ်လည်း ကျော်ကြားပါတယ်။ အဲ့ဒီမြို့မှာရှိပြီး မြစ်နှစ်စင်းဆုံရာကို တောင်ပေါ်ကနေလှမ်းမြင်ရတဲ့ Jvari Monastery က ယူနက်စကိုကအသိအမှတ်ပြုထားတဲ့နေရာပါ။ Aragvi မြစ်ကမ်းဘေးက Anauri ရှေးဟောင်းရဲတိုက်ကြီးကတော့ ၁၃ရာစုကတည်းက ဆောက်လုပ်ခဲ့တာဆိုတော့ အတော်ကို ရှေးကျတဲ့ သမိုင်းဝင်အဆောက်အအုံကြီးပါ။


ကျောက်ဂူမြို့တော်Uplistsikhe ကလည်း လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၃၀၀၀ ခန့်က ကျောက်ဂူတွေ ဥမင်လှိုဏ်ခေါင်းတွေထဲ လူပေါင်း နှစ်သောင်းကျော် နေထိုင်ခဲ့ကြတဲ့နေရာဖြစ်လို့ စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းပါတယ်။ အနီအနားက ဂိုရီမြို့လေးကတော့ ဆိုဗီယက်ခေါင်းဆောင်ကြီး စတာလင်ရဲ့ ဇာတိမြို့လေးအဖြစ် ကျော်ကြားပြီး စတာလင်ပြတိုက်နဲ့ စတာလင်မွေးရာအိမ်လေးဆီကိုပါ သွားလေ့လာနိုင်ပါတယ်။


ဒီနေရာတွေကတော့ ဂျော်ဂျီယာနိုင်ငံရောက်ခဲ့စဉ်က စာရေးသူတို့ သွားရောက်လည်ပတ်ဖြစ်ခဲ့တဲ့နေရာတွေနဲ့ စိတ်ဝင်စားစရာ နေရာတွေပါ။ တောလမ်းလျှောက်၊ တောင်တက်၊ နှင်းလျှောစီး၊ မြင်းစီးတို့လို သဘာဝနဲ့ဆက်စပ်နေတဲ့ ခရီးစဉ်တွေကနေ ရဲတိုက်ကြီးတွေ ရှေးဟောင်းဘုရားကျောင်းကြီးတွေ သွားလည်ရတဲ့ခရီးစဉ်တွေအထိ ဂျော်ဂျီယာက ခရီးသည်တိုင်းကို ကျေနပ်စေမှာပါ။

မိုစတာမြို့၏ အထင်ကရ ရှေးဟောင်းတံတားကြီး

Posted in Europe, Heritage, Travel, UncategorizedTagged , , Leave a comment

မိုစတာမြို့၏ အထင်ကရ ရှေးဟောင်းတံတားကြီး


ဒေါက်တာနုမြတ်သိင်္ဂ ီဦး


ကမ္ဘာပေါ်ရှိမြို့အသီးသီးမှာ မြို့သူမြို့သားတွေ ဂုဏ်ယူရတဲ့ စေတီ၊ ကျောင်းဆောင်၊ ရိုးရာဓလေ့၊ အစားအစာ စသဖြင့်ရှိနေတဲ့အထဲ ဥရောပမြို့လေး မိုစတာ(Mostar)ရဲ့ ဂုဏ်ယူရတဲ့ အထင်ကရနေရာကတော့ မြို့ကိုဖြတ်သန်းစီးဆင်းနေတဲ့ နာရီတာမြစ်ကို ဖြတ်ဆောက်ထားတဲ့ စတာရီမို့စ် (Stari Most) အမည်ရှိတဲ့ တံတားကြီးပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတံတားကြီးက မိုစတာမြို့ရဲ့ ရတနာတစ်ပါးဖြစ်လို့နေတာ နှစ်ပေါင်း ၄၀၀ ကျော်ရှိနေပါပြီ။ မိုစတာဆိုတဲ့မြို့အမည်တောင်မှ ဒီတံတားကနေရခဲ့တဲ့နာမည်တာပါတဲ့။ မိုစတာရီလို့ခေါ်တဲ့ တံတားစောင့်တွေကနေ ဒီမြို့အမည်တွင်ခဲ့တာပါ။


မိုစတာ (Mostar)မြို့ဆိုတာတော့ ဘောစနီးနဲ့ ဟာဇီဂိုဗီးနား(Bosnia and Herzegovina) နိုင်ငံမှာရှိတဲ့ မြို့လေးပါ။ ဥရောပတိုက် အရှေ့တောင်ပိုင်း ဘော်ကန်ကျွန်းဆွယ်မှာရှိတဲ့ နိုင်ငံတွေကို ဘော်ကန်နိုင်ငံ(Balkan) နိုင်ငံလို့ခေါ်ပြီး ဘေ့စနီးယားနဲ့ ဟာဇီဂိုဗီးနားကလည်း ဘော်ကန်နိုင်ငံတစ်ခုပဲဖြစ်ပါတယ်။ အသည်းနှလုံးပုံစံမြေပုံရှိတဲ့ ဒီနိုင်ငံက တောင်တန်းတွေများတဲ့နိုင်ငံဖြစ်ပြီး မြို့တော်ကတော့ ဆာရာဂျေးဗိုးပါ။ မိုစတာကတော့ မြို့တော်ဆာရာဂျေးဗိုးကနေ ပေါ်လ်စီမြို့ကိုပြေးဆွဲနေတဲ့ရထားလိုင်း လမ်းကြောင်းပေါ်မှာတည်ရှိကာ နိုင်ငံရဲ့ ပဉ္စမမြောက်အကြီးဆုံးမြို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ရှေးတုန်းကတော့ ဟာဇီဂိုဗားနားရဲ့ မြို့တော်နဲ့ အချက်အချာကျတဲ့မြို့ဖြစ်ခဲ့ဖူးပါတယ်။


