နယ်သာလန်ရဲ့ ဒိန်ခဲခရီးသွားလုပ်ငန်း Cheese Tourism of Netherlands

နယ်သာလန်နိုင်ငံ Netherlands ရဲ့ အထင်ကရ အရာတွေထဲ လေရဟတ်၊ ကျူးလစ်ပန်း၊ သစ်သားခုံဖိနပ်တို့နဲ့အတူ စာရင်းထဲပါနေတာကတော့ ဒိန်ခဲ Cheese ပါ။ ဒတ်ချ် Dutch လို့လည်းခေါ်ကြတဲ့ နယ်သာလန်လူမျိုးတွေရဲ့ နွားနို့နဲ့ ဒိန်ခဲက နာမည်ကြီးပါတယ်။ ဒတ်ချ်တွေက ဒိန်ခဲတွေကို စားလည်းစားကြသလို ပြည်ပပို့ကုန်အဖြစ်လည်း ထုတ်လုပ်ပို့ဆောင်ကြပါတယ်။၂၀၂၁ ခုနှစ်စာရင်းအရ နယ်သာလန်နိုင်ငံက ကမ္ဘာ့ဒုတိယ ဒိန်ခဲအပို့ဆုံးနိုင်ငံတဲ့လေ။

Colorful Cheeses ရောင်စုံဒိန်ခဲ

Cheese တွေက နိုင်ငံ့ဝင်ငွေကို အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိရှာပေးနိုင်လို့ ဒတ်ချ်တွေက Cheese ကို “အဝါရောင်ရွှေ” လို့လည်း ခေါ်ကြတယ်တဲ့လေ။ ဒါပေမဲ့ နယ်သာလန်မှာ Cheese တွေကို အဝါရောင်အပြင် လိမ္မော်ရောင်၊ အနီရောင်နဲ့ အစိမ်းရောင်တွေအဖြစ်ပါ တွေ့ခဲ့ရတာပါ။ အရောင်၊ အရသာ၊ အရည်အသွေး၊ သက်တမ်းနဲ့ ထုတ်လုပ်ပုံပေါ်မူတည်ပြီး နယ်သာလန်မှာ Cheese အမျိုးပေါင်း ရာချီရှိပါတယ်။

Cheese = Tourist Attraction

ဒိန်ခဲတွေက နယ်သာလန်နိုင်ငံရဲ့ အဓိကပို့ကုန်တစ်ခုဖြစ်သလို Tourist Attraction လည်း ဖြစ်လို့နေပါတယ်။ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်တွေအနေနဲ့ နယ်သာလန်နိုင်ငံကို ရောက်တဲ့အခါ ဒိန်ခဲဆိုင်တွေကို နေရာအနှံ့တွေ့နိုင်သလို ဒိန်ခဲဈေး၊ ဒိန်ခဲစက်ရုံ၊ ဒိန်ခဲပြတိုက်တွေကိုလည်း သွားရောက်လေ့လာနိုင်မှာပါ။ ဒိန်ခဲတွေမြည်းစမ်းရင်း ဒိန်ခဲအကြောင်း ထဲထဲဝင်ဝင်လေ့လာနိုင်တဲ့ Cheese Tour ဒိန်ခဲခရီးစဉ်တွေကိုတောင် ပြေးဆွဲနေတာကို တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

Cheese Attractions in Amsterdam

နုမြတ်တို့လည်း နယ်သာလန်နိုင်ငံရောက်ခဲ့တုန်းက မြို့တော် အမ်စတာဒမ် Amsterdam က ဒိန်ခဲဆိုင်တွေမှာ ဈေးဝယ်ခဲ့သလို ဒိန်ခဲစက်ရုံကိုလည်း သွားရောက်လေ့လာဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အမ်စတာဒမ်မှာ ဒိန်ခဲချစ်သူတွေအကြိုက်နေရာတွေရှိပါတယ်။ မြို့လည်က The Amsterdam Cheese House မှာ ဒိန်ခဲတွေအပြင် ချောကလက်နဲ့အခြားအမှတ်တရပစ္စည်းများစွာ ဝယ်ယူနိုင်ပါတယ်။ The Amsterdam ဒိန်ခဲပြတိုက်မှာတော့ ဒိန်ခဲအမျိုးမျိုးအကြောင်းလေ့လာနိုင်သလို ဒိန်ခဲတွေလည်း ရောင်းချပါတယ်။

Cheese Factory ဒိန်ခဲစက်ရုံ

ဒိန်ခဲစက်ရုံက အမ်စတာဒမ်မြို့ကနေ ကားနဲ့ မိနစ် ၂၀ လောက်မောင်းရင်ရောက်တဲ့ Volendam ငါးဖမ်းမြို့လေးမှာ ရှိပါတယ်။ မြို့လေးက ရေကန်ကြီးဘေးမှာ ရှုခင်းသိပ်လှသလို ဒိန်ခဲ၊ ငါးဖမ်းလုပ်ငန်းနဲ့ ဒတ်ချ်ရိုးရာအိမ်လေးတွေကြောင့် နာမည်ကြီးပါတယ်။ Volendam ဒိန်ခဲစက်ရုံက ပြတိုက်၊ စက်ရုံနဲ့ ဒိန်ခဲဆိုင်တို့ကို တစ်နေရာထဲမှာတွေ့နိုင်တဲ့ နေရာပါ။ အဲဒီမှာ ဒိန်ခဲတွေအကြောင်း၊ ရှေးတုန်းက ဒိန်ခဲပြုလုပ်နည်းနဲ့ ယနေ့ခေတ်ဒိန်ခဲပြုလုပ်နည်းတွေကို လေ့လာနိုင်သလို ဒိန်ခဲတွေကိုလည်း နမူနာပြုလုပ်ပြပါတယ်။ ဒိန်ခဲတွေကို မြည်းစမ်းနိုင်သလို ဒိန်ခဲအမျိုးအစားအစုံနဲ့ ဒိန်ခဲနဲ့ဆက်စပ်ပစ္စည်းအဆန်းတွေကိုလည်း ဝယ်ယူနိုင်ပါတယ်။ ဝင်ကြေး အခမဲ့ပါ။


အမ်စတာဒမ်မြို့ကနေ Volendam ဒိန်ခဲစက်ရုံ၊ သစ်သားခုံဖိနပ်စက်ရုံနဲ့ လေရဟတ်တွေရှိတဲ့ Zaanse Schans ရွာကို တစ်ဆက်ထဲသွားကြကာ နေ့ချင်းပြန်ခရီးစဉ်ဆွဲလေ့ရှိကြပါတယ်။ နုမြတ်တို့လည်း ဒီခရီးစဉ်အတိုင်း သွားခဲ့ကြတာပါ။

Cheese Market ဒိန်ခဲဈေး

အချိန်ရရင် တခြားမြို့တွေက ဒိန်ခဲဈေးတွေကိုလည်း သွားရောက်လေ့လာကြည့်သင့်ပါတယ်။ Gouda မြို့ရှိ ဒိန်ခဲဈေးက မြို့လည်မှာ နယ်သာလန်ရိုးရာအတိုင်း တည်ခင်းရောင်းချလေ့ရှိလို့ ဒေသခံတွေဝယ်ယူတဲ့ဈေးကို လေ့လာချင်ရင် သွားကြည့်သင့်ပါတယ်။ Gouda မြို့ရောက်ရင် The Goudse Waag ကိုသွားရောက်လည်ပတ်နိုင်ကာ Gouda ဒိန်ခဲကိုဘယ်လိုဖန်တီးလဲ၊ ဒိန်ခဲတွေကို ဘယ်လို အလေးချိန်ပြီး ဘယ်လိုဈေးသတ်မှတ်လဲဆိုတာကို လေ့လာနိုင်မှာပါ။


Edam မြို့က ဒိန်ခဲဈေးနဲ့ Alkmaar မြို့က ဒိန်ခဲဈေးတို့ကတော့ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်တွေလေ့လာဖို့ ဖန်တီးထားတဲ့ဈေးတွေပါ။ မြို့လည်က သမိုင်းဝင် ရင်ပြင်ကြီးတွေမှာ ဧရာမဒိန်ခဲကြီးတွေ ခင်းကျင်းထားတာ ဒိန်ခဲခေါက်ကြည့်ပြီး ဒိန်ခဲကိုစစ်ဆေးတာ၊ လက်ခုပ်တီးပြီး ဈေးဆစ်တာကအစ ရိုးရာနည်းတွေနဲ့ ဒိန်ခဲအရောင်းအဝယ်လုပ်နေကြတာကို တွေ့ကြရမှာပါ။ Alkmaar မြို့လည်ရင်ပြင်ရှိ နယ်သာလန်ရဲ့အဓိက ဒိန်ခဲပြတိုက်ကိုလည်း ဝင်ရောက်လေ့လာနိုင်ပါတယ်။


Gouda ဒိန်ခဲအမျိုးအစားကို အဓိက ထုတ်လုပ်ဖြန့်ဖြူးနေတဲ့ ဒိန်ခဲတောင်ကြား Cheese Valley မှာလည်း ဒိန်ခဲထုတ်လုပ်ဖြန့်ဖြူးနည်းနဲ့ အရသာအမျိုးမျိုးကို လေ့လာနိုင်မှာပါ။ ဒိန်ခဲတောင်ကြားက အမ်စတာဒမ်၊ ရိုတာဒမ်၊ The Hague နဲ့ Utrecht တို့လို နာမည်ကြီးမြို့တွေကြားမှာရှိလို့ ဒီမြို့တွေကို သွားလည်ရင်း ဝင်ရောက်လေ့လာနိုင်ပါတယ်။

ဒတ်ချ်လူမျိုးတို့ရဲ့ ဒေသရိုးရာအစားအစာကို ခရီးသွားဆွဲဆောင်မှုအဖြစ် ဖန်တီးနိုင်တာ အတုယူစရာပါ။ မြန်မာနိုင်ငံက ဒေသစာတွေကိုလည်း ဒတ်ချ်တို့ကို နမူနာယူကာ ခရီးသွားဆွဲဆောင်မှုအဖြစ်ဖန်တီးနိုင်ရင် ဘယ်လောက်ကောင်းလိုက်လိမ့်မလဲနော်။ 

ချစ်ခင်လျှက်
ဒေါက်တာနုမြတ်သိင်္ဂီဦး
Nu Myat around the World

နှင်းတောထဲက မှန်လုံအိမ်များရှိရာ Lapland – Glass Igloos

နှင်းတောထဲက မှန်လုံအိမ်များရှိရာ Lapland


Lapland ဆိုတာ ကမ္ဘာ့မြောက်ဘက်စွန်းရှိ အာတိတ်စက်ဝိုင်းအတွင်းရှိ ဥရောပမြောက်ပိုင်းဒေသတွေပါ။ Lapland ဒေသမှာ ဖင်လန်၊ ဆွီဒင်၊ နော်ဝေးနဲ့ ရုရှားနိုင်ငံမြောက်ဖျားပိုင်းတွေ ပါပါတယ်။ ဖင်လန်နိုင်ငံက ခရစ္စမတ်ဘိုးဘိုးကြီးရဲ့ ဇာတိ ရိုဗာနီယာမီ (Rovanemi) မြို့ ရှိရာဒေသလည်းပဲဖြစ်ပါတယ်။


Lapland က ဆောင်းတွင်းညဘက်ကောင်းကင်ယံမှာ အစိမ်းရောင်အလင်းတန်းတွေအဖြစ် ပေါ်ထွက်လာလေ့ရှိတဲ့ ဥတ္တရအလင်းတန်း (Northern Light) ကြည့်ဖို့ကောင်းတဲ့နေရာအဖြစ် နာမည်ကြီးပါတယ်။ Lapland ကို ဥတ္တရအလင်းတန်းကြည့်ချင်လို့လာကြတဲ့ ဧည့်သည်တွေအနေနဲ့ နှင်းတွေကြားက မှန်လုံအိမ်တွေမှာ ညအိပ်တည်းခိုလို့ရပါတယ်။ မျက်နှာကျက်က မှန်နဲ့ဆိုတော့ အိပ်ယာပေါ်ကနေ ကောင်းကင်မှာ ဥတ္တရအလင်းတန်းတွေ ကခုန်နေတာကိုလည်း လှမ်းမြင်နိုင်ပါသေးတယ်။


ဖင်လန်နိုင်ငံက ဥတ္တရအလင်းတန်းမြင်ရတဲ့ နှင်းတောထဲက မှန်လုံးအိမ်ဟိုတယ်တွေကြောင့် နာမည်ကြီးပါတယ်။ ဟိုတယ်များစွာရှိတဲ့အနက် Aurora Pyramid Glass Igloo က ဓာတ်ပုံရိုက်လို့အလှဆုံး မှန်လုံအိမ်တစ်ခုပါ။


တကယ့် Igloo အိမ်လိုမျိုးမှာ တည်းဖူးကြည့်ချင်ရင်တော့ ရေခဲနဲ့ဆောက်ထားတဲ့ Lucky Ranch Saloon Snow Igloo မှာတည်းလို့ရပါတယ်။ Kittila ရှိ Lapland Snowvillage မှာတော့ ဧည့်သည်တိုင်းကို ရေခဲအခန်းထဲတည်းခိုခဲ့တဲ့အတွက် ဒီပလိုမာပေးအပ်လေ့ရှိပါတယ်။

Rovaniemi မြို့အနီးအနားမှာဆိုရင် Santa Claus Village ထဲရှိ Glass resort နဲ့ Santa’s Igloos Arctic Circle ရယ်၊ Santa Park အနီးရှိ Arctic Treehouse Hotel ရယ်ရှိပါတယ်။ ရေခဲတွေနဲ့ပဲဆောက်ထားပြီး တစ်နှစ်တစ်ခါ ဆောင်းတွင်းရောက်တိုင်း အသစ်ပြန်ဆောက်ရတဲ့ ရေခဲဟိုတယ် Arctic Snow Hotel လည်း နာမည်ကြီးပါတယ်။

