ဒဏ္ဍာရီများပြား၊ သမိုင်းကြောင်းကြီးမားခဲ့သည့် အေသင်မြို့သည် ဂရိနိုင်ငံ၏ မြို့တော်ဖြစ်သလို ကမ္ဘာ့ရှေးအကျဆုံးမြို့တစ်မြို့လည်း ဖြစ်ပါသည်။ ထို့အပြင် ဒီမိုကရေစီ၊ အိုလံပစ်ဂိမ်း၊ ပြဇာတ်၊ အနောက်တိုင်းအတွေးအခေါ်နှင့်စာပေ၊ အဓိကသင်္ချာအခြေခံမူစသည်တို့ အစပြုရာမြို့လည်း ဖြစ်လို့နေပါသည်။ ထိုမျှမက ဆိုကရေးတီး၊ မဟာအလက်ဇန္ဒား၊ အရစ္စတိုတယ်(လ်)၊ ပလေတိုကဲ့သို့ ကမ္ဘာကျော်အတွေးအခေါ်ပညာရှင်၊ အာဏာရှင်၊ သိပ္ပံပညာရှင်နှင့် ခေါင်းဆောင်များ မွေးဖွားအခြေချရာမြို့ လည်းပဲ ဖြစ်ပါသည်။

အေသင်မြို့ကို လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၃၄၀၀ကျော်ကတည်းက မြို့စတည်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး လူအစောဆုံးအခြေချနေထိုင်ခဲ့ကြချိန်မှာ ၁၁ရာစုနှင့် ၁၇ရာစုကြားဟု ခန့်မှန်းရပါသည်။ ထို့ကြောင့် အေသင်မြို့ဟာ ကမ္ဘာ့ရှေးအကျဆုံးမြို့တွေထဲပါဝင်နေသလို ဥရောပ၏ရှေးအကျဆုံးမြို့အဖြစ်လည်း သတ်မှတ်ခံထားရပါသည်။

နှစ်ပေါင်းထောင်ချီသက်တမ်းရှိသည့်မြို့ ဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ အေသင်မြို့သည် သမိုင်းတလျှောက် စနစ်မျိုးစုံဖြင့်အုပ်ချုပ်ခြင်းခံခဲ့ဖူးပါသည်။ ဧကရာဇ်မင်းစနစ်ကစ ဒီမိုကရေစီစနစ်၊ ဆိုရှယ်လစ်စနစ်၊ အရင်းရှင်စနစ်နှင့် ကွန်မြူနစ်ဝါဒအဆုံး စနစ်အမျိုးမျိုးနှင့် အေသင်မြို့ကိုအုပ်ချုပ်ခဲ့ကြပါသည်။ ထိုထဲမှာမှ ဒီမိုကရေစီစနစ်သည် အေသင်မြို့မှ အစပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၂၅၀၀ကျော်က အေသင်မြို့မှာစတင် အသုံးပြုခဲ့ကြပြီး မြို့သူမြို့သားများက ဥပဒေရေးဆွဲရေးအပေါ် မဲထည့်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ပါသည်။

အေသင်မြို့သည် ယဉ်ကျေးမှုအရလည်း ထွန်းကားသဖြင့် ဥရောပ ပထမဆုံးယဉ်ကျေးမှုမြို့တော် အဖြစ်လည်း သတ်မှတ်ခံထားရပါသည်။ ကမ္ဘာ့ပထမဆုံးပြဇာတ်များကို အေသင်မြို့မှာစပြီး ဖျော်ဖြေခဲ့ကြသည်ဟု သိရပါသည်။ ယခုအခါ တစ်မြို့ထဲတွင် ပြဇာတ်ရုံပေါင်း ၁၅၀နီးပါးရှိသဖြင့် ကမ္ဘာ့ပြဇာတ်ရုံအများဆုံးမြို့ဟုလည်း သိထားကြပါသည်။

ဂရိနိုင်ငံကစခဲ့သည့် ရှေးခေတ်အိုလံပစ်ကစားနည်းများကို အေသင်မြို့မှာ တစ်ခါမျှမကျင်းပခဲ့ဖူးသော်လည်း မျက်မှောက်ခေတ်အိုလံပစ်ဂိမ်းများမှာမူ အေသင်မြို့မှ အစပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ရှေးခေတ်အိုလံပစ်ဂိမ်းကို ၇၇၆ဘီစီမှာ Peloponnese မြို့မှာ စတင်ကျင်းပခဲ့ပြီး မျက်မှောက်ခေတ်အိုလံပစ်ဂိမ်းကိုတော့ ၁၈၉၆ခုနှစ်မှာ အေသင်မြို့မှာ စတင်ကျင်းပခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