မိုစတာမြို့က ၁၄၅၂ခုနှစ်ကစပြီးသမိုင်းမှာစပါခဲ့ကာ ၁၆ရာစုမှာတော့ တူရကီတို့ရဲ့ အော်တမန်အင်ပါယာအောက်ကျရောက်ခဲ့ကာ တူရကီတို့ရဲ့ ခံတပ်မြို့ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ၁၅၆၆ခုနှစ်မှာ တူရကီတို့က မြို့လည်က သစ်သားတံတားကို ကျောက်ခင်းတံတားအခုံးအဖြစ် ပြောင်းလဲတည်ဆောက်ခဲ့ကြပါတယ်။ အော်တမန်တွေတည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ စတာရီမို့စ်တံတားကြီးက ဘော်လ်ကန်နိုင်ငံမှာမြင်တွေ့နိုင်တဲ့ စံနမူနာယူစရာ အစ္စလာမ်ဗိသုကာလက်ရာတစ်ခုပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတံတားကြီးက မိုစတာမြို့ရဲ့ ရတနာတစ်ပါး ဖြစ်လို့နေတာ နှစ်ပေါင်း ၄၀၀ ကျော်ကြာနေပါပြီ။ ၁၉၉၃ခုနှစ်က ဘော့စနီးယားပြည်တွင်းစစ်မှာ ဗုံးထိလို့ပျက်စီးသွားပြီးနောက် ၂၀၀၄ခုနှစ်မှာ မူလအတိုင်းပြန်ဆောက်ခဲ့ကြပါတယ်။


တံတားကြီးက ၁၃ပေအကျယ်ရှိပြီး ၉၈ပေရှည်ကာ မြစ်မျက်နှာပြင်ကနေ အမြင့်ဆုံးနေရာအထိ ၇၉ပေနီးပါး မြင့်ပါတယ်။ တံတားပေါ်က ရေထဲခုန်ဆင်းတဲ့ ဓလေ့က ရှေးကတည်းကရှိခဲ့ပြီး အခုထက်ထိလည်း ရှိနေဆဲပါ။ နွေရာသီဆို တံတားကနေမြစ်ထဲခုန်ချတဲ့ အားကစား (Cliff Diving) လာလုပ်တဲ့လူငယ်တွေနဲ့ပြည့်နေပြီး နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ဇူလိုင်လမှာ Cliff Diving ပြိုင်ပွဲကျင်းပလေ့ရှိပါတယ်။


တံတားနားတဝိုက်မှာလည်း စားသောက်ဆိုင်တွေ၊ ကော်ဖီဆိုင်တွေ၊ အမှတ်တရပစ္စည်းဆိုင်တွေနဲ့ စည်ကားနေပါတယ်။ ဒီဆိုင်လေးတွေက ရှေးမူမပျက်တဲ့ ဗိသုကာလက်ရာအစုံနဲ့ဆိုတော့ ရှေးခေတ်ပြန်ရောက်သွားသလို ခံစားခဲ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း တံတားနဲ့ အနီးတဝိုက်နေရာတွေက ၂၀၀၅ခုနှစ်မှာ ယူနက်စကိုရဲ့ကမ္ဘာ့သမိုင်းဝင်အမွေအနှစ်စာရင်းထဲ ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။


မိုစတာမြို့နားမှာရှိတဲ့ အခြားအထင်ကရနေရာတွေကတော့ နိုင်ငံရဲ့ ဘာသာရေးအရအထွတ်အမြတ်ထားရာ Blagaj Tekija ဆိုတဲ့နေရာ၊ ခရာဗီကာ (Kravica) ရေတံခွန်ကြီး၊ ဥရောပရဲ့ အလှဆုံးရွာလေးတစ်ရွာဖြစ်တဲ့ Počitelj ရှေးဟောင်းရွာလေး၊ စစ်အထိမ်းအမှတ်ပြတိုက်နဲ့ ကျောက်တုံးတွေနဲ့ဆောက်ထားတဲ့ Hamam တူရကီရေချိုးအိမ်ပြတိုက်တို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဟာဇီဂိုဗီးနားမှာအလှဆုံးဖြစ်တဲ့ Koski Mehmed Pasha ဗလီလေးကလည်း မြစ်ကမ်းဘေး တောင်စောင်းပေါ်မှာရှိပြီး ဗလီမျှော်စင်ပေါ်ကကြည့်ရင် မြို့ဟောင်းတစ်ခုလုံးကို လှမ်းမြင်ရပါတယ်။


မိုစတာကို မြို့တော် ဆာရာဂျေးဗိုးကနေသွားနိုင်သလို အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံဖြစ်တဲ့ ခရိုအေးရှား(Croatia) နိုင်ငံ ဒူဘရိုနစ်(ခ်)မြို့ (Dubrovnik) နဲ့ စပလစ်(Split)မြို့ ကနေလည်း နေ့ချင်းပြန်သွားနိုင်ပါတယ်။ စာရေးသူတို့လည်း ဒူဘရိုနစ်(ခ်)မြို့ကနေ နေ့ချင်းပြန် သွားခဲ့တာပဲဖြစ်ပါတယ်။

ဒဏ္ဏာရီထဲက ကမ်းခြေမြို့လေး ဒူဘရိုနစ်(ခ်) (Dubvronik, Croatia)

Posted in Europe, Heritage, UncategorizedTagged Leave a comment

ဒဏ္ဏာရီထဲက ကမ်းခြေမြို့လေး

ဒူဘရိုနစ်(ခ်) (Dubvronik)


Written by Nu Myat Theingi Oo


ဥရောပတိုက်ရှိ ဘော်လ်ကန် (Balkan) ကျွန်းဆွယ် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ ခရိုအေးရှား(Croatia) နိုင်ငံရဲ့ မြို့တော်က ဇာဂရက်(Zagreb)မြို့ဖြစ်ပေမဲ့ တောင်ဘက်ပိုင်းကမ်းခြေမြို့ ဒူဘရိုနစ်(ခ်) (Dubrovnik) ဟာလည်း ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်တွေအကြား နာမည်ကျော်ပါတယ်။ ဒူဘရိုနစ်(ခ်)က မြေထဲပင်လယ်ဆိပ်ကမ်းမြို့ဖြစ်ပြီး အဒရီယဲတစ်ပင်လယ်ကမ်းခြေပေါ်မေးတင်နေတဲ့ ရှေးဟောင်းမြို့ကြီးက အရမ်းကို လှပလွန်းလို့ ကမ္ဘာ့အလှဆုံးမြို့တွေထဲ ပါဝင်နေပါတယ်။