Ivalo Airport အနီးမှာ ဖင်လန်နိုင်ငံရဲ့ နာမည်အကြီးဆုံး Igloo ဟိုတယ် Kakslauttanen Arctic Resort ရှိသလို မှန်ချွေးထုတ်ခန်းနဲ့ လဟာပြင်ရေနွေးစိမ်ကန်ရှိတဲ့ Aurora Village Ivalo နဲ့ တောင်ထိပ်ရှိ Star Arctic Hotel တို့လည်းရှိပါတယ်။ Levi မြို့အနီးမှာတော့ Levin Iglut ဟိုတယ်က Ski Resort အနားမှာရှိသလို အခန်းထဲ မှန်အမိုး၊ မှန်ပြတင်းပေါက်များနဲ့ ရှုခင်းကြည့်ဖို့အလွန်ကောင်းပါတယ်။ Kittilä Airport အနီးရှိ Northern Lights Village နဲ့ Kilpisjärvi မြို့ရှိ Arctic Land Adventure မှာတော့ Reindeer မွေးမြူရေးခြံပါရှိလို့ Reindeer လေးတွေကို သွားကြည့်နိုင်ပါတယ်။


စာရေးသူတို့ကတော့ မှန်အမိုးနဲ့ ဆာမိရိုးရာအိမ်တွေလိုဆောက်ထားတဲ့ Apukka Resort မှာတည်းဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ Apukka Resort က ရိုဗာနီယာမီမြို့ကနေ ၁၅ မိနစ် မောင်းရင်ရောက်တဲ့ Appuka မြို့ မြစ်ကမ်းဘေးမှာရှိပါတယ်။ Resort ဝန်းထဲ Husky ခွေးတွေနဲ့ Reindeer ဒရယ်မွေးမြူရေးခြံလည်းရှိလို့ သွားလည်နိုင်ပါတယ်။ ဒီ Resort မှာ မှန်အိမ်လေးတွေအပြင် ချွေးထုတ်ခန်း Sauna တွေလည်း နာမည်ကျော်ပါတယ်။ ဖင်လန်ရိုးရာ သစ်သားချွေးထုတ်ခန်းတွေအပြင် ရေခဲ Sauna နဲ့ Ski ပေါ်တင်ကာရွေ့လျားနိုင်တဲ့ Sauna တို့လည်းရှိပါတယ်။ စာရေးသူတို့တည်းခိုခဲ့တဲ့ Aurora Cabin အိမ်လေးတွေက မှန်အမိုးလေးတွေဖြစ်လို့ ဥတ္တရအလင်းတန်းတွေကို အိပ်ယာပေါ်ကနေ လှမ်းမြင်နိုင်ပါတယ်။ ဈေးကတော့ တစ်ညကို ၃၃၀ ယူရိုကျသင့်ပါတယ်။ ပိုပြီးကျယ်ပိုဈေးကြီးတဲ့ Suite အခန်းတွေရှိသလို ဈေးပိုသက်သာတဲ့အခန်းတွေလည်း ရှိပါတယ်။


Lapland ကမြောက်ဝင်ရိုးစွန်းနားရောက်နေပေမဲ့ အမြဲနှင်းတွေ ဖုံးပြီး အေးခဲနေတာမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။ နွေရာသီမှာဆို နှင်းတွေအရည်ပျော်နေတတ်ပါတယ်။ ဆောင်းတွင်းကာလတွေဖြစ်တဲ့ နိုဝင်ဘာလကနေ မတ်လအထိပဲ နေ့တာတိုပြီး နှင်းတွေလည်းဖုံးနေတာပါ။ ဒီလတွေမှာ ကောင်းကင်ယံမှာ ဥတ္တရအလင်းတန်းတွေလည်း ထွက်ပေါ်တတ်ပါတယ်။ အောက်တိုဘာလကုန်နဲ့ မတ်လမှာဆို ပိုမြင်ရနိုင်ပါတယ်။ Lapland မှာ ဆန်းကြယ်တဲ့သဘာဝတရားတွေရှိသလို ဘယ်မှာမှမရနိုင်တဲ့ အတွေ့အကြုံသစ်တွေကိုလည်း အများကြီးပေးစွမ်းနိုင်လို့ တစ်သက်မှာတစ်ခါတော့ မှန်အိမ်တွေမှာ တည်းသင့်တယ်လို့ ညွှန်းဆိုချင်ပါတယ်။

ဒေါက်တာနုမြတ်သိင်္ဂ ီဦး

ရှေးဟောင်း ဗိုက်ကင်းလှေပြတိုက် – Viking Ship Museum, Oslo, Norway


ရှေးဟောင်း ဗိုက်ကင်းလှေပြတိုက် – Viking Ship Museum, Oslo, Norway

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီး မြို့အသီးသီးတွင် ပြတိုက်မျိုးစုံရှိသည့်အနက် ထူးထူးခြားခြားအနေဖြင့် ရောက်ခဲ့ဖူးသည့် ပြတိုက်တစ်ခုမှာ ရှေးဟောင်းဗိုက်ကင်းရွက်လှေကြီးများကို ပြသထားသည့် ပြတိုက်ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းမှာ နော်ဝေနိုင်ငံ မြို့တော် အော်စလိုရှိ ဗိုက်ကင်းလှေပြတိုက်ဖြစ်သည်။


ဗိုက်ကင်းဆိုသည်မှာ ဥရောပမြောက်ပိုင်း စကန်ဒီနေးဗီးယားဒေသတွင် အခြေချခဲ့သော လူမျိုးစုဖြစ်ကာ ပင်လယ်ပျော်များဖြစ်ကြသည်။ အများစုမှာ သင်္ဘောသားများဖြစ်ကြကာ ရေကြောင်းဖြင့် ကုန်သွယ်ခြင်း၊ နယ်မြေသစ်ရှာဖွေခြင်းများပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ ၎င်းတို့၏ သစ်သားရွက်လှေကြီးများဖြင့် မိုင်ထောင်ပေါင်းများစွာ ခရီးထွက်လေ့ရှိကြသလို မြစ်များနှင့် ပင်လယ်များကို ကုန်းမြေသစ်များဆီသို့ တံခါးပေါက်များအဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ နော်ဝေးပင်လယ်နှင့် ဘော်လ်တစ်ပင်လယ်တို့တွင် ကြီးစိုးခဲ့ကြသည်။ ၈ရာစုမှ ၁၁ ရာစုအကြားကာလကို ဗိုက်ကင်းခေတ်ဟု သိထားကြကာ ထိုကာလအတွင်း ဥရောပမြောက်ပိုင်းနှင့် အနောက်နိုင်ငံတို့ကို ရေကြောင်းမှ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ကာ ကိုလိုနီပြုခဲ့ကြပါသည်။ ဗိုက်ကင်းများသည် ၎င်းတို့၏ အဆင့်မြင့ ်လှေတည်ဆောက်မှု နည်းပညာများနှင့် ပင်လယ်တွင်း ရှင်သန်နိုင်သည့် စွမ်းရည်များကြောင့် လူသိများပါသည်။


ဗိုက်ကင်းတို့၏ ရိုးရာအယူအဆအရ ကွယ်လွန်သည့်အခါ နောင်ဘဝတွင်အသုံးပြုရန် ပစ္စည်းအသုံးအဆောင်များ ထည့်သွင်းမြှုပ်နှံလေ့ရှိကြပါသည်။ သြဇာအာဏာရှိသူများ၊ သူဌေးကြီၤးများ ကွယ်လွန်သည့်အခါတွင်လည်း သူပိုင်ဆိုင်သည့် လှေကြီးများပါထည့်သွင်းမြှုပ်နှဲခဲ့ကြသဖြင့် သင်္ချိုင်းတောင်ကုန်းငယ်များအဖြစ် ကျန်ရစ်ခဲ့ကြသည်။ ထိုမြှုပ်နှံထားသည့် ဗိုက်ကင်းလှေကြီးများကို အကောင်းအတိုင်းပြန်လည်တူးဖော်ကာ အော်စလိုမြို့ရှိ ဗိုက်ကင်းလှေပြတိုက်တွင် ပြသထားခြင်းဖြစ်သည်။


ဗိုက်ကင်းလှေပြတိုက်ကို ၁၉၂၆ ခုနှစ်တွင် စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပြီး Oseberg၊ Gokstad နှင့် Tune အမည်ရှိ ရှေဟောင်းလှေကြီးသုံးစင်းကို ခန်းမကျယ်ကြီး သုံးခန်းတွင် တစ်ခန်းစီပြသထားပါသည်။ ခန်းမထဲတွင် လှေများကို အပေါ်စီးမှ ကြည့်နိုင်ရန် လှေကားဖြင့်တက်ရသည့် လေသာဆောင်လည်း ပြုလုပ်ပေးထားပါသည်။


The Oseberg Viking လှေကြီးသည် ကမ္ဘာ့ရှေးအကျဆုံးဗိုက်ကင်းလှေကြီးဖြစ်ကာ သက္ကရာဇ် ၈၀၀ မတိုင်မီက ပြုလုပ်ခဲ့ကြပြီး ၈၃၄ ခုနှစ်တွင် သြဇာအာဏာရှိသည့် အမျိုးသမီးနှစ်ဦးရုပ်အလောင်းနှင့်အတူ ထည့်သွင်းမြှုပ်နှံခဲ့သည်။ ထိုလှေကြီးကို ၁၉၀၃ ခုနှစ်တွင် အကောင်းအတိုင်း တူးဖော်ရရှိခဲ့သည်။ အလျား ၇၂ ပေ အကျယ် ၁၆ ပေခန့်ရှိကာ လေးထောင့်ရွက်တစ်ရွက်နှင့် လှော်တက် ၁၅ စုံပါဝင်သည်။ လှေတစ်စီးလုံးနီးပါးကို ဝက်သစ်ချသားများဖြင့် ပြုလုပ်ထားသဖြင့် တောင့်တင်းလှပါသည်။ လှေကြီးကို အနုစိတ်အလှဆင်ထားသဖြင့် လှေသုံးစီးအနက် အလှဆင်ထားမှု အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။ မင်းမျိုးမင်းနွယ်များ၏ အပျော်စီးရွက်လှေဟု ယူဆရပါသည်။


The Gokstad ဗိုက်ကင်းလှေမှာမူ ပင်လယ်ကူး ကုန်သွယ်မှုလှေဖြစ်သည်။ အလျား ၇၆ ပေ နှင့် အကျယ် ၁၇ ပေ ရှိကာ လူ ၇၀ အထိ သယ်ဆောင်နိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းကြသည်။ ၁၈၇၉ ခုနှစ်တွင် Sandefjord ရှိ ဘုရင်၏တောင်ကုန်းဟုလူသိများသော မြေပုံအောက်တွင် ဗိုက်ကင်းတပ်မှူးတစ်ဦး၏ ရုပ်အလောင်းနှင့်အတူ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။


တတိယလှေ The Tune ကိုမူ လှေအပိုင်းအစများ အဖြစ်သာတွေ့ရပါသည်။ နော်ဝေနိုင်ငံ၊ Tune မြို့ရှိ လယ်တောထဲတွင် ၁၈၆၇ ခုနှစ်က တူးဖော်ရရှိခဲ့ပါသည်။ ပိုသေးငယ်ပြီး ပိုမြန်ဆန်ပုံပေါက်သဖြင့် ခရီးသည်များကို ကမ်းရိုးတန်းတလျှောက် ခရီးတိုပို့ဆောင်ပေးသည့် လှေကြီးဟု ယူဆရပါသည်။


ပြတိုက်တွင် ဗိုက်ကင်းလှေများနှင့်အတူ တူးဖော်ရရှိခဲ့သည့် ရုပ်အလောင်းများနှင့် ရှေးဟောင်းပစ္စည်းများကိုပါ ပြသထားသည်ကို တွေ့ခဲ့ရပါသည်။ ယခုလက်ရှိတွင် ပြတိုက်ကို အကြီးစားပြင်ဆင်တိုးချဲ့မှုများပြုလုပ်နေသဖြင့် ခဏ ပိတ်ထားကြောင်းသိရသည်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင်မှ ဗိုက်ကင်းလှေများသာမက ဗိုက်ကင်းလူမျိုးစုတို့၏ အကြောင်းကို ပိုပြည့်စုံစွာ ပြသထားမည့် ဗိုက်ကင်းခေတ်ပြတိုက်အဖြစ်ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်မည်ဟုသိရပါသည်။


ဒေါက်တာနုမြတ်သိင်္ဂီဦး

Nu Myat around the World


ဥရောပရှိ ဘုရင့်နိုင်ငံငယ်လေး လစ်ချ်တန်စတိန်း – Liechtenstein


ဥရောပရှိ ဘုရင့်နိုင်ငံငယ်လေး လစ်ချ်တန်စတိန်း – Liechtenstein

လစ်ချ်တန်စတိန်းနိုင်ငံသည် ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံနှင့် သြစတြီးယားနိုင်ငံကြားတွင် တည်ရှိနေသော ဥရောပနိုင်ငံငယ်လေး ဖြစ်ပါသည်။ ကမ်းရိုးတန်းမရှိသော ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံဖြစ်ကာ ကုန်းတွင်းပိတ်ကိုမှ နှစ်ထပ်ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံလေးဖြစ်ပေသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများဖြစ်သည့် ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံနှင့် သြစတြီးယားနိုင်ငံတို့သည်လည်း ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံများ ဖြစ်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။