အေသင်ဆိုသည့်အမည်မှာ ဉာဏ်ပညာနှင့်စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ဂရိနတ်ဘုရားမ “အသီနာ”အမည်မှ ဆင်းသက်လာခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ဒဏ္ဍာရီအရ အသီနာနှင့် ပင်လယ်နတ်ဘုရား ပိုဆိုင်းဒန်းတို့ နှစ်ဦးသည် အေသင်မြို့၏ နာယကနေရာကို လုရာတွင် မြို့အတွက် အကောင်းဆုံးလက်ဆောင် မည်သူပေးနိုင်သနည်းပေါ်မူတည်ပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်ချခဲ့ကြပါသည်။ ပိုဆိုင်းဒန်းက မြင်း(သို့)ရေပေးခဲ့ပြီး အသီနာက သံလွင်ပင်ပေးခဲ့သဖြင့် အနိုင်ရခဲ့ပါသည်။ ဂရိလူမျိုးများသည် ထိုစဉ်ကတည်းက သံလွင်သီးနှစ်ခြိုက်ခဲ့ကြကာ ယခုတိုင် နေ့စဉ်အစားအစာထဲမပါမဖြစ် စားသောက်နေကြဆဲဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့်လည်း ဂရိနိုင်ငံဟာ ကမ္ဘာ့တတိယသံလွင်သီး အထွက်ဆုံးနိုင်ငံ ဖြစ်လို့နေပါသည်။ သံလွင်ပင်များဟာ အေသင်မြို့မှာ လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်းထောင်ချီကတည်းက ရှင်သန်ခဲ့ကြပြီး ၁၂၀၀ပြည့်နှစ်များက စိုက်ပျိုးခဲ့သည့်အပင်များမှ ယနေ့တိုင်သံလွင်သီးများသီးနေဆဲဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။

သမိုင်းအမွေအနှစ်ကြွယ်ဝရာ အေသင်မြို့သို့ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များ တစ်နှစ်ကို ၁၈သန်းလောက်လာရောက်လည်ပတ်လေ့ရှိပါသည်။ အခရိုပိုးလစ်(စ်) (Acropolis) တောင်ပေါ်ခံတပ်မြို့၊ ပါသီနွန်ကျောင်းတော် (Parthenon) နှင့် အိုလံပစ်နတ်မင်းဇူးယပ်(စ်)ကျောင်းတော်တို့သည် အေသင်မြို့၏ အဓိကအထင်ကရနေရာများ ဖြစ်ပါသည်။

ယူနက်စကိုက ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံထားရသည့် အခရိုပိုးလစ်(စ်)ခံတပ်မြို့ကြီးကို ၄၄၈ဘီစီမှာ ဂရိနတ်ဘုရားမ အသီနာအတွက် တည်ဆောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ တောင်ပေါ်မှာရှိနေသဖြင့် အေသင်မြို့ကို အပေါ်စီးကနေ စီးပြီးမြင်ရကာ ကမ္ဘာ့အထင်ကရအဆောက်အအုံကြီးလည်း ဖြစ်လို့နေပါသည်။ အေသင်မြို့မှာ အခရိုပိုးလစ်(စ်)အပြင် တခြား ယူနက်စကိုအသိအမှတ်ပြုနေရာတစ်ခုလည်း ရှိလို့နေပါသေးသည်။ လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ပေါင်း ၁၀၀၀ကျော်က ဆောက်လုပ်ခဲ့သည့် ဘိုင်ဇန်တိုင်းခေတ်လက်ရာ Daphni ကျောင်းတော်ကြီးပဲ ဖြစ်ပါသည်။

အေသင်မြို့တွင်းရှိ အခြားထင်ရှားသော နေရာများမှာ ပါလီမန်အဆောက်အအုံရှိရာ Syntagma ရင်ပြင်၊ တစ်မြို့လုံးကို အပေါ်စီးကနေလှမ်းမြင်ရနိုင်သည့် Lycabettus တောင်ကုန်း၊ မျက်မှောက်ခေတ်အိုလံပစ်ဂိမ်းစတင်ကျင်းပရာ Panathinaiko အားကစားရုံ၊ အမျိုးသားသမိုင်းပြတိုက်နှင့် ရှေးခေတ်အေဂိုရာကျောင်းတော်တို့ ဖြစ်ကြပါသည်။

Dr. Nu Myat Theingi Oo

Nu Myat around the World