၇ရာစုကတည်းက စပြီးလူတွေအခြေချနေထိုင်ခဲ့ကာ ၁၃၅၈ခုနှစ်ကနေ ၁၈၀၈ခုနှစ်အထိ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ သမ္မတနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့ပြီး ၁၅ရာစုနဲ့ ၁၆ရာစုအတွင်း ကုန်သွယ်ရေးမှာ ထိပ်ဆုံးရောက်ခဲ့ပါတယ်။ မြို့ရဲ့ နာမည်အကြီးဆုံးနေရာကတော့ ခိုင်ခံ့တဲ့ မြို့ရိုးတံတိုင်းကြီးတွေ ကာရံထားတဲ့ မြို့ဟောင်းကြီးပါ။ မြို့ဟောင်းထဲဝင်လိုက်တာနဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၅၀၀ ကို ပြန်ရောက်သွားသလို ခံစားခဲ့ရတာပါ။ ကျောက်ခင်းလမ်းမကြီးတွေ၊ ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံတွေ၊ ရုပ်တုကြီးတွေနဲ့ မြို့ဟောင်းကြီးက တကယ့်လေဟာပြင်ပြတိုက်ကြီးပါ။ ဒီမြို့ဟောင်းကြီးကို ၁၉၇၉ ခုနှစ်မှာ ယူနက်စကိုက ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်စင်တာအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခဲ့ပါတယ်။


မြို့ဟောင်းထဲမှာ ဥရောပရဲ့ ရှေးအကျဆုံး ဆေးဆိုင်ရှိပါတယ်။ ၁၃၁၇ခုနှစ်ကတည်းက အခုထိဖွင့်နေဆဲမလို့ သက်တမ်းအရှည်ကြာဆုံး ဆေးဆိုင်လို့ဆိုရမှာပါ။ အလယ်ပိုင်းခေတ် မိလ္လာစနစ်တွေကိုလည်း ဒီမြို့မှာပဲ အစောဆုံးအသုံးပြုခဲ့တာပါ။ မြို့ဟောင်းထဲက ရေပန်းတွေကခုထိ အသုံးပြုလို့ရတုန်းဖြစ်သလို သောက်ရေသန့်တွေလည်း ပန်းထွက်ပေးနေပါတယ်။ မြို့ဟောင်းထဲက Onofrio ဆိုတဲ့ ရေပန်းကြီးကတော့ အလှဆုံးနဲ့ နာမည်အကြီးဆုံးပေါ့။ မြို့ကိုပတ်လည်ဝိုင်းထားတဲ့ တံတိုင်းကြီးတွေက တအားကိုခိုင်ခံ့ပြီး တချို့နေရာတွေမှာဆို ပေ ၂၀လောက်ထိ အထူရှိပါတယ်။ စစ်ဒဏ်ခံခဲ့ရတာတောင်မှ ရန်သူတွေဒဏ်ကနေ အပေါက်ရာတစ်နေရာတောင်မရှိခဲ့တဲ့အထိ ခိုင်မာခဲ့တာပါ။
ဒူဘရိုနစ်(ခ်)မြို့လေးက စတုရန်းမိုင်ပေါင်း ၈.၂၄မိုင်သာ အကျယ်ရှိလို့ မြို့သေးလေးတစ်မြို့ပါပဲ။ မြို့လေးကသေးတော့ တစ်နေရာနဲ့တစ်နေရာ လမ်းလျှောက်သွားနိုင်ပါတယ်။ မြို့သေးပေမဲ့ ဒဏာရီထဲက ကမ်းခြေမြို့လေးလိုလှပလွန်းတော့ ကမ္ဘာကျော် ဇာတ်လမ်းတွဲဖြစ်တဲ့ Game of Thrones (GOT) ရဲ့ အပိုင်းအတော်များများကို ဒီမြို့လေးမှာ ရိုက်ကူးခဲ့တာပါ။ ရိုက်ကွင်းနေရာကို လာရောက်လေ့လာတဲ့ ခရီးသည်တွေသန်းချီရှိလို့ ရိုက်ကွင်းနေရာတွေလိုက်ပြတဲ့ ခရီးစဉ်သက်သက်တောင် ရောင်းချနေတာကို တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။


မြို့ဟောင်းအနောက်နားမှာရှိတဲ့ ဆာ့ဂျ်(Srdj) တောင်ပေါ်ကနေ မြို့ဟောင်းနဲ့ အနီးအနားကကျွန်းတွေကို လှမ်းမြင်ရသလို အနောက်ဘက်ကိုကြည့်လိုက်ရင် Bosnia and Herzegovina နိုင်ငံကိုတောင်လှမ်းမြင်နိုင်ပါတယ်။ ရှုခင်းအရမ်းလှလို့ တောင်ပေါ်ကို မဖြစ်မနေသွားသင့်ပါတယ်။ တောင်ထိပ်ကို ကားလမ်းကနေသွားနိုင်သလို Cable Car စီးပြီးလည်း သွားနိုင်ပါတယ်။