လစ်ချ်တန်စတိန်းနိုင်ငံသည် ၆၂ စတုရန်းမိုင်သာကျယ်ဝန်းကာ ဥရောပ၏ စတုတ္ထသေးဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာ့ဆဌမအသေးဆုံးနိုင်ငံ ဖြစ်ပေသည်။ တစ်နိုင်ငံလုံးမှ လူဦးရေ ၃၈၀၀၀ ခန့်သာနေထိုင်ကာ မြို့တော် Vaduz တွင် လူဦးရေ ၆၀၀၀ ခန့်သာ နေထိုင်ပါသည်။
အရွယ်အစားအားဖြင့် သေးငယ်သော်လည်း GDP per capita အားဖြင့် အမြင့်ဆုံးနိုင်ငံများစာရင်းတွင် ပါဝင်ပါသည်။ နိုင်ငံတော်အကြွေးလည်း လုံးဝမရှိသလောက်ဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ အနိမ့်ဆုံး အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းမှာ ၁.၅% ဖြစ်သည်။ မှုခင်းအနည်းဆုံးနိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်သောကြောင့် အိမ်ရှေ့တံခါးကိုတောင် သော့မပိတ်ဘဲ နေထိုင်လေ့ရှိကြပါသည်။


လစ်ချ်တန်စတိန်းနိုင်ငံကို ၁၇၁၉ ခုနှစ်က ဧကရာဇ်ဘုရင်ခံနိုင်ငံအဖြစ် စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ဘုရင့်နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်ပြီး မျိုးရိုးဆက်ခံသည့် ဒီမိုကရေစီအခြေခံဘုရင်စနစ်ကို ကျင့်သုံးနေပါသည်။ လစ်ချ်တန်စတိန်းမင်းသားသည် နိုင်ငံတော်၏ အကြီးအကဲဖြစ်သလို ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံး ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်တွင် ရွေးကောက်ခံဝန်ကြီးချုပ်တစ်ဦးလည်း ရှိပြီး အခွင့်အာဏာလွှဲအပ်ထားသည့် အစိုးရ၏ အကြီးအကဲဖြစ်သည်။ ၁၈၆၈ ခုနှစ်ကတည်းက စစ်တပ်မရှိသလို နိုင်ငံတွင်း နိုင်ငံခြားသံရုံးတစ်ခုမှ မရှိပါ။


တောင်ပေါ်နိုင်ငံဖြစ်ကာ အယ်လ်ပိုင်းတောင်တန်းဒေသတွင် တစ်နိုင်ငံလုံးတည်ရှိနေပါသည်။ နိုင်ငံ၏ အနိမ့်ဆုံးမြေမျက်နှာပြင်သည် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်မှ အမြင့်ပေ ၁၄၀၀ ကျော်ရှိပါသည်။ တောတောင်သဘာဝရှုခင်းများ ပေါကြွယ်ဝသည့်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး တစ်ခုတည်းသော သဘာဝရေကန် Gampriner Seele က မြို့တော် Vaduz မှ ၁၅ မိနစ်အကွာခန့်တွင်ရှိပါသည်။


တစ်နှစ်လုံးနေမှ လာလည်သည့်ဦးရေ တစ်သိန်းမပြည့်သဖြင့် ဥရောပတွင် ဒုတိယ တိုးရစ်အလာအနည်းဆုံးနိုင်ငံဖြစ်သည်။ တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် လေဆိပ်တစ်ခုမှမရှိကာ အနီးဆုံးလေဆိပ်မှာ မြို့တော်မှ တစ်နာရီခွဲခန့်ကားမောင်းလျှင်ရောက်သည့် ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ ဇူးဝစ်မြို့ရှိ လေဆိပ်ဖြစ်သည်။ ယင်းနိုင်ငံသို့ သွားလည်လိုပါက ဇူးဝစ်မြို့မှ နေ့ချင်းပြန်ခရီးသွားရောက်နိုင်ပါသည်။ စာရေးသူတို့သည်လည်း ဇူးဝစ်မြို့မှ တစ်ဆင့် နေ့ချင်းပြန်ခရီးသွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။


နိုင်ငံအတွင်း လှပခမ်းနားသည့် ရဲတိုက်ကြီးများတည်ရှိနေပြီး မြို့တော်ရှိ Vaduz ရဲတိုက်တွင် မင်းသား Hans-Adam II နှင့် ကြင်ယာတော်မင်းသမီး နေထိုင်လျှက်ရှိပါသည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် ထိုရဲတိုက်သို့ အပြင်လူဝင်ခွင့်မပေးသော်လည်း နှစ်စဉ်အမျိုးသားနေ့ရောက်ပါက တစ်နိုင်ငံလုံးကို ရဲတိုက်ထဲဖိတ်ခေါ်ကာ ပါတီပေးလေ့ရှိကြောင်း သိရသည်။ တိုးရစ်များအနေဖြင့် Vaduz ရဲတိုက်သို့ ဝင်ခွင့်မရသော်လည်း Gutenberg ရဲတိုက်ကြီးအတွင်းတော့ ဝင်ရောက်လေ့လာနိုင်ပေသည်။


လစ်ချ်တန်စတိန်းတော်ဝင်မိသားစုသည် ကမ္ဘာ့ဒုတိယအကြီးဆုံး ကိုယ်ပိုင်အနုပညာစုဆောင်းမှုကို ပိုင်ဆိုင်ထားကာ လစ်ချ်တန်စတိန်း၏ ဘဏ္ဍာတော်ဆိုင်ရာအခန်း (Schatzkammer Liechtenstein) သည် Vaduz ရှိ မဖြစ်မနေ ကြည့်ရှုရမည့်ဆွဲဆောင်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ ယင်းတွင် တော်ဝင်မိသားစု၏ နှစ်ပေါင်း ၄၀၀ သက်တမ်းရှိ ကိုယ်ပိုင်စုဆောင်းမှုမှ အနုပညာလက်ရာများနှင့် အခြားရတနာများကို တွေ့မြင်နိုင်ပါသည်။


Vaduz မြို့တွင် ထိုနေရာများအပြင် လွှတ်တော်အဆောက်အအုံ၊ အမျိုးသားပြတိုက်၊ နိုင်ငံတော်အနုပညာပြတိုက် Kunstmuseum၊ St Florin ဘုရားကျောင်း၊ မြို့တော်ခန်းမ၊ ရှေးဟောင်း Rhine တံတား၊ ရိုးရာအိမ်အနီသို့ သွားရောက်လေ့လာနိုင်ပါသည်။ အချိန်မရခဲ့ပါက မြို့ပတ်ရထားစီးကာ Vaduz မြို့တစ်ပတ်နှင့် စပျစ်ခင်းများသို့ နာရီဝက်ကြာပတ်ကြည့်နိုင်ပါသည်။ ထို့ပြင် Schaan၊ Nendeln နှင့် Eschen မြို့ငယ်လေးများသို့လည်း သွားရောက်နိုင်ပြီး ဆောင်းတွင်းတွင် နှင်းများဖုံးနေသည့် Malbun မြို့သို့သွားရောက်နိုင်ပါသည်။

ဒေါက်တာနုမြတ်သိင်္ဂီဦး

Nu Myat around the World

ကမ္ဘာ့သက်တမ်းအရှည်ဆုံးစပျစ်ပင်ရှိရာ ဆလိုဗားနီးယား – Slovenia

ကမ္ဘာ့သက်တမ်းအရှည်ဆုံးစပျစ်ပင်ရှိရာ ဆလိုဗားနီးယား


ဆလိုဗားနီးယားနိုင်ငံသည် ဥရောပအလယ်ပိုင်းရှိ ၇၈၂၆ စတုရန်းမိုင်သာ ကျယ်ဝန်းပြီး လူဦးရေ ၂ သန်းကျော်သာရှိသည့် နိုင်ငံငယ်လေးဖြစ်သည်။ အနောက်ဘက်တွင် အီတလီ၊ မြောက်ဘက်တွင် သြစတြီးယား၊ အရှေ့မြောက်ဘက်တွင် ဟန်ဂေရီ၊ အရှေ့တောင်ဘက်တွင် ခရိုအေးရှားနှင့် အနောက်တောင်ဘက်တွင် အဒရီယားတစ် ပင်လယ်တို့နှင့် နယ်နိမိတ်ထိစပ်နေပါသည်။ ယူဂိုစလပ်(ဗ်)နိုင်ငံပြိုကွဲပြီးနောက် ၁၉၉၁ ခုနှစ်မှ လွတ်လပ်သည့် သီးခြားနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့သဖြင့် သက်တမ်းအားဖြင့် နှစ်ပေါင်း ၃၀ ကျော်သာ ရှိသေးသည်။


ဆလိုဗားနီးယားနိုင်ငံသည် ဥရောပတွင် အစိမ်းလန်းဆုံးနိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတစ်ဝက်ကျော်ကို သစ်တောများ လွှမ်းခြုံထားသဖြင့် နိုင်ငံတစ်ဝက်ကျော်လောက်က ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခံထားရသည်။ မြို့တော် လူဘလီယားနား (Ljubljana) က ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ဥရောပ၏ အစိမ်းလန်းဆုံးမြို့အဖြစ် ဆုရရှိခဲ့ဖူးပေသည်။


နိုင်ငံငယ်လေးဖြစ်သော်ငြား သဘာဝအလှတရားများ ပြည့်စုံစွာရှိလို့နေပါသည်။ လှပသောရှုမျှော်ခင်းများ၊ ရေကန်များ၊ တောတောင်များရှိသဖြင့် သဘာဝတရားကိုမြတ်နိုးသူများ၊ စွန့်စားရနှစ်သက်သူများ အကြိုက်တွေ့သည့်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ဆလိုဗားနီးယားတွင် မြေပေါ်အလှတရားများ သာမက မြေအောက်အလှတရားများလည်းရှိသည်။ နိုင်ငံအနှံ့ လှိုဏ်ဂူပေါင်း ၁၀၀၀၀ ကျော်ရှိကာ နာမည်အကြီးဆုံးလှိုဏ်ဂူမှာ နှစ်ပေါင်း၂ သန်းကျော် သက်တမ်းရှိ Postojna ဂူဖြစ်သည်။ ယူနက်စကို ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံရသည့် Skocjan လှိုဏ်ဂူသည်လည်း နာမည်ကျော်သည်။


ဆလိုဗားနီးယားလူမျိုးများသည် ဝိုင်ကို နှစ်သက်ကြပြီး စပျစ်ပင်များစိုက်ကာ ကိုယ်တိုင် ဝိုင်ချက်သောက်လေ့ရှိကြသည်။ တစ်နိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာနှင့်ဆိုလျှင် လူအယောက် ၇၀ ကို ဝိုင်ခြံတစ်ခြံနှုန်း ရှိနေပါသည်။ ကမ္ဘာ့အရည်အသွေးမီ ဝိုင်များကို ထုတ်လုပ်နိုင်သော်လည်း ပြည်တွင်းမှာတင် အားပေးသူများသဖြင့် ပြည်ပသို့ ရာခိုင်နှုန်းအနည်းငယ်သာ တင်ပို့လေ့ရှိကြသည်။ ကမ္ဘာ့သက်တမ်းအရှည်ဆုံး စပျစ်ပင်ကြီးသည် Maribor မြို့လည်တွင်ရှိကာ နှစ်ပေါင်း ၄၀၀ ကျော် သက်တမ်းရှိပါသည်။ ယင်းသည် ကိုယ်ပိုင်ပြတိုက်ရှိသည့် တစ်ခုတည်းသော အပင်လည်း ဖြစ်သည်။


ဆလိုဗားနီးယားသည် ရေကြည်ခြင်းကြောင့်လည်း နာမည်ကျော်သည်။ နိုင်ငံအတွင်း မြစ်ချောင်းပေါင်း ၁၇၀၀၀ မိုင် အရှည်နီးပါးရှိသဖြင့် Kayak လှေလှော်ခြင်း၊ Water Rafting ကဲ့သို့ ရေကြောင်းအားကစားများ ပြုလုပ်နိုင်သည်။ ဆိုကာမြစ်က ကြည်လင်နေသည့် စိမ်းပြာရောင်ရေများကြောင့် ကမ္ဘာ့အလှဆုံးမြစ်တစ်ခုဟု ပြောရပေမည်။ ကျောက်တုံးဖြင့်တည်ဆောက်ထားပြီး ရထားလမ်းရှိရာ တံတားများအနက် ကမ္ဘာ့အရှည်ဆုံးဖြစ်သည့် Solkan တံတားသည် ဆိုကာမြစ်နှင့် ဆိုကာတောင်ကြားအလှကို ကြည့်ရှုခံစားရန် အကောင်းဆုံးနေရာဖြစ်သည်။


အယ်လ်ပိုင်းတောင်တန်းများလည်းရှိရာ တောင်တက်ခြင်း၊ စက်ဘီးစီးခြင်း၊ ဝေဟင်တွင် Paraglide စီးခြင်းများပြုလုပ်နိုင်ပေသည်။ ရေခဲတောင်များနှင့် ရှုမြော်ခင်းလှပလွန်းသည့် Logar တောင်ကြားသည် တောင်တက်သမားများ လွန်စွာအကြိုက်တွေ့ကြသည့်နေရာဖြစ်သည်။ ဥရောပရှိ လမ်းကြောင်းအရှည်ဆုံး Zipline လည်း စီးနိုင်သလို သတ္တုတွင်းဟောင်းများရှိ ဂူအောက်မြစ်များတွင် Kayak လှေစီးနိုင်ပေသည်။