ပင်လယ်ကမ်းစပ်မြို့ဆိုတော့ အနီးအနားမှာ ကျွန်းတွေရှိသလို စက်လှေတွေနဲ့ ကျွန်းပတ်လို့လည်းရပါတယ်။ လှေလှော်ကြ၊ ရွက်လွှင့်ကြနဲ့ ပင်လယ်ပျော်တွေအကြိုက်ပါ။ ဒူဘရိုနစ်ခ်မြို့နားက လိုခရမ် (Lokrum) ကျွန်းက သာယာလှပတဲ့ သဘာဝကျွန်းလေးဖြစ်ပြီး ဘုရင်တွေရဲ့ကျွန်းလို့လည်း အမည်ရပါတယ်။ မြို့အနီးမှာ မာကိုပိုလိုရဲ့ မွေးရပ်မြေ ကောကူလာ (Korcula) ကျွန်းလည်းရှိပြီး သူမွေးခဲ့တဲ့အိမ်ကို ခုထက်တိုင် သွားလည်နိုင်ပါတယ်။ Mljet ကျွန်းရဲ့ အမျိုးသားဥယျာဉ်ကတော့ အရမ်းကိုလှပပြီး Elafite ကျွန်းတွေကလည်း လှပပါတယ်။
ခရိုအေးရှားနိုင်ငံရဲ့ တခြားမြို့တွေကနေ ဒီမြို့ကိုလာဖို့ဆိုရင် တခြားနိုင်ငံကို ဖြတ်ပြီးမှ လာရပါမယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ဒူဘရိုနစ်(ခ်)မြို့နဲ့ တခြားမြို့သေးလေးတွေရှိတဲ့ တောင်ဘက်အစွန်းပိုင်းက ခရိုအေးရှားနိုင်ငံပြည်မကြီးနဲ့ ထိစပ်မနေဘဲ ကြားမှာ ဘော့စ်နီးယားနဲ့ ဟာဇီဂိုးနီးယားနိုင်ငံ (Bosnia & Hazegonia) ခြားထားတာကြောင့်ပါ။ ဒူဘရိုနစ်(ခ်)က နယ်စပ်နားမှာရှိတော့ အဲ့ဒီကနေ ဘော့စ်နီးယားနဲ့ ဟာဇီဂိုးနီးယားနိုင်ငံ (Bosnia & Hazegonia) အပြင် မွန်တီနီဂရိုးနိုင်ငံ (Montenegro)ကိုပါ နေ့ချင်းပြန် သွားရောက်လည်ပတ်နိုင်ပါတယ်။


ဒူဘရိုနစ်(ခ်)မြို့က ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်ကနေ ဆယ်ပေလောက်သာမြင့်ပြီး စိမ်းပြာလဲ့နေတဲ့ရေပြင်ကျယ်ကြီးနဲ့အတူ ကမ်းခြေအလှတွေလည်းရှိကာ နေရောင်ခြည်များများရတဲ့နိုင်ငံမလို့ ဥရောပတိုက်ရှိ တခြားနိုင်ငံကလူတွေ လာရောက်အပန်းဖြေလေ့ရှိကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် အရှေ့ဥရောပရဲ့ နိဗာန်လိုဖြစ်နေတဲ့ ဒူဘရိုနစ်(ခ်)မြို့လေးဟာ အရှေ့ဥရောပနိုင်ငံတွေ သွားလည်မယ်ဆိုရင် မဖြစ်မနေသွားရောက်လည်ပတ်သင့်တဲ့မြို့လေးပါ။

သဘာဝရေပူစမ်းများရှိရာ ဆလိုဗက်ကီးယားနိုင်ငံ (Slovakia)

Posted in Europe, Heritage, Slovakia, UncategorizedLeave a comment

သဘာဝရေပူစမ်းများရှိရာ

ဆလိုဗက်ကီးယားနိုင်ငံ (Slovakia)


ဆလိုဗက်ကီးယား (ခေါ်) ဆလိုဗက်သမ္မတနိုင်ငံသည် ဥရောပအလယ်ပိုင်းနိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်ပြီး မြောက်ဘက်တွင်ပိုလန်၊ အရှေ့ဘက်တွင်ယူကရိန်း၊ တောင်ဘက်တွင်ဟန်ဂေရီနှင့် အနောက်တောင်ဘက်တွင် သြစတြီးယားတို့နှင့် နယ်နိမိတ်ချင်းထိစပ်နေပါသည်။ ၎င်း၏ဖက်ဒရယ်မိတ်ဖက်ဖြစ်သော ချက်သမ္မတနိုင်ငံမှာမူ အနောက်ဘက်တွင်တည်ရှိနေပါသည်။ အကျယ်အဝန်းအားဖြင့် စတုရန်းမိုင် ၁၉၀၀၀ ခန့်ရှိပြီး အများစုသည် တောင်တန်းများဖြစ်ပါသည်။ လူဦးရေမှာ ၅.၄ သန်းကျော်ရှိပြီး အများစုမှာ ဆလိုဗက်လူမျိုးများဖြစ်ကြပါသည်။


နဂိုက ချက်ကိုဆိုဗားကီးယားနိုင်ငံအဖြစ် ရှိခဲ့ကြသော်လည်း ကတ္တီပါတော်လှန်ရေးပြီးနောက် ဆလိုဗက်ကီးယားနှင့် ချက်သမ္မတနိုင်ငံတို့သည် ၁၉၉၃၊ ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်မှစ၍ သီးခြားနိုင်ငံများအဖြစ် ခွဲထွက်ခဲ့ကြပါသည်။ မြို့တော်နှင့်အကြီးဆုံးမြို့မှာ ဘရတ္တစ်လာဗာ(Bratislava) ဖြစ်ပြီး သြစတြီးယား၊ ဟန်ဂေရီနိုင်ငံတို့နှင့် နယ်နိမိတ်ချင်းထိစပ်နေသဖြင့် နိုင်ငံနှစ်နိုင်ငံနှင့် နယ်နိမိတ်ချင်းထိစပ်နေသည့် ကမ္ဘာ့တစ်ခုတည်းသော မြို့တော်ဖြစ်ပါသည်။


ဆလိုဗက်ကီးယားနိုင်ငံသည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ပြီး ချမ်းသာသောနိုင်ငံ ဖြစ်ပါသည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ်မှစ၍ လူဦးရေနှင့်ယှဉ်လျှင် ကမ္ဘာ့ကားထုတ်လုပ်မှုအများဆုံးနိုင်ငံဖြစ်လာပြီး ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ကားအစီးပေါင်း ၁သန်းကျော် ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့ပါသည်။


ဆလိုဗက်ကီးယားသို့ ဧည့်သည်များ လည်ပတ်ရသည့ ်အဓိကအကြောင်းရင်းများမှာ ထူးခြားသော သဘာဝအလှအပနှင့် ရိုးရာသမိုင်းဝင်အဆောက်အအုံများကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ အမျိုးသားဥယျာဉ် ၉ ခုရှိသော ဆလိုဗက်ကီးယားသည် ခရီးသွားများအတွက် နိဗ္ဗာန်ဘုံဖြစ်သည်။ ပေ ၈၀၀၀ကျော် မြင့်သော တောင်များနှင့် ရေခဲမြစ်များရှိသည့် ဟိုင်းတက်တရပ်စ်(High Tatras) တောင်တန်းများသည် အလွန်လှပလှပါသည်။


ဆလိုလိုဗက်ကီးယား၏မြေအတော်များများမှာ ထုံးကျောက်များဖြစ်၍ ဂူများစွာရှိသလို လှပသောကျောက်ဆောင်များ၊ ချောက်ကြီးများနှင့် ရေတံခွန်များလည်း ရှိပါသည်။ ယခုအချိန်အထိ ဂူပေါင်း ၆၀၀၀ ကျော်ကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီး အံ့မခန်းဖွယ်ရာ ဂူများကို Low Tatras၊ Slovak Paradise နှင့် Slovak Karst ဥယျာဉ်များတွင် တွေ့နိုင်ပါသည်။ Krasnohorska ဂူသည်လည်း ကမ္ဘာ့အမြင့်ဆုံးဂူတိုင်အဖြစ် ဂင်းနစ်စံချိန်တင်ခဲ့ပါသည်။


ဆလိုဗက်ကီးယားတွင် သဘာဝသတ္တုကြွယ်ဝသည့် ရေပူစမ်းပေါင်း ၁၃၀၀ ကျော်ရှိပြီး ကမ္ဘာကျော် အပန်းဖြေစခန်းအချို့မှာ ရေပူစမ်းစိမ်ကုသမှုများ၊ အပန်းဖြေမှုများ ပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။ Košice မြို့အနီးရှိ ရေပူစမ်းမှာမူ ထူးခြားလှပြီး တစ်ရက်ခြားတစ်ခါ ၁၅မီတာအမြင့်ထိ ရေတွေပန်းထွက်လေ့ရှိပါသည်။ ထို့ပြင် သဘာဝရေချိုရရှိမှုများကာ ဘုံဘိုင်ရေကို တိုက်ရိုက်သောက်သုံးနိုင်သည်အထိ ရေသန့်စင်ပါသည်။


ဆလိုဗက်ကီးယားတွင် သဘာဝအလှတရားများတင်မက သမိုင်းဝင်အဆောက်အအုံများစွာလည်း ရှိလို့နေပါသည်။ လူဦးရေနှင့်ယှဉ်လျှင် ရဲတိုက်နှင့် အိမ်ကြီးအိမ်ကောင်းများ အများဆုံးရှိသည့်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး Bratislava ရဲတိုက်၊ Bojnice ရဲတိုက်နှင့် Spiš ရဲတိုက်တို့မှာ အကျော်ကြားဆုံးဖြစ်ပါသည်။ ထို့ပြင် ဆလိုဗက်ကီးယားတစ်လွှား Gothic နှင့် Baroque မြို့များစွာလည်း ရှိပါသည်။


ဆလိုဗက်ကီးယားတွင် သစ်သားဖြင့်သာဆောက်လုပ်ထားသော ဘုရားရှိခိုးကျောင်းများနှင့် ကမ္ဘာ့အမြင့်ဆုံးသစ်သားပလ္လင် အပါအဝင် သစ်သားရိုးရာဗိသုကာလက်ရာများကို ကောင်းမွန်စွာထိန်းသိမ်းထားပါသည်။ Stara Bystrica ရှိ နက္ခတ္တဗေဒနာရီသည် ဆလိုဗက်ကီးယားနိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံးသစ်သားရုပ်တုဖြစ်ပါသည်။ နိုင်ငံမြောက်ပိုင်းရှိ ခီချီမန်ကျေးရွာသည် ရိုးရာဗိသုကာထိန်းသိမ်းထားသည့် ကမ္ဘာ့ပထမဆုံးရွာဖြစ်ပါသည်။ တောင်များဝိုင်းရံထားသော ထိုရွာသည် ရိုးရာသစ်သားအိမ်များကြောင့် ကျော်ကြားပါသည်။

ရှေးဟောင်းရဲတိုက်ကြီးများရှိရာ စကော့တလန် (Scotland)

Posted in Europe, Heritage, Natural Wonder, UncategorizedLeave a comment

ရှေးဟောင်းရဲတိုက်ကြီးများရှိရာ စကော့တလန်

စကော့တလန်ဆိုသည်နှင့် အကွက်စကတ်တိုများ ဝတ်ထားသည့် ထောင်ထောင်မောင်းမောင်း စကော့တလန်နိုင်ငံသားများ၊ ရှေးဟောင်း ရဲတိုက်ကြီးများ၊ ဒဏာရီထဲမှ Loch Ness အကောင်ကြီး၊ စကော့တစ်(ရှ်)ဝီစကီစသည်တို့နှင့် တွဲမြင်ကြမှပါ။ စကော့တလန်မှာ ထိုအရာများအပြင် ရင်သပ်ရှုမောဖွယ်ကောင်းသောရှုခင်းများနှင့် ရေအိုင်ကြီးများက ကြွယ်ဝသောသမိုင်းကြောင်းနှင့်အတူ တွဲလျှက်ရှိနေပါသေးသည်။


စကော့တလန်တွင် ထောင်စုနှစ်များစွာကတည်းက လူနေထိုင်ခဲ့ကြသော်လည်း ဘုရင့်နိုင်ငံအနေဖြင့် အလယ်ခေတ်မှ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ စကော့တလန်သည် အင်္ဂလန်၊ ဝေလ၊ အိုင်ယာလန်နှင့် စကော့တလန်တို့ဖြင့်ဖွဲ့စည်းထားသည့် ဂရိတ်ဗြိတိန်နှင့် ယူကေနိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ပြည်မကြီးက ဂရိတ်ဗြိတိန်ကျွန်း၏ မြောက်ဘက်သုံးပုံတစ်ပုံတွင်တည်ရှိနေပြီး အင်္ဂလန်နိုင်ငံနှင့် အရှေ့တောင်ဘက်တွင် နယ်နိမိတ်ထိစပ်နေကာ အနောက်ဘက်နှင့်မြောက်ဘက်တွင် အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာ၊ အရှေ့မြောက်ဘက်တွင် မြောက်ပင်လယ်၊ တောင်ဘက်တွင် အိုင်းရစ်(ရှ်)ပင်လယ်တို့က ဝန်းရံထားပါသည်။