နိုင်ငံတွင်း နာမည်အကျော်ဆုံးနေရာမှာ ဘလိ(ဒ်)ရေကန် ဖြစ်သည်။ ရေကန်ထဲရှိ ကျွန်းငယ်လေးပေါ်ရှိ ဘုရားကျောင်းဆီ Pletna ရိုးရာလှေစီးပြီး သွားလည်လေ့ရှိကြသည်။ ထိုကျွန်းသည် ဆလိုဗားနီးယားနိုင်ငံ၏ တစ်ခုတည်းသော ကျွန်းဖြစ်သည်။ ဘလိ(ဒ်)ရဲတိုက်မှ တစ်မြို့လုံးရော ရေကန်ရော တောတောင်ရှုခင်းများကိုပါ လှမ်းမြင်ရနိုင်သည်။ အခြားထင်ရှားသော ရဲတိုက်ကြီးများမှာ လှိုဏ်ဂူအတွင်းဆောက်ထားသည့် Predjama ရဲတိုက်၊ လူဘလီယားနားတစ်မြို့လုံးကို လှမ်းမြင်နိုင်သည့် လူဘလီယားနားရဲတိုက်ဖြစ်သည်။ နှင်းလျှောစီးပြိုင်ပွဲများ နှစ်စဉ်ကျင်းပလေ့ရှိရှာ Planica မြို့၊ ရှေးခေတ်ဆားချက်နည်းများ အသုံးပြုဆဲဖြစ်သည့် အလယ်ပိုင်းခေတ် ကမ်းရိုးတန်းမြို့လေး Piran၊ နိုင်ငံ၏ အမြင့်ဆုံးတောင်ရှိရာ Triglav အမျိုးသားဥယျာဉ်၊ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်က ဆေးရုံဖြစ်ခဲ့ဖူးသည့် Franja ပြတိုက်၊ ၁၆ ရာစုကတည်းက ရှိခဲ့ပြီး တော်ဝင်မိသားစုပိုင်မြင်းများမွေးမြူခဲ့ဖူးသည့် Lipica မြင်းမွေးမြူရေးခြံ၊ Idrijia ရှိ ကမ္ဘာ့ဒုတိယအကြီးဆုံး မာကျူရီသတ္တုတွင်းဖြစ်ခဲ့ဖူးသည့် သတ္တုတွင်းပြတိုက်၊ ရိုးရာရွာငယ်လေးရှိရာ Velika Planina ကုန်းပြင်မြင့် တို့သည်လည်း နာမည်ကျော်နေရာများဖြစ်သည်။

ဒေါက်တာနုမြတ်သိင်္ဂီဦး

ကမ္ဘာ့အကျော်ကြားဆုံး ခရီးသွားနေရာတစ်ခု ဖြစ်လာသည့်ဥရောပရှိ မော်လ်တာကျွန်းနိုင်ငံ Malta


မော်လ်တာနိုင်ငံသည် အီတလီနိုင်ငံတောင်ပိုင်း မြေထဲပင်လယ်ရှိ ကျွန်းပေါင်း ၅ ကျွန်းနှင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် ဥရောပကျွန်းနိုင်ငံဖြစ်သည်။ စတုရန်းမိုင်ပေါင်း ၁၂၂ မိုင် ကျယ်ဝန်းပြီး ကမ္ဘာ့ဒဿမအသေးဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ကာ လူဦးရေအားဖြင့် ငါးသိန်းကျော်ရှိသဖြင့် ကမ္ဘာ့ပဉ္စမလူဦးရေသိပ်သည်းမှုအများဆုံးနိုင်ငံဖြစ်သည်။ လူဦးရေသိပ်သည်းမှုများသလို နိုင်ငံနေဦးရေထက် လာလည်သည့် ဧည့်သည်ဦးရေက သုံးဆပိုများသဖြင့် နိုင်ငံအတွင်း အမြဲလိုလို လူစည်ကားလျှက်ရှိပါသည်။ မကြာသေးမီက စာရေးသူတို့ မော်(လ်)တာနိုင်ငံသို့ ရောက်ခဲ့သည့်အခါမှာလည်း နွေရာသီဖြစ်သဖြင့် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားများ အထူးစည်ကားလျှက်ရှိသည်ကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပေသည်။


မော်လ်တာနိုင်ငံ၏ စီးပွါးရေးသည် ခရီးသွားလုပ်ငန်းအပေါ် အဓိက မှီခိုနေပါသည်။ နိုင်ငံတွင်း သမိုင်းဝင်အဆောက်အအုံများရှိရုံသာမက နွေးထွေးသောရာသီဥတု၊ စိမ်းပြာလဲ့နေသော ပင်လယ်ပြင်တို့ကြောင့် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များစွာလာရောက်လည်ပတ်လေ့ရှိကြသည်။ ထို့ကြောင့် နောက်ပိုင်းနှစ်များအတွင်း ကမ္ဘာ့အကျော်ကြားဆုံး ခရီးသွားနေရာတစ်ခုအဖြစ်သို့ မြန်မြန်ဆန်ဆန် ရောက်ရှိလာပြီဖြစ်သည်။


နိုင်ငံတွင်း ခရီးသွားများရသည့် အဓိကအချက်မှာ ရာသီဥတုမျှတခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ International Living ၏ မှတ်ချက်အရ မော်လ်တာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့ရာသီဥတုအမျှတဆုံးနိုင်ငံဖြစ်သည်။ တစ်နှစ်အတွင်း နေရောင်ခြည် နာရီပေါင်း ၃၀၀၀ ကျော်ရသဖြင့် မည်သည့်ရာသီဥတုမဆို လည်ပတ်ရ အဆင်ပြေသည်။


ဒုတိယတစ်ချက်မှာ ကြည်လင်သန့်ရှင်းသော ပင်လယ်ရေပြင်ရှိသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ကိုမီနိုကျွန်းရှိ ရေပြာအိုင်သည် အကျော်ကြားဆုံးနေရာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ရေငုပ်ခြင်းအတွက် အထူးသင့်လျှော်ကာ မြေထဲပင်လယ်တွင်း ပင်လယ်အောက် ငါးများနှင့် သန္တာကျောက်တန်းများကြည့်ခြင်း၊ ပင်လယ်ထဲမြုပ်နေသော သင်္ဘောပျက်များ၊ လေယာဉ်ပျက်များကို ကြည့်ရှုခြင်းတို့ပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။


တတိယတစ်ချက်မှာ ဥရောပနိုင်ငံသားများအတွက် သွားလာရလွယ်ကူခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ အီတလီနိုင်ငံမှ တစ်နာရီလောက်သာ လေယာဉ်စီးရသလို မည်သည့်ဥရောပနိုင်ငံကမဆို လေယာဉ်စီးချိန် သုံးနာရီအောက်သာ ကြာပါသည်။
စတုတ္ထအချက်မှာ ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံများစွာရှိသည့် သမိုင်းဝင်နေရာဖြစ်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ မော်လ်တာနိုင်ငံတွင် ၅၉၀၀ ဘီစီကတည်းက လူများအခြေချနေထိုင်ခဲ့ကြကာ မြေထဲပင်လယ် အလယ်တွင် တည်ရှိနေခြင်းကြောင့် ရေတပ်အခြေစိုက်စခန်း စခန်းချရာနေရာအဖြစ် အခြားနိုင်ငံများမှ ခေတ်အဆက်ဆက် မျက်စိကျခဲ့ကြသည်။ နှစ်ပေါင်း ၂၀၀၀ အတွင်း ရောမ၊ ဂရိ၊ အာရပ်၊ ပြင်သစ်၊ ဗြိတိန်အပါအဝင် နိုင်ငံခြားအုပ်ချုပ်သူပေါင်း ၁၁ မျိုးရှိခဲ့ပါသည်။ နောက်ဆုံး ဗြိတိန်လက်အောက်ခံနိုင်ငံအဖြစ် နှစ်ပေါင်း ၁၆၀ ကျော်ကြာ နေထိုင်ခဲ့ပြီးနောက် ၁၉၆၄ ခုနှစ်တွင်မှ လွတ်လပ်ရေး ရရှိခဲ့သည်။ နိုင်ငံတွင်း ရာစုနှစ်ပေါင်းများစွာ ဖြတ်သန်းခဲ့သည့် ကမ္ဘာ့အဆင့်မီ ဗိသုကာလက်ရာများစွာ ရှိလို့နေပါသည်။


မြို့တော် ဗလက်တာ (Valletta) သည် မြေထဲပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်းတွင် ခံတပ်အခိုင်အမာ တည်ဆောက်ထားသော ရှေးဟောင်းမြို့ဖြစ်သည်။ European Union အတွင်း အသေးဆုံးမြို့တော်ဖြစ်ကာ ဥရောပတွင် ပထမဆုံး Plan ချခဲ့သည့် မြို့လည်းဖြစ်သည်။ ယူနက်စကိုကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံရသည့် မြို့လည်းဖြစ်သည်။ ယင်းအပြင် Megalithic Temples of Malta နှင့် Half Saflieni Hypogeum မြေအောက်ဘုရားကျောင်းတို့သည်လည်း ယူနက်စကို ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများဖြစ်ကြသဖြင့် မော်လ်တာတွင် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာ သုံးခုရှိပါသည်။ ယင်းတို့အနက် လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၅၀၀၀ ခန့်ကတည်းက ရှိခဲ့သည့် နာမည်ကျော် Megalithic ဘုရားကျောင်းသည် ကမ္ဘာ့သက်တမ်းအရင့်ဆုံး အလွတ်တည်နေသည့် ကျောက်တုံးအဆောက်အအုံများဖြစ်ကြပါသည်။


မော်လ်တာတွင် ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်များသလို ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းများစွာလည်း ရှိသည်။ နိုင်ငံသေးငယ်သော်လည်း ဘုရားကျောင်းပေါင်း ၃၆၅ ခုရှိသဖြင့် တစ်နှစ်ပတ်လုံး ဘုရားကျောင်းမထပ်ဘဲ နေ့စဉ်သွားရောက်နိုင်ပေသည်။ ယင်းတို့အနက် အကျော်ကြားဆုံးမှာ ဗလက်တာရှိ St. John’s Co-Cathedral ဘုရားကျောင်းဖြစ်သည်။ Sliema မြို့၊ ဒုတိယအကြီးဆုံး ဂိုဇိုကျွန်းပေါ်ရှိ ဗစ်တိုးရီးယားမြို့နှင့် Citadella ခံတပ်၊ Mdina ခံတပ်မြို့၊ Popeye ကျေးရွာ၊ Marsaxlokk ငါးဖမ်းရွာတို့သည် မော်လ်တာနိုင်ငံ၏ အထင်ကရနေရာများဖြစ်ကြပေသည်။ ဗလက်တာဆိပ်ကမ်းမှ လှမ်းမြင်ရသည့် Vittoriosa၊ Senglea နှင့် Cospicua မြို့သုံးမြို့သို့လည်း လှေစီးကာသွားရောက်လေ့ရှိကြပါသည်။

Nu Myat around the World

ကမ္ဘာကျော် အီဖဲလ်တာဝါ Eiffel Tower

ပြင်သစ်နိုင်ငံ ပဲရစ်မြို့က

  • ကမ္ဘာကျော်အဆောက်အအုံ
  • ဓာတ်ပုံအရိုက်ခံရဆုံး အဆောက်အအုံ
  • အချစ်ပြယုဂ် အဆောက်အအုံဖြစ်နေတဲ့ အီဖဲလ်တာဝါ (Eiffel Tower) ဟာ
    တစ်ချိန်တုန်းက ရုပ်ဆိုးလို့၊ မြို့အလှပျက်စေလို့ဆိုပြီး ဆန္ဒပြခံခဲ့ရဖူးပါတယ်။
    မဆောက်ခင်ကတည်းက မဆောက်ဖို့တားကြသူတွေရှိသလို
    စဆောက်တုန်းကလည်း နှစ် ၂၀ အကြာပဲထားမယ်ဆိုပြီး ဆောက်ခဲ့ကြတာပါ။
    ဆောက်ပြီးတဲ့အခါမှာလည်း ဖြိုဖျက်ဖို့ မကြာခဏ ကြံစည်ခံခဲ့ရပါတယ်။
    ဒါပေမဲ့ အခုအခါမှာတော့ ကမ္ဘာ့အကျော်ကြားဆုံးမျှော်စင်တစ်ခုအဖြစ် နှစ်ပေါင်း ၁၃၀ ကျော်တိုင် ရပ်တည်နိုင်ခဲ့ပါပြီ။

ယာယီအဖြစ်ဆောက်လုပ်ခဲ့

အီဖဲလ်မျှော်စင်ကို စစဆောက်ခြင်းတုန်းက ယာယီအဖြစ်ပဲ ဆောက်ခဲ့တာပါ။ ပြင်သစ်တော်လှန်ရေး နှစ် ၁၀၀ ပြည့် အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ပဲရစ်မြို့မှာ ၁၈၈၉ ခုနှစ်က ကျင်းပခဲ့တဲ့ ကမ္ဘာ့ပြပွဲအတွက် ယာယီမုခ်ဦးအဖြစ် တည်ဆောက်ခဲ့တာပါ။

Inauguration de l’Exposition Universelle de 1889. Chemins de fer Paris-Lyon-Méditerranée. Paris, musée Carnavalet.