စကော့တလန်သည် ဂရိတ်ဗြိတိန်ကျွန်း၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သော်လည်း ကျွန်းပေါင်း ၉၀၀ခန့် ပိုင်ဆိုင်ထားပါသည်။ ၎င်းတို့အနက် ကျွန်းပေါင်း ၁၀၀ ခန့်တွင်သာ လူနေထိုင်ကြပြီး ကျွန်းကူးခရီးစဉ်မှာ စကော့တလန်တွင် ရေပန်းစားပါသည်။ ကျွန်းငယ်လေးများစွာ ပြန့်ကျဲနေသဖြင့် ကျွန်းတစ်ကျွန်း နှင့်တစ်ကျွန်းကြား လေယာဉ်များပြေးဆွဲလေ့ရှိသောကြောင့် ကမ္ဘာ့အတိုဆုံး ခရီးသည်တင်ယာဉ်မှာ စကော့တလန်တွင် ပြေးဆွဲနေပါသည်။ ၁.၇မိုင်သာခြားသည့် ကျွန်းနှစ်ကျွန်းကြား ပြေးဆွဲနေသဖြင့် လေယာဉ်ပျံသန်းချိန်မှာ ၂မိနစ်သာကြာပါသည်။


စကော့တလန်တွင် ကျွန်းပေါင်းများစွာရှိနေသလို တောင်တန်းများစွာလည်း ရှိလို့နေပါသည်။ အမြင့်ဆုံးတောင်မှာ ယူကေရှိအမြင့်ဆုံးတောင် Ben Nevis ဖြစ်ပြီး Eas a’Chual Aluinn အမည်ရှိ ဗြိတိန်နိုင်ငံရှိ အမြင့်ဆုံးရေတံခွန်လည်း ရှိပါသည်။ နှစ်ပေါင်း ၃၀၀၀ ခန့်သက်တမ်းရှိ ဥရာပရှိရှေးအကျဆုံးသစ်ပင်ကိုလည်း ပိုင်ဆိုင်ထားပါသည်။ စကော့တလန်၌ စတုရန်းမိုင် ၆၀၀ ကျော် ရှိသည့် ရေချိုကန်များရှိသဖြင့် နိုင်ငံသားအားလုံးအတွက် ရေ အခမဲ့ အသုံးပြုခွင့်ပေးထားပါသည်။


သမိုင်းတလျှောက်တွင် စကော့တလန်နိုင်ငံသားများသည် တီထွင်မှုများစွာ ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါသည်။ တယ်လီဖုန်းတီထွင်သူ အလက်ဇန်းဒါးဂရေဟမ်ဘဲလ်သည် စကော့လူမျိုးဖြစ်ပြီး အခြားထင်ရှားသော စကော့တလန်တီထွင်မှုများမှာ ပန်နီစလင်ဆေး၊ အင်ဆူလင်ဆီးချိုဆေး၊ ရုပ်မြင်သံကြား၊ စက်ဘီးနှင့် ရေနွေးငွေ့အင်ဂျင်စက်တို့ ဖြစ်ပါသည်။ ကမ္ဘာ့ပထမဦးဆုံး အရောင်ဓာတ်ပုံကို စကော့တလန်တွင် ရိုက်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ပြီး စကော့တလန်ရိုးရာအဆင်ရှိဖဲကြိုးပုံဖြစ်ပါသည်။ မြို့တော် အီဒင်ဘာသည်လည်း ကိုယ်ပိုင်မီးသတ်တပ်ဖွဲ့ရှိသည့် ကမ္ဘာ့ပထမဆုံးမြို့ဖြစ်ခဲ့ပါသည်။ စကော့တလန်သည် အားကစားတွင်လည်း ခေတ်ရှေ့ပြေးခဲ့ကြပါသည်။ ဂေါက်သီးရိုက်အားကစား မွေးဖွားရာမြေဖြစ်ပြီး ၁၅ ရာစုကတည်းက ကစားခဲ့ကြပါသည်။ ကမ္ဘာ့ပထမဆုံးဘောလုံးပွဲကိုလည်း ၁၈၇၂ခုနှစ်တွင် စကော့တလန်၌ကစားခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။


သမိုင်းကြောင်းကြီးခဲ့သော စကော့တလန်တွင် ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံများရှိပြီး ရဲတိုက်ပေါင်း ၃၀၀၀ ခန့်ရှိကာ ယူနက်စကိုက ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုထားသည့်နေရာပေါင်း ၆ခုရှိနေပါသည်။ မြို့တော်အီဒင်ဘာမြို့တွင် နာမည်ကြီးနေရာများမှာ အီဒင်ဘာရဲတိုက်၊ Royal Mile လမ်းမကြီး၊ ဘုရင်မအဲလစ်ဇဘက် (၂)နေထိုင်နေသည့် Holyrood နန်းတော်၊ Arthur’s Seat မီးတောင်ဟောင်း၊ အမျိုးသားပြတိုက်၊ Calton တောင်ကုန်း၊ Scott အထိမ်းအမှတ်ကျောက်တိုင်တို့ပဲ ဖြစ်ပါသည်။


အကြီးဆုံးမြို့ ဂလက်စ်ဂို(Glasgow)တွင် မြစ်ကမ်းဘေးပြတိုက်၊ Kelvingrove အနုပညာပြခန်းနှင့်ပြတိုက်၊ လိုမွန်ရေကန်၊ Trossachs အမျိုးသားပန်းခြံတို့မှာ ထင်ရှားပါသည်။ စကော့တလန်၏ မြို့သေးလေးတစ်မြို့ဖြစ်သည့် Bonnybridge သည် ပန်းကန်ပြားပျံများမကြာမကြာတွေ့လေ့ရှိတဲ့မြို့အဖြစ် နာမည်ကျော်ပါတယ်။ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ပန်းကန်ပြားပျံ အခု၃၀၀ကျော်လောက်တွေ့မြင်ရကြောင်း သတင်းပေးခံထိလေ့ရှိပါသည်။


အခြားထင်ရှားသော နေရာများမှာ Skye ကျွန်း၊ Callanish ကျောက်တုံးကြီးများ၊ Loch Ness Monster အကောင်ကြီးနေထိုင်သည့်ရေကန်အဖြစ် နာမည်ကြီးသည့် နက်စ်ရေကန်နှင့် အနီးရှိ Urquhart ရဲတိုက်ဟောင်းကြီး၊ စကော့တလန်ရှိ သမိုင်းဝင်နှင့်ဗိသုကာအရ အရေးကြီးဆုံးရဲတိုက်ဖြစ်သည့် စတာလင်ရဲတိုက်နှင့် Dunnottar ရဲတိုက်တို့ပဲ ဖြစ်ပါသည်။