အီဖဲလ်အမည်တွင်ခဲ့ခြင်းအကြောင်းရင်း

မုခ်ဦးအတွက် လာရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့တဲ့ ဒီဇိုင်းများစွာအနက် Mr.Gustave Eiffel ရဲ့ ဒီဇိုင်းက ရွေးချယ်ခံခဲ့ရပါတယ်။ “အီဖဲလ်” အမည်က Mr.Gustave Eiffel ကို ဂုဏ်ပြုတဲ့ အနေနဲ့ မှည့်ထားတာပါ။ သူက အမေရိကန်နိုင်ငံက လေဘာတီရုပ်တုကြီး ဒီဇိုင်းဆွဲရာမှာလည်း အကြံပေးခဲ့သူတစ်ယောက်ပါ။

မြို့အလှပျက်စေလို့ဆိုပြီးဆန္ဒပြခံခဲ့ဖူး

အီဖဲလ်မျှော်စင်သမိုင်းက မရိုးရှင်း မလွယ်ကူခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီတုန်းက ပဲရစ်မြို့သူမြို့သား အတော်များများက ပဲရစ်မြို့ အလှပျက်စေလို့ဆိုပြီး အီဖယ်လ်မျှော်စင်ကြီးကို မနှစ်မြို့ခဲ့ကြပါဘူး။ အနုပညာရှင်တွေနဲ့ ပညာရှင် အဖွဲ့ဝင်ပေါင်း ၃၀၀ ပါဝင်တဲ့ ကော်မတီက မျှော်စင်ကြီးကို ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ မျှော်စင်ကြီးက အသုံးမဝင်သလို ရုပ်လည်းဆိုးတယ်ဆိုပြီး ပဲရစ်အစိုးရထံ ဒီပရောဂျက်ကို ဆန့်ကျင်ကြောင်း လက်မှတ်တွေ ထိုးထားတဲ့ အသနားခံစာ တင်ခဲ့ကြပါတယ်။


ဆန့်ကျင်သူတွေကြားက ၁၈၈၉ ခုနှစ်မှာကျင်းပခဲ့တဲ့ ကမ္ဘာ့ပြပွဲ အောင်မြင်ခဲ့ပါတယ်။ ပြပွဲအတွင်း မျှော်စင်ကြီးပေါ် လူအယောက် ၂ သန်း တက်ရောက်ခဲ့ကြပြီး ဝင်ငွေများစွာရရှိခဲ့ပါတယ်။


စဖွင့်ကတည်းက ခုချိန်ထိဆိုရင် မျှော်စင်ကြီးပေါ် လူဦးရေ သန်းပေါင်း ၃၀၀ ကျော် လာရောက်ကြပြီး နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ဧည့်သည်ပေါင်း ၇ သန်းနီးပါး မျှော်စင်ကြီးပေါ်တက်လေ့ရှိကြပါတယ်။ မျှော်စင်ကြီးက ကမ္ဘာကျော် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပေါင်းများစွာမှာလည်း ပါဝင်ခဲ့ပြီး ကမ္ဘာကျော်လွန်းလို့ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံပေါင်းများစွာက မျှော်စင်ပုံတူတွေ လိုက်ပြီးတည်ဆောက်ခဲ့ကြရပါတယ်။

အဖျက်စီးမခံရဖို့ကြိုးစားခဲ့ရ

အီဖဲလ်မျှော်စင်ကြီးကို စဆောက်ခဲ့တုန်းက ယာယီအဖြစ်ဆောက်လုပ်ခဲ့ကြပြီး အနှစ် ၂၀ အကြာမှာ ပြန်ဖြိုချဖျက်စီးမယ်လို့ ရည်ရွယ်ခဲ့ကြတာပါ။ မျှော်စင် အဖျက်စီးမခံရဖို့ Mr. Gustave Eiffel က အစွမ်းကုန်ကြိုးပမ်းခဲ့ရတာပါ။ မျှော်စင်ကြီးက သိပ္ပံပညာအတွက် အသုံးဝင်ပါတယ်ဆိုပြီး သိပ္ပံဓာတ်ခွဲခန်း၊ လက်တွေ့စမ်းသပ်ခန်းကို မျှော်စင်ပေါ် ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါတယ်။ အာကာသပညာ၊ ဇီဝကမ္မဗေဒ၊ ရူပဗေဒ၊ လေခွင်းအားဘာသာရပ်တွေကို လေ့လာခဲ့ပါတယ်။ ၁၉ ရာစုက ပြင်သစ်သိပ္ပံပညာရှင်တွေနဲ့ အင်ဂျင်နီယာ ၇၂ ယောက် နာမည်တွေကိုလည်း အီဖဲလ်မျှော်စင်မှာ ရေးထွင်းခဲ့ပါသေးတယ်။
တကယ်တမ်း မျှော်စင်မဖြိုဖြစ်ခဲ့တဲ့ အကြောင်းကတော့ အဲဒီတုန်းက မျှော်စင်ကြီးကို ရေဒီယိုအင်တာနာတာဝါအဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ခြင်းကြောင့်ပါ။ အခုထက်ထိ ရုပ်မြင်သံကြားနဲ့ ရေဒီယိုအသံလွှင့်ရာမှာ အသုံးပြုဆဲပါ။

Exposition Universelle de 1889 – Au pied de la Tour Eiffel

နောက်ထပ်တစ်ခါဖြိုဖျက်ခံရတော့မည့်ဆဲဆဲ

၁၉၄၄ ခုနှစ်မှာလည်း ဟစ်တလာက ပဲရစ်မြို့ကို မဟာမိတ်တပ်များဆီ လက်လွတ်ဆုံးရှုံးတော့မယ့်ဆဲဆဲ အီဖယ်(လ်)မျှော်စင်အပါအဝင် ပဲရစ်တစ်မြို့လုံးကို ဖြိုဖျက်ဖို့ အမိန့်ပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကံကောင်းချင်တော့ စစ်တပ်မှူးကြီးက အမိန့်မနာခံခဲ့လို့ ပဲရစ်မြို့ရော အီဖယ်(လ်)တာဝါပါ အခုထက်ထိ အကောင်းအတိုင်း ကျန်ရှိနေတာပါ။

ကမ္ဘာ့အမြင့်ဆုံးအဆောက်အအုံဖြစ်ခဲ့ဖူး

အီဖယ်လ်မျှော်စင်ကြီး တည်ဆောက်ပြီးစီးခဲ့စဉ်က ၁၀၂၃ ပေ အမြင့်ရှိလို့ ကမ္ဘာ့အမြင့်ဆုံးအဆောက်အအုံအဖြစ် နှစ်ပေါင်း ၄၀ ကျော် ရပ်တည်ခဲ့ပါသေးတယ်။ နောက်ပိုင်းမှ တခြားအဆောက်အအုံတွေက ကျော်တက်သွားတာပါ။

မျှော်စင်ထဲဘာရှိလဲ

မျှော်စင်ကြီးမှာ အထပ်သုံးထပ်ရှိပြီး မျှော်စင်ပေါ် လှေကားနဲ့ရော ဓာတ်လှေကားနဲ့ပါ တက်ရောက်နိုင်ပါတယ်။ ပထမထပ်မှာ ရှုခင်းကြည့်နေရာ၊ စားသောက်ဆိုင်နဲ့ အမှတ်တရပစ္စည်းအရောင်းဆိုင်တွေရှိပါတယ်။ ဒုတိယထပ်မှာလည်း ရှုခင်းကြည့်နေရာနဲ့ စားသောက်ဆိုင်ရှိပါတယ်။ ထိပ်ဆုံးအထပ်ကတော့ ၉၀၅ ပေမြင့်ပြီး ပတ်ပတ်လည်ရှုခင်းကို ကြည့်ရှုခံစားနိုင်တဲ့ ရှန်ပိန်ဘားတစ်ခု ရှိပါတယ်။

မျှော်စင်ထဲကလျှို့ဝှက်တိုက်ခန်း

မျှော်စင်ထိပ်မှာ လျှို့ဝှက်တိုက်ခန်းတစ်ခုရှိပြီး Mr.Gustave Eiffel က သောမက်(စ်)အက်ဒီဆင်လို နာမည်ကျော်ဧည့်သည်တွေကို ဖိတ်ခေါ်ဧည့်ခံခဲ့ဖူးပါတယ်။ ယခုအခါမှာတော့ အဲဒီတိုက်ခန်းကို အများပြည်သူကြည့်ရှုနိုင်ဖို့ ဖွင့်လှစ်ပေးထားပါတယ်။ မျှော်စင်အောက်ခြေမှာလည်း စစ်ဘက်သုံး လျှို့ဝှက်မြေတိုက်ခန်းရှိခဲ့ပြီး ယခုအခါ ပြခန်းအဖြစ် ဖွင့်လှစ်ပြသထားပါတယ်။ မျှော်စင်ပေါ် ပေ၂၀၀ အမြင့်မှာ ရေခဲပြင်စကိတ်လျှောစီးကွင်းလည်းရှိပြီး ဆောင်းတွင်းမှာ ဖွင့်လှစ်လေ့ရှိပါတယ်။

ဒါကတော့ အီဖဲလ်တာဝါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတဲ့ အချက်တွေပါ။
အားလုံးပဲ ကျန်းမာပြီး အဆင်ပြေကြပါစေ

ချစ်ခင်လျှက်
Nu Myat
http://www.numyataroundtheworld.com

ဒီမိုကရေစီနှင့် အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲ အစပြုရာ ဂရိနိုင်ငံ


ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်တွေ အသွားများတဲ့နေရာတွေဖြစ်တဲ့ ဆန်တိုရီနီကျွန်းနဲ့ အေသင်မြို့တို့ရှိတဲ့နိုင်ငံကတော့ ဂရိနိုင်ငံပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဂရိနိုင်ငံရဲ့ တကယ့်နာမည်အရင်းက Hellenic Republic ပါ။ ဂရိဘာသာစကားနဲ့ဆို Hellas လို့လည်း ခေါ်ကြပါတယ်။ ဂရိနိုင်ငံက ဥရောပတိုက် အရှေ့တောင်ပိုင်းမှာရှိပြီး အာဖရိကတိုက်နဲ့ရော အာရှတိုက်နဲ့ပါ နီးပါတယ်။ မြောက်ဘက်မှာ ဘူလ်ဂေးရီးယား၊ မာစီဒိုးနီးယားနဲ့ အယ်လ်ဘေးနီးယားနိုင်ငံတို့ ဝန်းရံထားပြီး အနောက်ဘက်မှာ Aegean ပင်လယ်၊ တောင်ဘက်မှာ မြေထဲပင်လယ်နဲ့ အနောက်ဘက်မှာ Ionian ပင်လယ်တို့ ဝန်းရံထားပါတယ်။

ဂရိနိုင်ငံက ဥရောပမှာ တောင်တွေအများဆုံးရှိတဲ့ နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်ပြီး အမြင့်ဆုံးတောင်ကတော့ နတ်ဘုရားတို့ရဲ့နေရပ်လို့ ယုံကြည်ထားကြတဲ့ အိုလံပက်(စ်)တောင်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဂရိမှာ တောင်တွေရှိသလို ကျွန်းပေါင်း ၂၀၀၀ ကျော်လည်းရှိပါတယ်။ ဂရိနိုင်ငံကို ပတ်လည်ဝိုင်းထားတဲ့ ပင်လယ်သုံးခုမှာ ကျွန်းတွေ ဖြန့်ကျဲထားသလိုဖြစ်နေပြီး အဲဒီကျွန်းတွေထဲက ကျွန်းပေါင်း ၁၇၀ မှာပဲ လူတွေနေထိုင်ကြတာပါ။ ကျွန်းတွေထဲ ဆန်တိုရီနီနဲ့ မိုင်ကိုနော့စ်ကျွန်းတွေက နာမည်ကြီးပါတယ်။ ကမ်းခြေတွေလည်းအများကြီးရှိပြီး နိုင်ငံရဲ့ ဘယ်နေရာမဆို ကမ်းရိုးတန်းကနေ ၈၅မိုင်ထက်ပိုမဝေးပါဘူး။


ဂရိနိုင်ငံရဲ့ အကြီးဆုံးမြို့နဲ့ မြို့တော်က အေသင်မြို့ဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာ့ရှေးအကျဆုံးမြို့ကြီးတစ်မြို့လည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဂရိတို့ရဲ့ ဒဏာရီအရ အသီနာအမည်ရှိ ဂရိနတ်ဘုရားမက စစ်ပွဲ၊ မဟာဗျူဟာ၊ ဉာဏ်ပညာတို့နဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ နတ်ဘုရားမဖြစ်ပြီး အေသင်မြို့ကိုစောင့်ရှောက်ပေးနေတယ်လို့ ယုံကြည်ကြပါတယ်။ ဂရိနိုင်ငံရဲ့ မြေအကျယ်က ၅၀၉၄၉ စတုရန်းမိုင်ရှိပြီး လူဦရေ ၁၁သန်းနီးပါး ရှိပါတယ်။ လူဦးရေ သုံးပုံနှစ်ပုံခန့်က မြို့နေလူတန်းစား ဖြစ်ကာ လူဦးရေရဲ့ ၄၀ရာခိုင်နှုန်းက အေသင်မြို့မှာနေထိုင်ကြပါတယ်။


ဂရိနိုင်ငံရဲ့ ရာသီဥတုသာယာလေ့ရှိပြီး နွေရာသီမှာ ဧည့်အလာများကြလို့ နွေမှာဆိုရင် ဂရိလူမျိုးတွေထက်တောင် ခရီးသွားဧည့်သည်တွေ နှစ်ဆကျော်ပိုများလေ့ရှိပါတယ်။ ခရီးသွားလုပ်ငန်းမှာ အောင်မြင်ပြီး ကမ္ဘာ့သမိုင်းဝင်နေရာတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ အေသင်မှာရှိတဲ့ Acropolis ဆိုရင် ကမ္ဘာ့အံ့ဖွယ် (၇)ပါးအသစ်စာရင်းထဲ ပါလုနီးပါးဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ Acropolis ဆိုတာ ဂရိဘာသာစကားနဲ့ တောင်ပေါ်မြို့လို့ သိရပြီး ဂရိမှာ အဲဒီလိုမြို့တွေအများကြီးရှိပါတယ်။ အေသင်မှာရှိတာကတော့ နာမည်အကြီးဆုံးဖြစ်ပြီး UNESCO ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံထားရပါတယ်။