ဆောင်နိုင်ကြီးရေတံခွန်နဲ့ ကျိုက်ထီးရိုး နေ့ချင်းပြန်ခရီး ( Golden Rock Pagoda, Myanmar)

Posted in Heritage, Mon, Myanmar, Natural Wonder, UncategorizedLeave a comment

ဆောင်နိုင်ကြီးရေတံခွန်နဲ့ ကျိုက်ထီးရိုး 

နေ့ချင်းပြန် Road Trip

ကျိုက်ထီးရိုးဘုရားရဲ့တောတောင်ရေမြေ သဘာဝအလှကတော့ ပြောစရာမလိုလောက်အောင်လှမှန်းသိပြီးသားပါ ။ ဒါပေမဲ ကင်ပွန်းစခန်းနားက ဆောင်နိုင်ကြီး ရေတံခွန်ကိုတော့ ဒီလောက်လှမယ် မထင်ခဲ့ရိုးအမှန်ပါ။

IMG_6279-2-01

ရေတံခွန်ကြီးက အရမ်းကို အေးချမ်းသာယာတာပဲ။ တောထဲတောင်ထဲမှာ တသွင်သွင်စီးနေတဲ့ စမ်းချောင်းလေးတွေ၊ တဝေါဝေါကျနေတဲ့ ရေစီးသံလေးတွေနဲ့ အေးချမ်းလိုက်တာ။
ကျိုက်ထီးရိုးတောင်ခြေ ကင်ပွန်းစခန်းကနေ မြေနီလမ်းလေးအတိုင်း မိနစ် ၂၀လောက်မောင်းရင်ရောက်တော့ ကျိုက်ထီးရိုးဘုရားဖူးသွားရင်း ရန်ကုန်ကနေ နေ့ချင်းပြန်သွားလို့ရတယ်။

ဒီတော့ နေ့ချင်းပြန် ဘယ်သွားရမလဲ စဉ်းစားရကျပ်နေသူတွေအတွက် ကျိုက်ထီးရိုးဘုရားဖူးရင်း တောတွေတောင်တွေကြားက ရေတံခွန်လေးမှာ အေးဆေးအနားယူပြီး ရေဆော့နိုင်ပါတယ်လို့။ အချိန်ရရင် သုဝဏ္ဏဘူမိ Resort မှာ ကော်ဖီသောက်တာတို့ စိမ်းလဲ့တင် အပန်းဖြေစခန်းက Mini Zoo လေးထဲ အကောင်လေးတွေ သွားကြည့်တာတို့လည်း တစ်ခါထဲ လုပ်ခဲ့လို့ရပါတယ်။

ကျိုက်ထီးရိုး

ကျိုက်ထီးရိုးကတော့ ငယ်ငယ်လေးကတည်းကဖူးနေကြပါ။ ဒီတစ်ခါတော့ ၄နှစ်အရွယ်တူလေးလည်းပါတော့ တစ်ခါမှမရောက်ဖူးတဲ့ သူ့အစားရင်တွေခုန်နေပါတယ်။ ဟိုးအမြင့်ကြီးတောင်တွေပေါ်၊ တိမ်ပင်လယ်တွေကြားက ရွှေရောင်ဝင်းနေတဲ့ ကျိုက်ထီးရိုးစေတီကြီးက ဘယ်တော့ရောက်ရောက် ဖူးမဝ။ တောတောင်ရှုခင်းတွေဆိုလည်း ဘယ်တော့ရောက်ရောက်ကြည့်မဝ။

edf

edf

တောင်တက်ကားကြီးပေါ် တောင်အဆင့်အဆင့်ကွေ့ကာဝိုက်ကာ သွားရတာကိုလည်း အရမ်းသဘောကျတာ။ အခုတစ်ခေါက်မှာ ထူးခြားတာကတော့ တောင်တက်ကားတွေ အဆင့်မြင့်လာတာပါ။ ကားမှာ အမိုးတွေတပ်ထားသလို ထိုင်ခုံတွေမှာလည်း ခါးပတ်ကြိုးတွေတပ်ထားတယ်လို့။ တချို့ကားတွေဆို ထိုင်ခုံမှာ ဆိုဖာတပ်ထားတာတောင်တွေ့ရတယ်။ မဆိုးဘူးနော်။ Cable Car  နဲ့ ဆိုလည်း တောတောင်ရှုခင်းတွေ ပေါ်ကသွားရတာ အသည်းယားစရာလည်းကောင်း ပျော်စရာလည်းကောင်းပါတယ်။

20171031230200-01

20171031230301-01

နုမြတ်တို့က မနက်နောက်ကျမှ ၈ခွဲ-၉လောက်မှ ထွက်ဖြစ်တော့ ကင်ပွန်းစခန်းကို ၁၂လောက်မှရောက်တယ်။ တောင်ပေါ်မှာ ဘုရားဖူး ဓာတ်ပုံအေးဆေးရိုက် ထမင်းစားပြီးမှ ပြန်ဆင်းတာဆိုတော့ တောင်အောက်ကို ညနေ ၄ခွဲလောက်မှရောက်တယ်။ ကားကိုတော့ တောင်အောက် ကင်ပွန်းစခန်းက Feel စားသောက်ဆိုင် မျက်စောင်းထိုးက ဟိုတယ်ရှေ့မှာ ရပ်ထားခဲ့တယ်။ နေ့တဝက်ဆိုတော့ ကားရပ်ခ ၃၀၀၀ ပဲပေးရတယ်။

edf

 