ကမ္ဘာပေါ်မှာနှစ်စဉ်ကျင်းပနေတဲ့ အိုလံပစ်အားကစားပြိုင်ပွဲတွေက ရှေးခေတ် ဂရိတွေကနေ အစပြုခဲ့ကြတာပါ။ ဂရိနတ်တွေရဲ့ ခေါင်းဆောင် ဇူးရပ်(စ်)နတ်မင်းကြီးကို ဂုဏ်ပြုတဲ့အနေနဲ့ အိုလံပစ်အားကစားပြိုင်ပွဲတွေကျင်းပခဲ့ကြတာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ခေတ်ပေါ်အိုလံပစ်အားကစားပြိုင်ပွဲတွေကိုလည်း အေသင်မြို့မှာ ပထမဆုံးကျင်းပခဲ့ကြတာပါ။


ဂရိနိုင်ငံက ဒီမိုကရေစီအစပြုရာနိုင်ငံလည်းပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဘီစီ ငါးရာစုကတည်းက စတင်ကျင့်သုံးခဲ့ပေမဲ့ အဲ့ဒီတုန်းကတော့ အရွယ်ရောက်ပြီးသားအမျိုးသားတွေသာ မဲပေးခွင့်ရှိခဲ့တာပါ။ ဂရိဘာသာစကားဟာ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၃၀၀၀ ကျော်ကတည်းက ခုချိန်ထိအသုံးပြုနေဆဲဖြစ်လို့ ကမ္ဘာ့ရှေးအကျဆုံး ဘာသာစကားတစ်ခုအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံထားရပါတယ်။


ဂရိနိုင်ငံသားတွေက ကျန်းမာပြီး အသက်ရှည်ကြပါတယ်။ ဂရိရဲ့ ပျမ်းမျှလူ့သက်တမ်းက ၈၁ နှစ်ကျော်ပါ။ ဂရိမှာရှိတဲ့ အီကာရီယား (Ikaria) ကျွန်းက ကမ္ဘာ့လူ့သက်တမ်းအရှည်ဆုံးနဲ့ အကျန်းမာဆုံးနေရာတွေကို အပြာရောင်ဇုံအဖြစ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ နေရာငါးခုထဲမှာ ပါဝင်နေပါတယ်။ ဒီကျွန်းပေါ်က လူဦးရေ ၃၀%လောက်က အသက် ၉၀ကျော်ထိ အသက်ရှည်ကြကာ ကျန်းမာပြီး ရောဂါဘယကင်းဝေးကြပါတယ်။ ဂရိလူမျိုးတွေ အသက်ရှည်ကြတာဟာ ကမ်းရိုးတန်းနဲ့နီးပြီး လေကောင်းလေသန့်ရလို့ကြောင့်ဖြစ်နိုင်သလို စားသောက်နေထိုင်မှုပုံစံကြောင့်လည်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဂရိမှာ တခြားနိုင်ငံတွေထက်စာရင် သံလွင်သီးအမျိုးအစား စုံလင်ပြီး၊ ဒိန်ခဲတွေ ဒိန်ချဉ်တွေနဲ့ ငါးတွေလည်း အစားများကြပါတယ်။

Dr. Nu Myat Theingi Oo

Nu Myat around the World

မော်စကိုရှိ ရင်ပြင်နီကြီး

မော်စကိုရှိ ရင်ပြင်နီ


ရုရှားနိုင်ငံမြို့တော် မော်စကိုမြို့လည်ရှိ ရင်ပြင်နီကြီးသည် ရုရှားရှိ အကျယ်ဆုံးနှင့် နာမည်အကြီးဆုံးရင်ပြင်ဖြစ်သည်။ မော်စကိုမြို့လမ်းမကြီးတိုင်းက ဒီရင်ပြင်ကနေ အစပြုသည်ဟုပြောရမည်။ ရင်ပြင်နီဟုအမည်တွင်ရသည်မှာ အဆောက်အအုံအရောင်များကြောင့်မဟုတ်သလို ကွန်မြူနစ်စနစ်၊ ဆိုဗီယက်ရုရှတို့နှင့်လည်း မသက်ဆိုင်ပါ။ နဂိုမူလအမည်မှာ လှပသောရင်ပြင်ဟု အဓိပ္ပါယ်ရပါသည်။ ရုရှားရှေးဘာသာစကားတွင် အနီရောင်နှင့် လှပသောမှာ စာလုံးတူဖြစ်နေခြင်းကြောင့် နောက်ပိုင်းတွင် ရင်ပြင်နီဟု အမည်တွင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။


ရင်ပြင်ကြီးသည် ထောင့်မှန်စတုဂံပုံဖြစ်ကာ အလျား ၁၈၈၀ ပေ အနံ ၂၃၀ ပေ ရှိပြီး အကျယ်အားဖြင့် စတုရန်းပေ ၈ သိန်း ကျယ်ဝန်းပါသည်။ နာမည်ကျော် အဆောက်အအုံကြီး လေးခုက ရင်ပြင်နီကို ပတ်လည်ဝိုင်းထားကြသည်။ ယင်းတို့အနက် နာမည်အကျော်ကြားဆုံးမှာ စိန့်ဘေဆဲ(လ်) ဘုရားကျောင်းဖြစ်သည်။ ဘုရားကျောင်းငယ် ၁၀ ခု ပေါင်းထားသည့် ထိုဘုရားကျောင်းကြီးသည် အရောင်အသွေးစုံလင်ကာ ဗိသုကာလက်ရာထူးခြားလှပသဖြင့် ကမ္ဘာကျော်ပါသည်။ ဘုရားကျောင်း၏ မျက်နှာချင်းဆိုင်တစ်ဖက်တွင် လှပခမ်းနားသည့် State သမိုင်းပြတိုက်နှင့် Kazan ဘုရားကျောင်းငယ်ရှိပါသည်။ ဤဘုရားကျောင်းသည် ၁၉၃၆ ခုနှစ်တွင် ဂျိုးဇက်စတာလင်အမိန့်ဖြင့် ဖြိုချဖျက်ဆီးခံခဲ့ပြီးမှ ဆိုဗီယက်နိုင်ငံ ပြိုလဲပြီးနောက် ပြန်လည်တည်ဆောက်ထားခြင်းဖြစ်သည်။

St Basil’s ဘုရားကျောင်း


ရင်ပြင်တစ်ဖက်ကို ခရင်မလင်နန်းတော်ဝင်းတံတိုင်းများက ကာရံထားကာ တံတိုင်းရှေ့ဘက်တွင် လီနင်ဂူဗိမာန်ရှိပါသည်။ ဆိုဗီယက်ယူနီယံ၏ ပထမဆုံးကွန်မြူနစ်ခေါင်းဆောင် လီနင်၏ ရုပ်အလောင်းကို ထိန်းသိမ်းပြသထားရာ ဂူဗိမာန်ကြီးုဖြစ်သည်။ ကျန်တစ်ဖက်မှာတော့ GUM ရှော့ပင်းစင်တာကြီးရှိကာ ဆိုင်ပေါင်း ၁၀၀၀ ကျော်ရှိပြီး ကမ္ဘာကျော်နာမည်ကြီး အမှတ်တံဆိပ်များကို ဝယ်ယူနိုင်ပါသည်။

GUM department store ရှေ့

 

GUM department store အတွင်းမြင်ကွင်း
ရင်ပြင်နီအနီးလမ်းတစ်နေရာ

ယခင်က ခရင်မလင်နန်းတော်ဝင်းတံတိုင်းနှင့် ရင်ပြင်အကြား ကျုံးရှိခဲ့ဖူးသော်လည်း ၁၇ ရာစုနောက်ပိုင်းတွင် ရေခန်းသွားခဲ့ပါသည်။ ရင်ပြင်တွင် ရုပ်တုတစ်ခုသာရှိပြီး မျိုးချစ်ပုဂ္ဂိုဟ်များဖြစ်ကြသည့် Kuzma Minin နှင့် မင်းသား Dmitry Pozharsky တို့နှစ်ယောက်တွဲ ရုပ်တုဖြစ်သည်။ စိန့်ဘေဆဲ(လ်)ဘုရားကျောင်းအရှေ့တွင် ထိုရုပ်တုကို စိုက်ထူထားရှိပါသည်။
ရင်ပြင်နီကို ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာအဖြစ် ၁၉၉၀ ခုနှစ်က ယူနက်စကိုက အသိအမှတ်ပြုခဲ့ပါသည်။ သမိုင်းတလျှောက်တွင် ရင်ပြင်နီရှိ စိန့်ဘေဆဲ(လ်)ဘုရားကျောင်းကြီးသည် ပျက်စီးလုနီးပါးဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၈၁၂ ခုနှစ်က ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ခဲ့သည့် နပိုလီယံသည် ဘုရားကျောင်းကို ဖျက်ဆီးရန် အမိန့်ပေးခဲ့သော်လည်း ရုတ်တရက် မိုးရွာသဖြင့် မီးငြိမ်းသွားခဲ့ပါသည်။ ဘုရားကျောင်းကို ဖျက်ဆီးရန် နောက်ထပ်ကြိုးပမ်းမှုမှာ စတာလင် အုပ်ချုပ်စဉ်ကာလဖြစ်သည်။ သူသည် ဘာသာရေးအဆောက်အအုံအားလုံးကို ဖျက်ဆီးရန် ရည်ရွယ်ခဲ့သော်လည်း ဘုရားကျောင်းကိုမူ နှမြောခဲ့သည်။

လီနင်ဂူဗိမာန်

 


ရင်ပြင်နီသည် ဟိုးရှေးခေတ်နှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက မော်စကိုမြို့၏ အဓိက ရင်ပြင်ဖြစ်ခဲ့ပါသည်။ ၁၄၉၀ ပြည့်နှစ်များကတည်းက တည်ရှိခဲ့သည့် သမိုင်းဝင်ရင်ပြင်ကြီးလည်းဖြစ်သည်။ ခရင်မလင်နန်းတော်သစ် တည်ဆောက်သည့်အခါ ရင်ပြင်ကိုပါ ထည့်သွင်းဖန်တီးခဲ့ကြသည်။ နန်းတော်၏ အရှေ့ဘက်ခြမ်းတွင် မြစ်ချောင်းများကဲ့သို့ သဘာ၀ အရံအတားများ မရှိသဖြင့် ရန်သူများ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ဖို့ လွယ်ကူပေသည်။ ထို့ကြောင့် ထိုနေရာရှိ အဆောက်အအုံများကို ရှင်းလင်းခဲ့ရာမှ ရင်ပြင်နီဖြစ်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

 


နောက်ပိုင်းတွင် ရင်ပြင်နီသည် တစ်ကမ္ဘာလုံးရှိ ကုန်သည်များ လာရောက်ရောင်းဝယ်ရာ၊ ဇာဘုရင်များ၏ အမိန့်များကို ကြေငြာရာ၊ ဘာသာရေးပွဲများကျင်းပရာ နေရာဖြစ်လာခဲ့ပေသည်။ ၂၀ ရာစုအလယ်ပိုင်းတွင် ဆိုဗီယက်စစ်တပ်၏အင်အားကို ပြသသည့်အနေဖြင့် ရင်ပြင်နီတွင် စစ်ရေးပြလေ့ရှိခဲ့ကြပေသည်။ ဆိုဗီယက်ယူနီယံပြိုကွဲပြီး နောက်ပိုင်းတွင်တော့ ဈေးပွဲတော်များ၊ ဂီတပွဲတော်များကျင်းပရာ နေရာဖြစ်လာခဲ့ပါသည်။ ခရစ္စမတ်အချိန်အခါတွင် ခရစ္စမတ်မီးရောင်များဖြင့် ရင်ပြင်ကြီးသည် အလွန်စည်ကားလှပလေ့ရှိပါသည်။

ဒေါက်တာနုမြတ်သိင်္ဂီဦး

Dr. Nu Myat Theingi Oo

ကမ္ဘာ့စိန်မြို့တော်ရှိရာ ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံ


ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံသည် ဥရောပအနောက်နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်ကာ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများမှာ ပြင်သစ်၊ လူဇင်ဘက်၊ ဂျာမနီနှင့် နယ်သာလန်နိုင်ငံတို့ဖြစ်ပါသည်။ စတုရန်းမိုင်ပေါင်း ၁၁၇၈၇မိုင် ကျယ်ဝန်းကာ လူဦးရေပေါင်း ၁၁ သန်းကျော်နေထိုင်သဖြင့် ကမ္ဘာ့လူဦးရေ အထူထပ်ဆုံးနိုင်ငံများအနက် တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ဘယ်လ်ဂျီယမ်လူမျိုးအများစုက မြို့ပြမှာ နေထိုင်လေ့ရှိကြပြီး မြို့နေလူဦးရေမှာ ၉၇%ကျော်သဖြင့် ဥရောပတွင် မြို့နေလူဦးရေအများဆုံးနိုင်ငံတစ်ခုဟု ဆိုရပေမည်။

မြို့တော် ဘရပ်ဆဲလ်(စ်)


မြို့တော်မှာ ဘရပ်ဆဲလ်(စ်)မြို့ဖြစ်ပြီး အကြီးဆုံးမြို့လည်းဖြစ်ကာ လူဦးရေ ၁.၂သန်းကျော် နေထိုင်နေပါသည်။ အီးယူ၏မြို့တော်လည်းဖြစ်ကာ နေတိုး(NATO) ရုံးချုပ်ရှိရာ မြို့လည်းဖြစ်ပါသည်။ ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံမှာ ဘရပ်ဆဲလ်(စ်)အပြင် အခြားထင်ရှားသည့်မြို့များလည်း ရှိပါသည်။ Antwerp မြို့သည် ဒုတိယအကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်သလို စိန်ပေါင်းများစွာ ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားရာမြို့ဖြစ်သဖြင့် ကမ္ဘာ့စိန်မြို့တော်အဖြစ် နာမည်ကျော်ပါသည်။ တူးမြောင်းများဖြင့် လှပလှသည့် Bruges မြို့၊ ရဲတိုက်ကြီးများဖြင့် ခမ်းနားလှသည့် Ghent မြို့၊ လူဦးရေ ၅၀၀သာ နေထိုင်သည့် ကမ္ဘာ့အသေးဆုံး Durbuy မြို့၊ ရှေးခေတ်က ရောမလူမျိုးများလာရောက်ကာရေချိုး၊ ရေစိမ်ရင်း Spa ဟုအမည်တွင်ခဲ့သည့် ယခုခေတ် Spa အမည်အစပြုရာ Spa မြို့၊ ဆက်ဆိုဖုန်းတူရိယာ စတင်တီထွင်ခဲ့သူ၏ မွေးရပ်မြေ Dinant မြို့တို့မှာ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များ သွားရောက်လည်ပတ်လေ့ရှိရာမြို့များပင်ဖြစ်ပါသည်။