ဆောင်နိုင်ကြီးရေတံခွန်

တောင်အောက်ပြန်ရောက်တော့ အဲ့မှာရပ်ထားတဲ့ကားပြန်ယူပြီး ဆောင်နိုင်ကြီးရေတံခွန်ဆီဆက်သွားခဲ့တယ်။ အဲ့ရေတံခွန်ကို ကင်ပွန်းစခန်းကနေ မိနစ်၂၀လောက် ကားလမ်းအတိုင်းသွားရင်ရောက်တယ်။ ကားလမ်းသိပ်မကောင်းသေးတော့ ကားကြီးနဲ့သွားမှအဆင်ပြေမယ်။ ကားပါမလာရင်တော့ ဆိုင်ကယ်ကယ်ရီနဲ့ တစ်ယောက် ၁၅၀၀ကျပ်နဲ့ ရေတံခွန်အရောက်လိုက်ပို့ပေးတယ်။

လမ်းမှာ ချောင်းတစ်ခုကိုတံတားနဲ့ဖြတ်ရတယ်။ အဲ့ချောင်းမှာတင် ခေတ်စကားနဲ့ပြောရရင် တစ်ကားရိုက်လို့ရတယ်။ ချောင်းဘေးမှာ တဲလေးတွေနဲ့ စားသောက်ဆိုင်လေးတွေ အစီအရီ။ ရေဆော့ဖို့ ဘောကွင်းတွေလည်း တွေ့ရတယ်။ တံတားပေါ်ဖြတ်ရင်း ဖြတ်ခနဲ လှမ်းကြည့်တာတောင် ရေအောက်ကကျောက်တုံးလေးတွေ လှမ်းမြင်ရလောက်တဲ့အထိရေကြည်တယ်။

20171031230337-01

အဲ့ကနေ တောလမ်းအတိုင်းဆက်မောင်းတဲ့အခါ ဝါးတိုင်လေးတွေ အစီအရီနဲ့ အဝင်ဝကို လှမ်းတွေ့ရတယ်။ အထဲမှာလည်း အလှဆင်ထားတာလေးတွေ ရှိတော့ ဓာတ်ပုံရိုက်လို့တော်တော်လှမယ်။ ကိုယ်တွေကတော့ နောက်ကျနေလို့ ရေတံခွန်ဆီပဲ တန်းသွားခဲ့ကြတယ်။ ရေတံခွန်ရောက်ဖို့ ကားပါကင်ကနေ တောလမ်းလေးအတိုင်း လမ်းလျှောက်သွားရတယ်။ လမ်းတလျှောက် စမ်းချောင်းလေးနဲ့ ရေတံခွန်အသေးလေးတွေနဲ့ အရမ်းသာယာတယ်။ စမ်းချောင်းဘေးမှာ ကျောက်တုံးတွေ ကျောက်ဆောင်တွေနဲ့ သဘောကျဖို့ကောင်းပါဘိ

edf

IMG_20171008_164822-01

ozedf

လျှောက်ရင်းလျှောက်ရင်း ဆိုင်တွေအစီအရီနဲ့ ရေဆော့တဲ့နေရာကိုရောက်ခဲ့တယ်။ အဲ့ဒီကနေ မိနစ်၂၀လောက်ထပ်လျှောက်ရင် ရေတံခွန်အကြီးရောက်မယ်တဲ့။ တောလမ်းကလည်းဖြစ် နောက်လည်းကျ ကလေးလည်းပါနေတော့ အဲ့အထိဆက်မသွားတော့ဘဲ လူအများရေဆော့တဲ့နေရာမှာပဲ ဆင်းဆော့ခဲ့ကြတယ်။

cof

အဲ့နေရာမှာတော့ လူရှင်းပြီး ဓာတ်ပုံရိုက်လို့လည်းလှတဲ့ အစွန်ဆုံးကိုသွားပြီး ရေထဲဆင်းဆော့ခဲ့ကြတာ။ ကိုယ်တွေဆော့တဲ့နေရာက ရေတံခွန်လေးတွေအများကြီးရှိပြီး တချို့နက်တဲ့နေရာက ရေတွေဆို စိမ်းပြာရောင်လေးတွေ ဖြစ်လို့ လှမှလှ။ တူလေးဆို ပျော်လွန်းလို့ ရေတွေနဲ့ လိုက်ပက်နေတာ။

IMG_6167

ချောင်းအလယ်က နေရာကို ရောက်ဖို့ ရေနည်းနည်းနက်တာကိုဖြတ်ရတယ်။ နက်တယ်ဆိုတာကလည်း ရင်ခေါင်းလောက်နက်တာပါ။ ရေတံခွန်အရှိန်နဲ့မျောမပါသွားအောင် ကမ်းတစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက် ကြိုးတန်းပေးထားတော့ သွားရအဆင်ပြေတယ်။ ရေတံခွန်တွေအလည်ရောက်တော့ ပျော်စရာပေါ့။

IMG_4355

အဲ့မှာသဘောကျတာတစ်ခုက ရေဆော့သူတွေ အန္တရာယ်မရှိအောင် ကမ်းစပ်မှာ ရွာသားတွေ စောင့်ပေးခိုင်းထားတာ။ ရေတံခွန်မှာကြိုက်တဲ့အချိန်ထိနေလို့ရတယ်။ ဧည့်သည်တွေပြန်မှ သူတို့လည်း ပြန်ရတာတဲ့လေ။

IMG_4360-2

အဲ့မှာရေဆော့ပြီး ပုံတွေအမုန်းရိုက်ပြီးတာနဲ့ မှောင်လည်း မှောင်စပြုလာပြီဆိုတော့ ရေစိုအဝတ်တွေလဲပြီးတာနဲ့ပြန်လာခဲ့ကြတယ်။ ညစာကိုတော့ ကျိုက်ထိုက Feel မှာပဲ ဝင်စားခဲ့ကြတယ်။ ည၁၁ နာရီလောက်ပြန်ရောက်ပါတယ်။

IMG_6123

ဒါကတော့ ကျိုက်ထီးရိုးဘုရားဖူးရင်း ဆောင်နိုင်ကြီးရေတံခါန်မှာ ရေကစားခဲ့ကြတဲ့ အတွေ့အကြုံတွေပါ။ တန်ဆောင်တိုင်ရုံးပိတ်ရက် အဲ့ဒီလိုလည်း နေ့ချင်းပြန်ခရီးထွက်လို့ရပါတယ်လို့။

ပျော်ရွှင်ချမ်းမြေ့ဖွယ်ရာ တန်ဆောင်တိုင်ဖြစ်ပါစေနော်။

ချစ်တဲ့
နုမြတ်