ဆက်ဆိုဖုန်းတူရိယာ စတင်တီထွင်ခဲ့သူ၏ မွေးရပ်မြေ Dinant မြို့

တူးမြောင်းများဖြင့် လှပလှသည့် Bruges မြို့


ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံမှာ ရုံးသုံးစကား သုံးမျိုးတောင်ရှိပြီး ဘယ်လ်ဂျီယမ်ဘာသာစကားဟူ၍မရှိပါ။ နယ်ပယ်ဒေသပေါ်မူတည်ပြီး ဒတ်(ချ်)၊ ပြင်သစ်နှင့် ဂျာမာန်ဘာသာစကားများကိုသာ အသုံးပြုကြပါသည်။


ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံသည် ရွေးကောက်ခံအစိုးရမရှိဘဲ အချိန်အကြာဆုံးရပ်တည်ခဲ့သည့် ဒီမိုကရက်တစ်နိုင်ငံအဖြစ် ကမ္ဘာ့စံချိန်တင်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၀ခုနှစ်နှင့် ၂၀၁၁ ခုနှစ်ကြား ရက်ပေါင်း ၅၈၉ ရက်ကြာခဲ့ပါသည်။ ဘရပ်ဆဲလ်(စ်)မြို့ရှိ တရားရုံးက ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးတရားရုံးကြီးဖြစ်ကာ စတုရန်းကီလိုမီတာပေါင်း ၂၆၀၀၀ ဝန်းကျင် ကျယ်ဝန်းပါသည်။ ကမ္ဘာ့အရှည်ဆုံးဓာတ်ရထားလမ်းလည်းရှိကာ နယ်သာလန်နယ်စပ်ကနေ ပြင်သစ်နယ်စပ်အထိ ၄၂မိုင် ရှည်လျားပါသည်။ ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံ၏ အဝေးပြေးလမ်းမကြီးများမှာ လမ်းမီးများစွာ လင်းထိန်နေသဖြင့် ညအခါ အာကာသမှ လှမ်းမြင်နိုင်သည်ဟု သိရပါသည်။

ဘယ်လ်ဂျီယမ်ဘီယာ


ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံသည် ဘီယာ၊ ချောကလက်နှင့် ဝေဖာစသည့် အစားအသောက်များနှင့် နာမည်ကျော်ပါသည်။ ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံထုတ် ဘီယာအမျိုးအစားပေါင်း ၁၁၀၀ ကျော်ရှိပြီး နိုင်ငံတကာဆုရထားသည့် အမျိုးအစားများပင်ရှိပါသည်။ ချောကလက်နှင့်လည်းနာမည်ကျော်သည့် ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့ဒုတိယချောကလက်အတင်ပို့ဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ကာ ဘရပ်ဆဲလ်(စ်)လေဆိပ်ရှိ ချောကလက်ဆိုင်များသည် ကမ္ဘာ့ချောကလက်အရောင်းရဆုံးနေရာဖြစ်ပါသည်။ ဘိလိယက်ဘောလုံးများကို အများဆုံးတင်ပို့ရောင်းချသည့်နိုင်ငံဖြစ်ကာ ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်၏ ၈၀ရာခိုင်နှုန်းမှာ ဘယ်ဂျီယမ်နိုင်ငံထုတ်များဟု သိရပါသည်။

ဘယ်လ်ဂျီယမ်ဝေဖာ
Chocolate Shop in Brussels


ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့နာမည်အကျော်ဆုံး ဂီတဖျော်ဖြေပွဲများကျင်းပရာနိုင်ငံလည်း ဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာ့အကြီးကျယ်ဆုံး အီလက်ထရောနစ်ဂီတဖျော်ဖြေပွဲ Tomorrowland အပါအဝင် နာမည်ကျော် ဂီတဖျော်ဖြေပွဲများ၊ ရိုးရာပွဲတော်များ များစွာကျင်းပလေ့ရှိပါသည်။ ရဲတိုက်ပေါင်းများစွာရှိသည့် နိုင်ငံလည်းဖြစ်ကာ Ghent မြို့ရှိ Gravensteen ရဲတိုက်ကြီးက ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံတွင် အလှဆုံးနှင့်သမိုင်းအဝင်ဆုံး ရဲတိုက်ကြီးပင် ဖြစ်ပါသည်။

Tomorrow Land (Photo-Credit)


ဘယ်လ်ဂျီယမ်လူမျိုးများက ပွင့်လင်းသဘောထားကြီးပြီး လွတ်လပ်ကာ အစွန်းမရောက်သောစိတ်ပိုင်ရှင်များ ဖြစ်ကြပါသည်။ လိင်တူလက်ထပ်ခွင့်ကို ကမ္ဘာ့ဒုတိယမြောက် တရားဝင်ခွင့်ပြုခဲ့သောနိုင်ငံဖြစ်ပြီး ညင်သာစွာဇီဝန်ခြွေခြင်းကိုလည်း ၂၀၀၂ခုနှစ်မှစတင်ကာ တရားဝင်ခွင့်ပြုထားပါသည်။ ဘယ်လ်ဂျီယမ်လူမျိုးများက တီထွင်ဖန်တီးနိုင်စွမ်းလည်းရှိကြကာ ပလတ်စတစ်၊ ဆက်ဆိုဖုန်းတူရိယာ၊ ခန္ဓာကိုယ်ထုထည်ပြကိန်းညွှန်း (BMI)၊ ဝမ်းလျှောသက်သာဆေး Imodium၊ ပဋိသန္ဓေတားဆေးစသည်တို့ကို တီထွင်ခဲ့ကြပါသည်။ ဘယ်လ်ဂျီယမ်လူမျိုးကာတွန်းဆရာများစွာလည်းရှိပြီး Tin Tin ကဲ့သို့ ကမ္ဘာကျော်ကာတွန်းဇာတ်ကောင်များကို မွေးထုတ်ရာနိုင်ငံဖြစ်သည်။ ဘယ်လ်ဂျီယမ်အမျိုးသားများက ကမ္ဘာ့ဒုတိယအရပ်အရှည်ဆုံးဖြစ်ပြီး ပျမ်းမျှအရပ်မှာ ၅ပေ ၁၁လက်မခွဲဖြစ်သည်။

Beautiful Brussels


မြို့တော် ဘရပ်ဆဲလ်(စ်)ရှိ မြို့ဟောင်း၊ တော်ဝင်နန်းတော်နှင့် Atomium အဆောက်အအုံဆန်းကြီး၊ Bruges မြို့ရှိ Markt ရင်ပြင်၊ တူးမြောင်းများနှင့် ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံများ၊ Leuven မြို့ရှိ St. Peter’s ဘုရားကျောင်း၊ Antwerp မြို့ရှိ တော်ဝင်နန်းတော်၊ Ghent မြို့ရှိ ရဲတိုက်ကြီးများ၊ နေပိုလီယံ၏သမိုင်းဝင် ဝါတားလူးစစ်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဒေသ၊ သဘာဝအလှအပများခံစားနိုင်မည့် Semois တောင်ကြားတို့မှာ ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံရောက်လျှင် သွားရောက်လေ့လာသင့်သည့်နေရာများပင် ဖြစ်ပါသည်။

Old Town of Brussels

Dr.Nu Myat Theingi Oo

Nu Myat around the World

ဥရောပ၏ ရှေးအကျဆုံးမြို့ အေသင်

ဒဏ္ဍာရီများပြား၊ သမိုင်းကြောင်းကြီးမားခဲ့သည့် အေသင်မြို့သည် ဂရိနိုင်ငံ၏ မြို့တော်ဖြစ်သလို ကမ္ဘာ့ရှေးအကျဆုံးမြို့တစ်မြို့လည်း ဖြစ်ပါသည်။ ထို့အပြင် ဒီမိုကရေစီ၊ အိုလံပစ်ဂိမ်း၊ ပြဇာတ်၊ အနောက်တိုင်းအတွေးအခေါ်နှင့်စာပေ၊ အဓိကသင်္ချာအခြေခံမူစသည်တို့ အစပြုရာမြို့လည်း ဖြစ်လို့နေပါသည်။ ထိုမျှမက ဆိုကရေးတီး၊ မဟာအလက်ဇန္ဒား၊ အရစ္စတိုတယ်(လ်)၊ ပလေတိုကဲ့သို့ ကမ္ဘာကျော်အတွေးအခေါ်ပညာရှင်၊ အာဏာရှင်၊ သိပ္ပံပညာရှင်နှင့် ခေါင်းဆောင်များ မွေးဖွားအခြေချရာမြို့ လည်းပဲ ဖြစ်ပါသည်။


အေသင်မြို့ကို လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၃၄၀၀ကျော်ကတည်းက မြို့စတည်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး လူအစောဆုံးအခြေချနေထိုင်ခဲ့ကြချိန်မှာ ၁၁ရာစုနှင့် ၁၇ရာစုကြားဟု ခန့်မှန်းရပါသည်။ ထို့ကြောင့် အေသင်မြို့ဟာ ကမ္ဘာ့ရှေးအကျဆုံးမြို့တွေထဲပါဝင်နေသလို ဥရောပ၏ရှေးအကျဆုံးမြို့အဖြစ်လည်း သတ်မှတ်ခံထားရပါသည်။


နှစ်ပေါင်းထောင်ချီသက်တမ်းရှိသည့်မြို့ ဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ အေသင်မြို့သည် သမိုင်းတလျှောက် စနစ်မျိုးစုံဖြင့်အုပ်ချုပ်ခြင်းခံခဲ့ဖူးပါသည်။ ဧကရာဇ်မင်းစနစ်ကစ ဒီမိုကရေစီစနစ်၊ ဆိုရှယ်လစ်စနစ်၊ အရင်းရှင်စနစ်နှင့် ကွန်မြူနစ်ဝါဒအဆုံး စနစ်အမျိုးမျိုးနှင့် အေသင်မြို့ကိုအုပ်ချုပ်ခဲ့ကြပါသည်။ ထိုထဲမှာမှ ဒီမိုကရေစီစနစ်သည် အေသင်မြို့မှ အစပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၂၅၀၀ကျော်က အေသင်မြို့မှာစတင် အသုံးပြုခဲ့ကြပြီး မြို့သူမြို့သားများက ဥပဒေရေးဆွဲရေးအပေါ် မဲထည့်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ပါသည်။


အေသင်မြို့သည် ယဉ်ကျေးမှုအရလည်း ထွန်းကားသဖြင့် ဥရောပ ပထမဆုံးယဉ်ကျေးမှုမြို့တော် အဖြစ်လည်း သတ်မှတ်ခံထားရပါသည်။ ကမ္ဘာ့ပထမဆုံးပြဇာတ်များကို အေသင်မြို့မှာစပြီး ဖျော်ဖြေခဲ့ကြသည်ဟု သိရပါသည်။ ယခုအခါ တစ်မြို့ထဲတွင် ပြဇာတ်ရုံပေါင်း ၁၅၀နီးပါးရှိသဖြင့် ကမ္ဘာ့ပြဇာတ်ရုံအများဆုံးမြို့ဟုလည်း သိထားကြပါသည်။


ဂရိနိုင်ငံကစခဲ့သည့် ရှေးခေတ်အိုလံပစ်ကစားနည်းများကို အေသင်မြို့မှာ တစ်ခါမျှမကျင်းပခဲ့ဖူးသော်လည်း မျက်မှောက်ခေတ်အိုလံပစ်ဂိမ်းများမှာမူ အေသင်မြို့မှ အစပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ရှေးခေတ်အိုလံပစ်ဂိမ်းကို ၇၇၆ဘီစီမှာ Peloponnese မြို့မှာ စတင်ကျင်းပခဲ့ပြီး မျက်မှောက်ခေတ်အိုလံပစ်ဂိမ်းကိုတော့ ၁၈၉၆ခုနှစ်မှာ အေသင်မြို့မှာ စတင်ကျင်းပခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။


အေသင်ဆိုသည့်အမည်မှာ ဉာဏ်ပညာနှင့်စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ဂရိနတ်ဘုရားမ “အသီနာ”အမည်မှ ဆင်းသက်လာခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ဒဏ္ဍာရီအရ အသီနာနှင့် ပင်လယ်နတ်ဘုရား ပိုဆိုင်းဒန်းတို့ နှစ်ဦးသည် အေသင်မြို့၏ နာယကနေရာကို လုရာတွင် မြို့အတွက် အကောင်းဆုံးလက်ဆောင် မည်သူပေးနိုင်သနည်းပေါ်မူတည်ပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်ချခဲ့ကြပါသည်။ ပိုဆိုင်းဒန်းက မြင်း(သို့)ရေပေးခဲ့ပြီး အသီနာက သံလွင်ပင်ပေးခဲ့သဖြင့် အနိုင်ရခဲ့ပါသည်။ ဂရိလူမျိုးများသည် ထိုစဉ်ကတည်းက သံလွင်သီးနှစ်ခြိုက်ခဲ့ကြကာ ယခုတိုင် နေ့စဉ်အစားအစာထဲမပါမဖြစ် စားသောက်နေကြဆဲဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့်လည်း ဂရိနိုင်ငံဟာ ကမ္ဘာ့တတိယသံလွင်သီး အထွက်ဆုံးနိုင်ငံ ဖြစ်လို့နေပါသည်။ သံလွင်ပင်များဟာ အေသင်မြို့မှာ လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်းထောင်ချီကတည်းက ရှင်သန်ခဲ့ကြပြီး ၁၂၀၀ပြည့်နှစ်များက စိုက်ပျိုးခဲ့သည့်အပင်များမှ ယနေ့တိုင်သံလွင်သီးများသီးနေဆဲဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။


သမိုင်းအမွေအနှစ်ကြွယ်ဝရာ အေသင်မြို့သို့ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များ တစ်နှစ်ကို ၁၈သန်းလောက်လာရောက်လည်ပတ်လေ့ရှိပါသည်။ အခရိုပိုးလစ်(စ်) (Acropolis) တောင်ပေါ်ခံတပ်မြို့၊ ပါသီနွန်ကျောင်းတော် (Parthenon) နှင့် အိုလံပစ်နတ်မင်းဇူးယပ်(စ်)ကျောင်းတော်တို့သည် အေသင်မြို့၏ အဓိကအထင်ကရနေရာများ ဖြစ်ပါသည်။


ယူနက်စကိုက ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံထားရသည့် အခရိုပိုးလစ်(စ်)ခံတပ်မြို့ကြီးကို ၄၄၈ဘီစီမှာ ဂရိနတ်ဘုရားမ အသီနာအတွက် တည်ဆောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ တောင်ပေါ်မှာရှိနေသဖြင့် အေသင်မြို့ကို အပေါ်စီးကနေ စီးပြီးမြင်ရကာ ကမ္ဘာ့အထင်ကရအဆောက်အအုံကြီးလည်း ဖြစ်လို့နေပါသည်။ အေသင်မြို့မှာ အခရိုပိုးလစ်(စ်)အပြင် တခြား ယူနက်စကိုအသိအမှတ်ပြုနေရာတစ်ခုလည်း ရှိလို့နေပါသေးသည်။ လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ပေါင်း ၁၀၀၀ကျော်က ဆောက်လုပ်ခဲ့သည့် ဘိုင်ဇန်တိုင်းခေတ်လက်ရာ Daphni ကျောင်းတော်ကြီးပဲ ဖြစ်ပါသည်။


အေသင်မြို့တွင်းရှိ အခြားထင်ရှားသော နေရာများမှာ ပါလီမန်အဆောက်အအုံရှိရာ Syntagma ရင်ပြင်၊ တစ်မြို့လုံးကို အပေါ်စီးကနေလှမ်းမြင်ရနိုင်သည့် Lycabettus တောင်ကုန်း၊ မျက်မှောက်ခေတ်အိုလံပစ်ဂိမ်းစတင်ကျင်းပရာ Panathinaiko အားကစားရုံ၊ အမျိုးသားသမိုင်းပြတိုက်နှင့် ရှေးခေတ်အေဂိုရာကျောင်းတော်တို့ ဖြစ်ကြပါသည်။

Dr. Nu Myat Theingi Oo

Nu Myat around the World

ယာယီအဖြစ်ဆောက်ခဲ့ရာကနေ ပြင်သစ်နိုင်ငံပြယုဂ်ဖြစ်လာသည့် အီဖဲလ်မျှော်စင်


ပြင်သစ်ဆိုသည်နှင့် အီဖယ်လ်မျှော်စင်(Eiffel Tower)ကို ပြေးမြင်ရသည်အထိ အီဖယ်လ်မျှော်စင်က ပြင်သစ်နိုင်ငံ၏ပြယုဂ် ဖြစ်လို့နေပါသည်။ စဆောက်ခဲ့တုန်းက ယာယီအဖြစ်သာ ဆောက်ခဲ့ရာကနေ ယခုတော့ ကမ္ဘာကျော်အထင်ကရနေရာဖြစ်လာခဲ့ပါ၏။ အီဖယ်လ်မျှော်စင်က ပြင်သစ်နိုင်ငံမြို့တော် ပဲရစ်မြို့မှာရှိပြီး ကမ္ဘာကျော်အဆောက်အအုံကြီးအဖြစ် နှစ်ပေါင်း ၁၃၀ကျော်တိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်ပါသည်။


၁၈၈၉ ခုနှစ်က ပြင်သစ်တော်လှန်ရေး နှစ်၁၀၀ ပြည့် အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ပဲရစ်မြို့တွင် ကျင်းပသော ကမ္ဘာ့ပြပွဲအတွက် ယာယီမုခ်ဦးအဖြစ်တည်ဆောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ထိုမုခ်ဦးအတွက် လာရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် ဒီဇိုင်းများစွာအနက်မှ Mr.Gustave Eiffel ၏ ဆောက်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီက ရွေးချယ်ခံခဲ့ရပါသည်။ အီဖယ်လ်ဆိုသည့်အမည်မှာ Mr.Gustave Eiffel ကို ဂုဏ်ပြုသည့်အနေဖြင့် မှည့်ထားခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ထိုသူသည် လေဘာတီရုပ်တုကြီး ဒီဇိုင်းဆွဲရာမှာလည်း ဝိုင်းဝန်းအကြံပေးခဲ့သူဖြစ်ပါသည်။


အီဖယ်လ်မျှော်စင်သမိုင်းက မရိုးရှင်း မလွယ်ကူခဲ့ပါ။ ထိုစဉ်က ပဲရစ်မြို့သူမြို့သား အတော်များများက ပဲရစ်မြို့အလှပျက်စေသည်ဆိုပြီး အီဖယ်လ်မျှော်စင်ကြီးကို မနှစ်မြို့ခဲ့ကြပါဘူး။ အနုပညာရှင်များနှင့် ပညာရှင် အဖွဲ့ဝင်ပေါင်း ၃၀၀ ပါဝင်သည့် ကော်မတီက မျှော်စင်ကြီးကို ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါသည်။ မျှော်စင်ကြီးသည် အသုံးမဝင်သလို ရုပ်ဆိုးသည်ဟုဆိုကာ ပဲရစ်အစိုးရထံ ထိုပရောဂျက်ကို ဆန့်ကျင်ကြောင်း လက်မှတ်များ ထိုးထားသည့် အသနားခံစာ တင်ခဲ့ကြပါသည်။


ဆန့်ကျင်သူများသည့်ကြားက ၁၈၈၉မှာကျင်းပခဲ့သည့် ကမ္ဘာ့ပြပွဲအောင်မြင်ခဲ့ပါသည်။ ပြပွဲအတွင်း မျှော်စင်ကြီးပေါ်သို့ လူအယောက် ၂သန်း တက်ရောက်ခဲ့ကြပြီး ဝင်ငွေများစွာရရှိခဲ့ပါသည်။ စဖွင့်ကတည်းက ခုချိန်ထိ မျှော်စင်ကြီးသို့ လူဦးရေ သန်းပေါင်း ၃၀၀ ကျော် လာရောက်ကြပြီး နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ဧည့်သည်ပေါင်း ၇သန်းနီးပါး မျှော်စင်ကြီးပေါ်တက်လေ့ရှိကြပါသည်။ ကမ္ဘာကျော်ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပေါင်းများစွာမှာလည်း ပါဝင်ခဲ့ပြီး ကမ္ဘာကျော်လွန်းသဖြင့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံပေါင်းများစွာက မျှော်စင်ပုံတူများ လိုက်ပြီးတည်ဆောက်ခဲ့ကြရပါသည်။


အီဖယ်လ်မျှော်စင်ကြီးကို အလုပ်သမားပေါင်း ၃၀၀ ကျော်က သံပေါင်း ၇၅၀၀ တန်နှင့် သံမှိုပေါင်း ၂.၅သန်းအသုံးပြုခဲ့ကာ နှစ်နှစ်ကြာဆောက်လုပ်ခဲ့ရပါသည်။ အမြဲလှပနေအောင်၊ သံချေးမတက်အောင် ၇နှစ်တစ်ခါ ဆေးပြန်သုတ်လေ့ရှိကာ တစ်ခါသုတ်တိုင်း ဆေးတန်ပေါင်း ၆၀ကျော်သုံးရပါသည်။ မျှော်စင်ကြီးတွင် အလုပ်လုပ်နေသည့် ဝန်ထမ်းပေါင်းမှာလည်း အယောက် ၅၀၀ ကျော်ရှိပါသည်။


အီဖယ်လ်မျှော်စင်ကြီးကို စဆောက်ခဲ့တုန်းက အနှစ် ၂၀အကြာမှာ ပြန်ဖြိုချဖျက်စီးမည်ဟု ရည်ရွယ်ခဲ့ကြသော်လည်း အဖျက်စီးမခံရဖို့ Mr.Gustave Eiffel က အစွမ်းကုန်ကြိုးပမ်းခဲ့ပါသည်။ သိပ္ပံပညာအတွက် အသုံးဝင်ကြောင်းပြသသည့်အနေဖြင့် သိပ္ပံဓာတ်ခွဲခန်း၊ လက်တွေ့စမ်းသပ်ခန်းကို မျှော်စင်ပေါ် ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပြီး အာကာသပညာ၊ ဇီဝကမ္မဗေဒ၊ ရူပဗေဒ၊ လေခွင်းအားဘာသာရပ်များကို လေ့လာခဲ့ကြပါသည်။ ၁၉ရာစုက ပြင်သစ်သိပ္ပံပညာရှင်များနှင့် အင်ဂျင်နီယာ ၇၂ယောက် နာမည်များကိုလည်း အီဖယ်လ်မျှော်စင်တွင် ရေးထွင်းထားပါသည်။ သို့သော် တကယ်တမ်း မျှော်စင်မဖြိုဖြစ်ခဲ့သည့်အကြောင်းက မျှော်စင်ကြီးကို ရေဒီယိုအင်တာနာတာဝါအဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ခြင်းကြောင့်ပါ။ ယခုလက်ရှိတိုင် ရုပ်မြင်သံကြားနှင့်ရေဒီယိုအသံလွှင့်ရာမှာ အသုံးပြုဆဲဖြစ်ပါသည်။


၁၉၄၄ခုနှစ်မှာလည်း ဟစ်တလာက ပဲရစ်မြို့ကို မဟာမိတ်တပ်များဆီ လက်လွတ်ဆုံးရှုံးတော့မည့် အချိန်မှာ အီဖယ်(လ်)မျှော်စင်အပါအဝင် ပဲရစ်တစ်မြို့လုံးကို ဖြိုဖျက်ဖို့ အမိန့်ပေးခဲ့ပါသည်။ သို့သော် ကံကောင်းချင်တော့ စစ်တပ်မှူးကြီးက အမိန့်မနာခံခဲ့သဖြင့် ယခုတိုင် ဆက်လက်တည်ရှိနေဆဲဖြစ်ခဲ့ပါသည်။


အီဖယ်လ်မျှော်စင်ကြီးသည် စတည်ဆောက်ပြီးစီးခဲ့စဉ်က ၁၀၂၃ပေ အမြင့်ရှိကာ ကမ္ဘာ့အမြင့်ဆုံးအဆောက်အအုံအဖြစ် နှစ်ပေါင်း၄၀ကျော် ရပ်တည်ခဲ့ပါသည်။ မျှော်စင်ကြီးတွင် အထပ်သုံးထပ်ရှိကာ မျှော်စင်ပေါ်သို့ လှေကားနှင့်ရော၊ ဓာတ်လှေကားနှင့်ပါ တက်ရောက်နိုင်ပါသည်။


ပထမထပ်မှာ ၁၈၉ပေမြင့်ပြီး ရှုခင်းကြည့်သည့်နေရာ၊ အနုပညာပြပွဲ၊ စားသောက်ဆိုင်နှင့် အမှတ်တရပစ္စည်းအရောင်းဆိုင်များရှိကာ မှန်ကြမ်းခင်းပေါ်လည်း နင်းလျှောက်နိုင်ပါသည်။ ၃၇၉ပေအမြင့်ရှိသည့် ဒုတိယထပ်မှာလည်း ရှုခင်းကြည့်သည့်နေရာနှင့် စားသောက်ဆိုင်ရှိပါသည်။ ထိပ်ဆုံးအထပ်ကတော့ ၉၀၅ပေအမြင့်ရှိကာ ပတ်ပတ်လည်ရှုခင်းကို ကြည့်ရှုခံစားနိုင်သည့် ရှန်ပိန်ဘားတစ်ခု ရှိပါသည်။ မျှော်စင်ထိပ်တွင် လျှို့ဝှက်တိုက်ခန်းတစ်ခုရှိပြီး Mr.Gustave Eiffel က သောမက်(စ်)အက်ဒီဆင်ကဲ့သို့ နာမည်ကျော်ဧည့်သည်များကို ဖိတ်ခေါ်ဧည့်ခံခဲ့သည်ဟု သိရပါသည်။ ယခုအခါ ထိုတိုက်ခန်းကို အများပြည်သူကြည့်ရှုနိုင်ရန်အတွက် ဖွင့်လှစ်ပေးထားပါသည်။ မျှော်စင်အောက်ခြေတွင် စစ်ဘက်သုံး လျှို့ဝှက်မြေတိုက်ခန်းရှိခဲ့ပြီး ယခုအခါ ပြခန်းအဖြစ် ဖွင့်လှစ်ပြသထားပါသည်။ မျှော်စင်ပေါ် ပေ၂၀၀ အမြင့်တွင် ရေခဲပြင်စကိတ်လျှောစီးကွင်းလည်း ရှိပြီး ဒီဇင်ဘာvမှ ဖေဖော်ဝါရီလကြား ဆောင်းတွင်းကာလတွင် ဖွင့်လှစ်လေ့ရှိကြောင်း သိရပါသည်။

Dr. Nu Myat Theingi Oo

Nu Myat around the World